Bất chấp trừng phạt, xe ô tô Nga vẫn lập “kỳ tích”
Dây chuyền lắp ráp của nhà máy ô tô Moskvich ở Moscow sau khi việc sản xuất xe mang thương hiệu thời Liên Xô được ra mắt tại nhà máy cũ của nhà sản xuất ô tô Pháp Renault ở Moscow, Nga. Ảnh: Reuters.
Autostat cho biết, doanh số bán ô tô chở khách mới trong tháng 11 ở Nga đã tăng 113% so với cùng kỳ năm ngoái lên 109.706 xe. Doanh số bán hàng đang phục hồi sau sự sụt giảm do các lệnh trừng phạt và sự ra đi của các nhà sản xuất ô tô phương Tây vào năm 2022.
Việc sản xuất Moskvich đã được khởi động lại trong năm nay tại một nhà máy ở Moscow. Nhà nước Nga đã mua nhà máy từ Renault vào năm ngoái với giá một rúp tượng trưng khi nhà sản xuất ô tô Pháp rời khỏi thị trường.
Các nguồn tin nói rằng mẫu Moskvich 3 thực chất là JAC Sehol X4 được lắp ráp tại Moscow bằng các bộ phụ kiện mua từ đối tác Trung Quốc.
Moskvich đứng thứ chín trong danh sách những chiếc xe bán chạy nhất trong tháng 11, bán được 1.910 chiếc, chiếm 1,7% thị phần. Dữ liệu cho thấy trong 11 tháng từ tháng 1 đến tháng 11, đã có 10.676 xe Moskvich đã được bán ra.
Việc một công ty nhà nước ra mắt lại chiếc xe cổ thời Liên Xô, Moskvich, vào tháng 11 năm ngoái đã được thị trưởng Moscow ca ngợi cho thấy khả năng phục hồi của ngành công nghiệp ô tô Nga trước các lệnh trừng phạt của phương Tây.
Nhưng sự tái sinh của Moskvich cũng là dấu hiệu cho thấy ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc đối với một lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế Nga.
Thực chất thì nhiều người cho rằng những chiếc ô tô lăn bánh ra khỏi nhà máy ô tô Moscow rộng lớn Moskvich ở phía nam thủ đô nước Nga không hề giống với những mẫu xe Moskvich hình hộp bằng kim loại thời Xô Viết.
Những chiếc SUV bốn cửa kiểu dáng đẹp có các bộ phận động cơ và chất liệu bọc của JAC Motors của Trung Quốc, có thể nhìn thấy giống nhau rõ ràng.
Trong khi đó, Moskvich cho biết trong một tuyên bố rằng các mẫu xe 3 và 3e của họ được sản xuất bằng cách lắp ráp đơn vị lớn - nơi ô tô được chế tạo tại một nhà máy sản xuất ở nước ngoài, trước khi xuất khẩu và hoàn thiện ở Nga. Công ty cho biết họ làm việc với một "đối tác nước ngoài" nhưng không xác nhận mối quan hệ với JAC của Trung Quốc.
Đại diện Moskvich nói: “Việc nội địa hóa sản xuất đang dần tăng lên”. Đồng thời đại diện Moskvich cho biết thêm rằng họ hy vọng sẽ bắt đầu giai đoạn sản xuất thứ hai vào cuối năm nay hoặc đầu năm 2024, liên quan đến hàn và sơn tại nhà máy ở Moscow, kết hợp với nhiều nhà cung cấp địa phương hơn với các linh kiện của Nga.
Bên cạnh Moskvich, Lada, mẫu xe phổ biến nhất ở Nga, dẫn đầu trong tháng 11 với 32.651 xe được bán ra và thị phần là 29,8%. Ô tô Trung Quốc nắm giữ hầu hết các vị trí khác trong danh sách, thay thế các thương hiệu châu Âu và Nhật Bản đã rời đi.
Dữ liệu của Autostat cho thấy doanh số bán ô tô của Trung Quốc dường như đã đạt đỉnh ở hơn 56% thị trường khi sản xuất trong nước của Nga phục hồi sau cuộc di cư của các nhà sản xuất ô tô phương Tây.
Theo Autostat, đã có 939.254 xe du lịch mới được bán ở Nga trong 11 tháng qua, tăng gần 65% so với cùng kỳ năm ngoái.
Hiện 6 trong số 10 thương hiệu hàng đầu về thị phần ở Nga là của Trung Quốc, bao gồm Haval, Chery và Geely.
Tổng cộng, 19 thương hiệu Trung Quốc hiện đã gia nhập thị trường Nga, trong đó Chery dẫn đầu về tổng doanh số, tiếp theo là Great Wall Motor và Geely.
He Zhenwei, chủ tịch Hiệp hội Phát triển Hải ngoại Trung Quốc tại một hội thảo về lĩnh vực ô tô gần đây cho hay: “Sau xung đột với Ukraine, Nga cần Trung Quốc tiếp tục phát triển ngành ô tô và duy trì việc làm cho người lao động”.
Thị phần ngày càng tăng của các thương hiệu Trung Quốc sẽ đồng nghĩa với việc cạnh tranh gay gắt hơn với các nhà sản xuất Nga và sự hợp tác giữa các bên Trung Quốc và Nga có thể được khuyến khích, bao gồm cả việc tận dụng tốt hơn các nhà máy mà các nhà sản xuất phương Tây bỏ trống.
Ô tô nhập khẩu từ Trung Quốc hiện chiếm 49% thị trường Nga, đạt 40.000 chiếc vào tháng 6, so với thị phần trước chiến tranh chỉ 7% vào tháng 6 năm 2021.Đó là một công việc kinh doanh sinh lời. Theo số liệu thống kê của hải quan Trung Quốc công bố, xuất khẩu ô tô chở khách của các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc sang Nga từ tháng 1 đến tháng 6 năm 2023 đã tăng 6,4 lần so với cùng kỳ năm ngoái lên gần 4,6 tỷ USD, bao gồm cả lượng xuất khẩu trị giá hơn 1 tỷ USD chỉ trong tháng 6.
Ngoài những con số này, các công ty Trung Quốc cũng đang tăng doanh số bán hàng tại Nga với việc lắp ráp xe tại các nhà máy bị bỏ trống như Renault và Nissan.
Sau một thập kỷ hỗn loạn sau sự sụp đổ của Liên Xô năm 1991, Nga đã khuyến khích các nhà sản xuất ô tô phương Tây xây dựng nhà máy. Chính phủ cung cấp trợ cấp cho những người thực hiện các hoạt động như dập, hàn và sơn tại địa phương, cũng như khuyến khích họ sản xuất linh kiện tại Nga.
Đến năm 2021, sản lượng trong nước đạt khoảng 1,4 triệu ô tô chở khách - khoảng một nửa công suất lắp đặt. Con số đó đã giảm xuống chỉ còn 450.000 vào năm ngoái, mức tồi tệ nhất của ngành kể từ khi Liên Xô sụp đổ, khi các công ty phương Tây rút lui sau cuộc chiến Ukraine.
Chính phủ Nga cho biết, ô tô sản xuất trong nước hiện chiếm chưa đến 40% thị trường ô tô ở Nga, giảm từ mức 70-75% trước khi Moscow tấn công Ukraine.