Các thành phần của pin là “chìa khóa” để ngăn chặn cuộc chiến thương mại xuyên Đại Tây Dương

Khôi Nguyên
Hiện các nhà đàm phán đang tìm kiếm một thỏa thuận về pin xe điện để xoa dịu tranh chấp về khoản trợ cấp công nghệ xanh trị giá 369 tỷ USD của Tổng thống Mỹ Joe Biden.

Những thành phần quan trọng của bộ pin xe điện là gì?

Một công nhân đang tháo mô-đun chứa các ô pin ra khỏi bộ pin tại nhà máy tái chế pin ô tô của Volkswagen ở Salzgitter, Đức. 
Một công nhân đang tháo mô-đun chứa các ô pin ra khỏi bộ pin tại nhà máy tái chế pin ô tô của Volkswagen ở Salzgitter, Đức. 

Theo các quan chức ở cả hai bờ Đại Tây Dương, câu hỏi mang tính kỹ thuật cao đó là trọng tâm của các cuộc đàm phán xuyên Đại Tây Dương nhằm đạt được một thỏa thuận nhằm tránh một cuộc chiến thương mại toàn diện liên quan đến khoản trợ cấp xanh của chính phủ Mỹ.

Đạo luật Giảm lạm phát (IRA), tên gọi của xung đột liên quan đến tài trợ của Tổng thống Joe Biden, đã khiến Châu Âu và các đối tác thương mại khác của Mỹ nổi giận, vì họ coi đó là hành vi phân biệt đối xử và bảo hộ. Brussels cũng lo ngại rằng họ sẽ hút các khoản đầu tư ra khỏi các ngành công nghiệp xanh còn non trẻ của châu Âu, đặc biệt là khi xây dựng cơ sở sản xuất pin để cung cấp năng lượng cho ô tô trong tương lai.

Ở châu Âu, sự kết hợp giữa luật pháp Mỹ và giá năng lượng cao đã gây ra một cuộc tranh luận về cách giữ cho ngành công nghiệp châu Âu cạnh tranh. Các nhà lãnh đạo EU sẽ thảo luận về vấn đề này tại Brussels vào tháng tới.

Song song đó, châu Âu tiếp tục thúc đẩy Mỹ tiến tới có động thái nhượng bộ về luật pháp và pin là mấu chốt của các cuộc đàm phán đó. Thời gian là quý giá, vì châu Âu chỉ có thời gian cho đến tháng 3 để thuyết phục Washington về sự cần thiết phải linh hoạt hơn đối với gói công nghệ xanh trị giá 369 tỷ USD của mình. Đó là khi hướng dẫn cuối cùng từ Bộ Tài chính Mỹ được đưa ra.

Trong khi sự phản đối kịch liệt ban đầu ở EU tập trung vào khoản tín dụng thuế 7.500 USD cho xe điện sản xuất trong nước, thì có nhiều khoản tiền mặt hơn được cung cấp cho các nhà sản xuất pin đang thành lập ở Bắc Mỹ. Điều đó đang làm phức tạp nỗ lực của EU trong việc khuyến khích sản xuất pin tại nhà theo quy định về pin.

"Câu hỏi lớn của chính sách công nghiệp là: Các công ty sẽ đầu tư nhà máy mới ở đâu?" một giám đốc điều hành của một nhà sản xuất ô tô đang điều hành các nhà máy sản xuất xe ở cả hai thị trường cho biết. "Điều này sẽ cực kỳ hấp dẫn ở Mỹ".

Các nhượng bộ dành cho các nhà chế tạo pin đặc biệt quan trọng đối với châu Âu, vì chương trình trợ cấp của Mỹ cung cấp hỗ trợ dài hạn cho mọi thứ, từ lắp ráp tế bào pin đến nguyên liệu thô đang thu hút các công ty thành lập ở các bang.

Trong khi hàng tỷ euro đang được chi để hỗ trợ ngành công nghiệp tế bào pin của châu Âu, khoản viện trợ đó chủ yếu đến từ các khoản tài trợ và khoản vay một lần một lần, thay vì loại hỗ trợ dài hạn được cung cấp theo IRA mang lại sự chắc chắn cho các nhà đầu tư.

