“Chậm rãi” với xe điện: Triết lý khôn ngoan của người Nhật?

Quan tâm nghiêm túc với EV

Giám đốc điều hành Toyota Koji Sato cho biết xe điện là “mảnh ghép còn thiếu” trong chiến lược đa hướng trung hòa lượng khí thải carbon nhưng nhà sản xuất ô tô này đang nhanh chóng đưa công nghệ này vào áp dụng.

Các nhà sản xuất ô tô của Nhật Bản dẫn đầu thế giới về một loạt công nghệ hệ thống truyền động, từ pin nhiên liệu tương lai và xe hybrid siêu hiệu quả đến hệ thống đốt trong truyền thống. Nhưng vẫn còn một lỗ hổng trong kế hoạch sản phẩm của họ: xe chạy bằng pin.

Giờ đây, người Nhật cũng đang quan tâm đến xe điện một cách nghiêm túc. Sự thúc đẩy đã được thể hiện đầy đủ trong tuần này qua Japan Mobility Show, nơi các phòng triển lãm tràn ngập các loại xe điện với đủ hình dạng và kích cỡ từ Toyota, Honda, Nissan, Subaru, Mazda và Mitsubishi.

Hầu hết đều là những mẫu concept, ám chỉ những mẫu xe sản xuất sẽ ra mắt vào cuối thập kỷ này. Nhưng các giám đốc điều hành Nhật Bản cho biết nhịp độ đó vẫn ổn, ngay cả khi các đối thủ toàn cầu đang chạy đua để phát triển các dòng sản phẩm xe điện đầy đủ.

Học theo triết lý sản xuất hiệu quả của họ là chỉ đưa các bộ phận đến nhà máy khi cần thiết, các nhà lãnh đạo ô tô ở đây khẳng định xe điện của họ cũng sẽ đến "đúng lúc".

Ichiro Hirose, giám đốc công nghệ của Mazda cho biết: “Khi khách hàng thực sự bắt đầu lựa chọn xe điện trên quy mô lớn, chúng tôi sẽ có thể cung cấp xe điện một cách kịp thời”.

Giám đốc điều hành Toyota Koji Sato thì lặp lại quan điểm của người theo chủ nghĩa thời đại. Ông nói, các nhà sản xuất ô tô không nên vội vàng sản xuất xe điện nếu sản phẩm chưa sẵn sàng và nhu cầu không bền vững. Nhật Bản nên đẩy mạnh hoạt động phát triển xe điện, nhưng điện chỉ là một mũi tên trong loạt công nghệ giúp hạn chế lượng khí thải carbon.

Ông Sato nói: “Pin EV là mảnh ghép còn thiếu. Nhưng chúng tôi sẽ không tung ra thứ gì đó không hoàn hảo chỉ vì có thời hạn. Chúng tôi sẽ đảm bảo chúng được phát triển đến mức hoàn hảo”.

Kiểm tra thực tế

Một cuộc kiểm tra thực tế khác về xe điện được đưa ra trong chương trình khi có thông tin cho rằng Honda và General Motors đã quyết định tạm dừng dự án cùng phát triển xe điện giá cả phải chăng để ra mắt vào năm 2027. Giám đốc điều hành Honda Toshihiro Mibe nói với Bloomberg rằng phương trình chi phí và phạm vi lái xe không thành công.

Honda đã trưng bày các nghiên cứu thiết kế chạy hoàn toàn bằng điện dành cho những người đi làm trong đô thị cỡ nhỏ, nhưng chiếc xe trưng bày chính của họ là phiên bản ý tưởng của một chiếc coupe Prelude tái sinh với hệ dẫn động hybrid xăng-điện.

Các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản đã bị một số nhà đầu tư, những người đam mê xe điện và các nhà hoạt động môi trường chỉ trích vì cách tiếp cận chậm rãi trong việc giới thiệu xe điện. Honda là hãng xe duy nhất cam kết loại bỏ hoàn toàn động cơ đốt trong, dù phải đến năm 2040.

Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng nhu cầu xe điện tại các thị trường như Mỹ đang chững lại và quyết tâm dao động đối với các nhiệm vụ về xe điện ở châu Âu đang củng cố những lập luận rằng tốc độ của Nhật Bản có thể là đúng.

Chủ tịch Toyota Akio Toyoda cho biết: “Cuối cùng thì mọi người cũng đã nhìn thấy thực tế”.

Theo Cox Automotive, doanh số bán xe điện chiếm 7,9% thị trường xe hạng nhẹ của Mỹ trong quý 3, tăng từ mức 7,2% trong quý 2. Xe điện đang trở nên phổ biến rộng rãi hơn và có giá cả phải chăng hơn, một phần là do việc Tesla giảm giá trong năm nay.

Nhưng trong một số trường hợp, nguồn cung xe điện đang vượt quá nhu cầu. Theo Edmunds, các đại lý Mercedes-Benz ở Mỹ trong tháng 9 mất trung bình 82 ngày để bán xe điện dòng EQ - cao hơn gấp đôi tỷ lệ quay vòng tổng thể của BMW đối với xe điện.

