Chủ tịch tiếp theo của Toyota: Koji Sato là ai?

Những con mắt tò mò đang đổ dồn vào vị giám đốc sắp tới 53 tuổi của Toyota Motor được giới thiệu mới đây, vì kỹ sư lâu năm này hiện phải điều hướng công ty vượt qua một cuộc đua gay go và nhanh chóng chống lại các đối thủ mới và những cơn gió ngược trong ngành sản xuất ô tô.

Hai tuần trước thông báo bất ngờ, Koji Sato đã xuất hiện tại một triển lãm ô tô gần Tokyo, cười và trao đổi những nhận xét bông đùa trên sân khấu với chủ tịch kiêm giám đốc điều hành hiện tại Akio Toyoda, người đã giới thiệu ông là chủ sở hữu và là người yêu cuồng nhiệt của chiếc AE86, một chiếc Toyota hiếm hoi, chiếc xe thể thao từ những năm 1980 đã thu hút nhiều người hâm mộ.

"Tôi thích chế tạo ô tô. Đó là lý do tại sao tôi muốn trở thành một người tiếp tục tạo ra ô tô, để cho Toyota thấy những gì Toyota nên làm trong hình dạng ô tô", Sato nói trong cuộc họp báonơi ông xuất hiện lần đầu tiên với tư cách là người đứng đầu của Toyota sắp tới.

Tốt nghiệp Đại học Waseda năm 1992 với chuyên ngành kỹ thuật cơ khí, Sato đã chế tạo ô tô của Toyota trong ba thập kỷ, bao gồm Prius, loại xe hybrid hàng đầu của Toyota và xe đua Corolla chạy bằng hydro. Ông từng là kỹ sư trưởng và hiện là chủ tịch của thương hiệu xe sang Lexus.

Kỹ sư kỳ cựu này được Toyoda coi là người đã "làm việc chăm chỉ trong lĩnh vực sản xuất ô tô để tiếp thu triết lý, kỹ thuật và cách cư xử của Toyota", phẩm chất mà Toyoda nêu ra là lý do chính để Sato được bổ nhiệm.

Nhà phân tích Seiji Sugiura của Viện nghiên cứu Tokai Tokyo cho biết, vị trí kỹ sư trưởng " gần như là chủ tịch" đòi hỏi "sự phối hợp của hàng trăm kỹ sư tham gia sản xuất ô tô". Mặc dù Sato không phải là ứng cử viên hàng đầu cho những người kế nhiệm Toyoda, nhưng sự nghiệp của ông khiến kỹ năng quản lý của ông "được chứng nhận".

Sato "chưa bao giờ có bất kỳ dấu hiệu đau khổ nào" và luôn duy trì "tính cách mạnh mẽ và cách tiếp cận thực tế", theo một giám đốc điều hành đã biết kỹ sư này từ những ngày đầu tiên. Ông luôn hành động dựa trên niềm tin rằng không thể tạo ra điều gì mới mà không đẩy mọi thứ đến giới hạn.

Bất chấp thông báo bất ngờ, cổ phiếu của Toyota thay đổi nhẹ ở Nhật Bản và Mỹ, phản ánh sự không chắc chắn của các nhà đầu tư về những gì sẽ tạo nên nhà lãnh đạo mới bất ngờ. Đóng cửa ngày thứ Sáu (27/1) tại Tokyo, giao dịch ở mức 1900,5 yên, chỉ tăng 0,4% so với ngày hôm trước đó.

Là CEO mới của công ty sản xuất ô tô lớn nhất và có giá trị nhất Nhật Bản, Sato được giao nhiệm vụ "thay đổi hoàn toàn mô hình" Toyota từ một nhà sản xuất ô tô thành một "công ty di động". Nhà sản xuất ô tô lâu đời phải nhanh chóng đối phó với khái niệm ô tô đang thay đổi được kích hoạt bởi sự đổi mới công nghệ trong các lĩnh vực mới của CASE -- kết nối, tự hành, chia sẻ và điện hoá.

Một vấn đề quan trọng là đáp ứng sự mở rộng thị trường của xe điện, vốn được dự đoán rộng rãi là chiến trường tiếp theo của ngành được hỗ trợ bởi sự cấp thiết phải cắt giảm lượng khí thải CO2 từ giao thông vận tải.

Các đối tác trong và ngoài nước như Honda Motor và General Motors đang tập trung vào xe điện, trong khi xu hướng này thúc đẩy các công ty trẻ hơn như Tesla và BYD tăng cường sự hiện diện của họ trong cuộc cạnh tranh.

Toyoda, trong khi đó đã kiên định với chính sách của mình về "cách tiếp cận đa giải pháp" đối với cuộc khủng hoảng khí hậu, điều này làm sáng tỏ không chỉ xe điện mà cả xe hybrid và xe chạy bằng hydro.

Sato cũng lặp lại triết lý này trong một video clip được phát sóng tại cuộc họp báo hôm thứ Năm (26/1). "Sử dụng điện không phải là cách duy nhất để đạt được mục tiêu này. Bạn thực sự phải thực hiện một cách tiếp cận 360 độ để trung hòa carbon”.

Bên cạnh đó, Toyota phải đối mặt với các vấn đề khác trong ngắn hạn. Chi phí nguyên vật liệu tăng làm ảnh hưởng đến lợi nhuận của công ty. Công ty dự kiến triển vọng lợi nhuận ròng cả năm cho năm tài chính này là 2,36 nghìn tỷ Yên (18,15 tỷ USD), giảm 17% so với năm trước.

Tình trạng thiếu chất bán dẫn cũng đã cản trở các kế hoạch sản xuất của công ty. Toyota đã đặt ra một kỳ vọng thận trọng về khối lượng sản xuất tối đa là 10,6 triệu chiếc cho năm 2023, với phạm vi dao động rủi ro giảm khoảng 10% do tác động không rõ ràng của tình trạng thiếu nguồn cung linh kiện. Công ty này đã phải nhiều lần điều chỉnh giảm kế hoạch sản xuất trong năm trước.

Sugiura của Tokai Tokyo nghi ngờ liệu Toyota có thay đổi dưới sự lãnh đạo của Sato hay không, ít nhất là trong ngắn hạn. "Toyoda có thể sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến hoạt động của công ty và Sato dường như không phải là kiểu người làm mọi việc theo cách của mình mà không hỏi ý kiến Toyoda”.

Nhưng vị chủ tịch tương lai 66 tuổi hôm qua đã thú nhận rằng ông là một "người cổ hủ" đang gặp khó khăn trong việc hiểu các xu hướng của thế hệ tiếp theo. Ông không thể lãnh đạo công ty vượt ra ngoài khuôn khổ của một "nhà sản xuất ô tô" và đã đạt đến "giới hạn" của mình với tư cách là giám đốc Toyota.

Sato trẻ hơn dự kiến ​​sẽ pu sẽ vượt qua những thách thức mà Toyoda đã đối mặt bằng sự linh hoạt và kiên cường. “Sato có thể sẽ theo đuổi vị trí của mình trong 10 năm hoặc lâu hơn”, Sugiura nói. "Có lẽ chúng ta sẽ thấy một cái gì đó mới trong thời gian đó”.