"IRA ở Mỹ là hệ thống hợp lý nhất trên toàn thế giới", một nhà đầu tư châu Âu thúc đẩy xây dựng nhà máy pin ở cả Mỹ cho biết, đồng thời cho biết thêm rằng giờ đây "dễ dàng hơn" để có được một dự án được tài trợ trên khắp Đại Tây Dương.

Vai trò của pin

Xe tải F-150 Lightning chạy bằng pin của Ford Motor Co. đang được sản xuất tại Dearborn, Michigan vào ngày 20 tháng 9 năm 2022. 
Xe tải F-150 Lightning chạy bằng pin của Ford Motor Co. đang được sản xuất tại Dearborn, Michigan vào ngày 20 tháng 9 năm 2022. 

Ở cấp độ chính trị cao nhất, các nhà sản xuất ô tô và các hiệp hội của họ ở cả Washington và Brussels đang nỗ lực giảm bớt các điều khoản sản xuất Made in America, đặc biệt là về pin.

Một cuộc thảo luận quan trọng là thành phần nào thực sự được coi là một phần của bộ pin và do đó phải tuân thủ các yêu cầu về nội dung hạn chế.

Theo IRA, chính phủ Mỹ sẽ chi trả tới 45 USD cho mỗi kilowatt giờ chi phí sản xuất pin, thường chiếm 1/3 giá trị của một chiếc xe điện, đồng thời trợ cấp 10% chi phí cho các bộ phận và ưu đãi của pin, hỗ trợ tương tự cho nguyên vật liệu. Những khoản trợ cấp đó sẽ tiếp tục chảy qua đầu những năm 2030, mang lại sự chắc chắn lâu dài cho các nhà chế tạo pin.

Khi đề cập đến việc giảm thuế xe điện, một nửa trong khoản tín dụng 7.500 USD được dành cho các phương tiện có pin chứa ít nhất 40% khoáng chất thô được khai thác hoặc xử lý ở Mỹ hoặc một quốc gia mà Mỹ có thỏa thuận thương mại tự do lâu dài, con số đó tăng lên 80% vào cuối thập kỷ này.

3.750 USD khác đang được cung cấp cho các phương tiện trong đó 50% thành phần của pin được sản xuất hoặc lắp ráp ở Bắc Mỹ. 50% tăng hàng năm cho đến khi đạt 100% vào năm 2029.

Các phương tiện do EU sản xuất sẽ đủ điều kiện nhận một nửa số tiền trợ cấp của Biden ngay cả khi cực âm pin của chúng không tuân thủ các yêu cầu sản xuất tại Mỹ. Nhưng ngay cả khi chính phủ Mỹ đồng ý loại trừ cực âm khỏi phần lắp ráp của các quy tắc trợ cấp, thì vẫn có rất ít cơ hội giải quyết vấn đề về thành phần vật liệu.

Điều này vẫn sẽ khiến EU gặp bất lợi đáng kể và có thể không đủ để ngăn các doanh nghiệp châu Âu chuyển đến Mỹ.

Tuy nhiên, Brussels vẫn nhìn thấy cơ hội để Mỹ nhượng bộ, vì Bộ Tài chính Mỹ cho biết họ sẽ áp dụng một định nghĩa rộng hơn về những quốc gia có hiệp định thương mại tự do với Mỹ.

Các giám đốc điều hành ngành ô tô hy vọng điều này có nghĩa là các đối tác liên minh quốc phòng trên thực tế cũng được tiếp cận với các điều khoản có lợi này. Đây là chìa khóa, vì các quốc gia đối tác có thỏa thuận thương mại tự do với Washington cũng có thể hưởng lợi.

Nguy cơ tiềm ẩn

Bộ trưởng Thương mại Pháp Olivier Becht nói rằng EU có "một số thỏa thuận nhất định cho phép chúng tôi bẻ cong văn bản một chút và xem xét rằng, giống như Mexico hoặc Canada, chúng tôi có thể thoát khỏi quy tắc nội dung địa phương và đảm bảo rằng chẳng hạn, đối với pin của một số loại ô tô, ngay cả khi chúng không được sản xuất tại Mỹ, họ vẫn có thể hưởng lợi từ trợ cấp của Mỹ”.  
Bộ trưởng Thương mại Pháp Olivier Becht nói rằng EU có "một số thỏa thuận nhất định cho phép chúng tôi bẻ cong văn bản một chút và xem xét rằng, giống như Mexico hoặc Canada, chúng tôi có thể thoát khỏi quy tắc nội dung địa phương và đảm bảo rằng chẳng hạn, đối với pin của một số loại ô tô, ngay cả khi chúng không được sản xuất tại Mỹ, họ vẫn có thể hưởng lợi từ trợ cấp của Mỹ”.  