Và GM đã trì hoãn việc sản xuất xe bán tải EV tại một nhà máy gần Detroit thêm một năm để quản lý vốn tốt hơn và phù hợp với nhu cầu xe điện ngày càng tăng.

Mẫu concept Iconic SP thì cho thấy cách Mazda có thể giúp những chiếc xe thể thao của mình tiếp tục phát triển trong thời đại trung hòa lượng carbon.

S&P Mobility dự báo doanh số bán xe điện sẽ tăng trưởng mạnh mẽ ở mức 47% cho đến tháng 10 năm nay tại Mỹ. Tuy nhiên, thị phần của phân khúc này đã chững lại ở mức 8% trong những tháng gần đây.

Toyota chỉ có hai mẫu xe điện được bán ở Mỹ là mẫu crossover Toyota bZ4X và Lexus RZ bán chậm. Tính đến tháng 9, công ty đã bán được ít hơn 9.000 xe điện trong năm nay ở Mỹ, so với khoảng 448.000 xe hybrid tiêu chuẩn xăng-điện và plug-in.

Tuy nhiên, khi Toyota bắt đầu tung ra thế hệ xe điện tiếp theo vào năm 2026, hãng này sẽ kỳ vọng sẽ có sự tăng trưởng lớn. Toyota muốn bán khoảng 1,5 triệu xe điện trên toàn cầu vào năm 2026 và 3,5 triệu xe điện vào năm 2030. Khoảng 1,7 triệu trong số lượng xe điện năm 2030 đó sẽ là xe điện thế hệ tiếp theo, Toyota cho biết.

Tại triển lãm Tokyo lần này, khán đài của Toyota và Lexus đã cho thấy trước làn sóng xe điện sắp tới, bao gồm xe thể thao, xe crossover tương lai, xe bán tải chạy hoàn toàn bằng điện và xe sedan sang trọng được trang bị phần mềm.

Sato và Toyoda cho biết giá trị thực sự của xe điện không đến từ việc đổi động cơ lấy pin mà đến từ các dịch vụ đến từ phần mềm và khả năng kết nối. Điều đó sẽ không được thực hiện đầy đủ cho đến khi hãng ra mắt hệ điều hành ô tô Arene vào giữa thập kỷ này.

Lợi thế của Nhật Bản

Các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản nói chung có những điểm mạnh sẽ giúp xe điện của họ phát triển hơn khi họ bắt đầu cạnh tranh toàn lực trên trường toàn cầu.

CEO Sato cho rằng mạng lưới nhà cung cấp chặt chẽ ở Nhật Bản là một lợi thế.

Kinh nghiệm lâu năm của họ trong việc chế tạo phương tiện - Nissan kỷ niệm 90 năm thành lập vào năm nay - cũng được đánh giá cao vì đã giúp họ cung cấp những chiếc xe điện mang lại cảm giác lái thú vị và được chế tạo để tồn tại lâu dài.

Toyoda nói về lợi thế của các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản: “Bản thân chiếc xe, việc lái, rẽ, dừng, kinh nghiệm chế tạo một chiếc xe với tất cả các chức năng này và kinh nghiệm xây dựng trên tất cả những thất bại trong quá khứ, đó là sức mạnh  hơn những người mới tham gia vào thời đại EV”.

Mẫu xe ý tưởng gây chú ý của Mazda, Iconic SP, có lẽ là hiện thân rõ nhất cho tham vọng kết hợp giữa lái xe thể thao, lấy con người làm trung tâm với các công nghệ thân thiện với môi trường trên ô tô của ngày mai.

Chiếc coupe, với SP là viết tắt của thể thao hoặc tốc độ, cho thấy Mazda có thể giữ những cái tên phổ biến như MX-5 Miata hay thậm chí là một chiếc xe thể thao RX tồn tại trong thời đại trung hòa carbon. Động cơ đặc trưng của thương hiệu này như một máy phát điện thân thiện với môi trường, vượt trội dành cho động cơ điện trong thiết lập hybrid đốt sạch chạy bằng nhiên liệu sinh học hoặc hydro tái tạo

Mazda, hãng chỉ có một chiếc xe điện hoàn chỉnh trong dòng sản phẩm của mình, MX-30, không kỳ vọng sẽ ra mắt thế hệ xe điện mới cạnh tranh hơn trên nền tảng chuyên dụng cho đến khoảng năm 2027.

Mazda kỳ vọng xe điện sẽ chiếm từ 25 đến 40% doanh số bán hàng toàn cầu của hãng vào năm 2030. Nhưng với lý do nhu cầu xe điện của Mỹ đang giảm sút, Hirose cho biết xu hướng bán hàng đang hướng tới phân khúc giá rẻ.

Hirose nói: “Có rất nhiều ý kiến cho rằng các nhà sản xuất Nhật Bản đang chậm trễ trong việc tung ra xe điện. Nhưng đó chỉ là một cái nhìn thiển cận. Khi nhu cầu đủ cao, chúng tôi sẽ sẵn sàng”.