Các thành phần pin trong xe điện đã trở thành chủ đề bàn luận trong các chuyến thăm gần đây tới Brussels của đại diện Thương mại Hoa Kỳ Kinda Tai và Mike Pyle, Phó Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ.

Một quan chức cấp cao của chính phủ Hoa Kỳ cho biết: “Chúng tôi rất tập trung khi các đồng minh và đối tác châu Âu đang xây dựng chuỗi cung ứng đa dạng, an toàn, mạnh mẽ trong nền kinh tế năng lượng sạch, nhưng đặc biệt là đối với pin và linh kiện pin”.

Thực tế vì luật đã được Quốc hội thông qua và chỉ có một cơ hội mong manh là nó sẽ được sửa đổi.

Các thượng nghị sĩ chủ chốt của Mỹ như Joe Manchin đã nhấn mạnh rằng các ưu đãi sản xuất trong nước là trọng tâm của luật pháp, vì mục đích của nó là thúc đẩy việc làm ở Mỹ. Quan chức cấp cao của chính phủ Mỹ nhấn mạnh bất kỳ hướng dẫn nào từ Bộ Tài chính cần phải phù hợp với luật do Quốc hội thông qua.

Nếu các cuộc đàm phán thất bại, Brussels không loại trừ khả năng kiện Mỹ lên Tổ chức Thương mại Thế giới, một lựa chọn cũng đang được Hàn Quốc xem xét mới đây.

Đó là mối đe doạ treo lơ lửng trên các cuộc đàm phán xuyên Đại Tây Dương nhưng là thứ không có khả năng gây ra nhiều lo sợ ở Washington.

Hệ thống giải quyết tranh chấp của Tổ chức Thương mại Thế giới đang bị xáo trộn và các quan chức châu Âu thừa nhận rằng việc sử dụng nó sẽ giáng một đòn nghiêm trọng vào mối quan hệ với Washington trong trường hợp tốt nhất, và một cuộc chiến thương mại toàn diện với thuế quan đối kháng trong trường hợp xấu nhất.

“Hy vọng rằng chúng ta có thể tìm ra giải pháp thỏa đáng cho một số khía cạnh có vấn đề khác của Đạo luật Giảm lạm phát trước khi chúng ta bước vào các cuộc thảo luận tiếp theo”, giám đốc thương mại của EU Valdis Dombrovskis cho biết sau các cuộc đàm phán gần đây tại Brussels với Mỹ, đồng thời chỉ ra rằng EU và Mỹ “là đồng minh chiến lược, cần tìm cách hành động cùng nhau”.

Tin mới

Hành trình tìm lại vị thế của dòng xe sedan tại Việt Nam

Hành trình tìm lại vị thế của dòng xe sedan tại Việt Nam

Từng là biểu tượng của ngành công nghiệp ô tô thế giới, những năm gần đây, vị thế của dòng xe sedan đang bị thử thách bởi sự tăng trưởng mạnh của dòng xe SUV, MPV. Tại Việt Nam, doanh số sedan liên tục sụt giảm, khiến cuộc cạnh tranh trong từng phân khúc ngày càng trở nên khốc liệt hơn.
Tín chỉ carbon: “Miếng bánh” ít người biết của Tesla

Tín chỉ carbon: “Miếng bánh” ít người biết của Tesla

Tín chỉ carbon không tác động trực tiếp đến người mua ô tô, nhưng chúng là tài sản rất quan trọng mà các công ty ô tô cần cân nhắc và chúng sẽ định hình tương lai của ngành. Trong khi nhiều hãng xe khác đang loay hoay tìm hướng đi trong cuộc đua điện khí hoá thì Tesla của Elon Musk đã tạo ra khoản tiền đáng kể 1,79 tỷ USD từ việc bán tín dụng carbon năm 2023, nâng tổng thu nhập từ các khoản tín dụng từ tín chỉ carbon kể từ năm 2009 lên gần 9 tỷ USD.