Mỹ sản xuất xe chở rác đặc chế riêng cho Việt Nam

8 chiếc xe vận chuyển rác thải chuyên dụng đầu tiên được sản xuất riêng theo yêu cầu đặc thù của thị trường Việt Nam, theo đơn đặt hàng của Công ty TNHH Xử lý chất thải Việt Nam (VWS), vừa được nhập về Tp.HCM, và sẽ được tặng cho 2 địa phương Tp.HCM và Long An. Doanh nhân Dương David Trung - Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Công ty VWS đã chia sẻ về câu chuyện này.

Thưa ông, VWS là cty chuyên về xử lý chất thải đến từ Hoa Kỳ. Việc nhập khẩu trực tiếp các trang thiết bị về để phục vụ cho các hoạt động kinh doanh tại Việt Nam là bình thường. Thế nhưng, những chiếc xe chở rác lần đầu tiên có mặt tại Việt Nam lại được VWS nhập về để tặng cho Tp.HCM và tỉnh Long An?

Đúng là có nhiều người đã thắc mắc và hỏi chúng tôi như vậy. Thật ra, khi nhập về làm quà tặng cho Tp.HCM và tỉnh Long An, chúng tôi có lý do của nó.

Thực tế hiện nay, nhiều xe chở rác tại Tp.HCM và các đô thị khác tại Việt Nam còn khá thô sơ, khi di chuyển trên các tuyến phố thường bốc mùi hôi thối, rỉ nước thải bẩn gây ô nhiễm môi trường. Mặt khác, do đặc thù của xe rác luôn trong tình trạng quá khổ, quá tải, cồng kềnh, dễ gây cản trở giao thông, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn trên đường nên việc "đồng hành" cùng người đi đường là một vấn đề hết sức tế nhị.

Tại Hoa Kỳ, xe chuyên chở rác thải là một loại xe đặc chủng, được sản xuất với những yêu cầu rất khắt khe, bảo đảm tất cả các yêu tố về môi trường, an toàn vận chuyển và rất khép kín, qua nhiều khâu kiểm tra rất gắt gao mới được đưa ra hoạt động ngoài thị trường.

Với Việt Nam, tình hình giao thông đô thị còn nhiều khó khăn, bất cập, vì lẽ đó chúng tôi đã mời các chuyên gia từ Mỹ sang khảo sát tại Tp.HCM, từ đó thiết kế loại xe chở rác chuyên dụng thân thiện với môi trường, an toàn, phù hợp với thực tế đô thị Việt Nam.

Với giá mỗi chiếc chuyên dụng có trọng tải 10 tấn này là 420.000 USD (trên 10 tỷ đồng Việt Nam), cao hơn rất nhiều so với giá nhiều loại xe chuyên chở rác khác đang có mặt tại Việt Nam, và cao hơn giá xe chở rác cùng loại tại Hoa Kỳ (tại Hoa Kỳ, giá chiếc loại này chỉ khoảng 380.000 USD) do đặt hàng riêng cho điều kiện Việt Nam, nên việc Công ty VWS nhập về và tặng lại cho Tp.HCM và Long An tôi cho là hợp lý vì nếu để nhà nước đầu tư thì hiện tại khó khả thi.

Ông có thể giới thiệu sơ về những chiếc xe chở rác này được không? Và dự định sắp tới của ông và Công ty VWS tại Việt Nam là gì khi muốn giới thiệu một phương tiện vận chuyển rác hiện đại khép kín này?

Ngoài những tính năng cơ bản của bất kỳ dòng xe vận chuyển rác thải nào, dòng xe chúng tôi đặt hàng riêng cho Việt Nam với 8 chiếc đầu tiên này có bộ phận ép rác tại chỗ trên xe, 2 thùng chứa nước rỉ thải hai bên để tránh những giọt nước thải vương vãi ra đường phố, hệ thống camera quan sát 4 phía giúp tài xế dễ dàng quan sát xung quanh mọi động tĩnh, chướng ngại xung quanh trong quá trình vận chuyển.

Một trong những điểm nổi bật mà chúng tôi đặt hàng riêng theo đặc thù tại Việt Nam là, 2 bên hông xe có vách chắn với màu sắc phản quang cảnh báo, đề phòng người đi đường bị vướng rồi bị cuốn vào gầm xe như thỉnh thoảng chúng ta lại thấy tại Việt Nam trong thời gian qua, nhằm giảm thiểu tai nạn đáng tiếc có thể xảy ra.

Bên cạnh mẫu mã đẹp, loại xe chở rác trên còn có hệ thống phun sương tự động khử mùi hôi, tỏa ra hương thơm mỗi khi tại xế đạp thắng lúc dừng xe thu gom rác, hoặc tại các ngã tư đèn tín hiệu giao thông giao thông, giúp người dân xung quanh không còn cảm giác khó chịu. Xe sử dụng nhiên liệu sạch CNG, góp phần giảm phát thải khí độc ra môi trường.

Hiện tại, mỗi ngày tại Khu liên hợp xử lý chất thải của Công ty VWS tiếp nhận khoảng 650 lượt xe chở rác ra vào, mỗi xe 2 lượt/ngày, tính ra số đầu xe chở rác cho riêng khu xử lý của VWS là hơn 300 chiếc.

Thế nên, 8 chiếc "siêu xe rác" mà chúng tôi nhập về và tặng cho 2 địa phương trên là quá nhỏ so với yêu cầu thực tế; việc chúng tôi mong muốn là hướng đến và định vị yêu cầu cao hơn, hiện đại hơn trong quy trình vận chuyển rác thải. Bởi lẽ, công nghệ xử lý hiện đại là một lẽ, vấn đề thu gom rồi vận chuyển, "sơ chế" trong quá trình vận chuyển, bảo đảm vấn đề môi trường trong quá trình vận chuyển,… tất cả phải là một chu trình khép kín bắt buộc mà bất kỳ một đơn vị đầu tư xử lý rác thải chuyên nghiệp nào trên thế giới đều phải tính đến.

Được biết, mới đây Công ty VWS đã trình UBND Tp.HCM một dự án thu gom, xử lý chất thải theo công nghệ mới, phù hợp với điều kiện thực tế của Tp.HCM, ngoài công nghệ ủ nén khí mà VWS đang triển khai 10 năm qua. Ông có thể nói thêm một chút về dự án này?

Dự án này được tôi cùng các chuyên gia Hoa Kỳ làm việc tại CWS (California Waste Solutions, Công ty tại Mỹ của ông Dương David Trung - PV) và VWS ấp ủ, nghiên cứu, tìm hiểu suốt 3 năm qua, từ kinh nghiệm thu gom xử lý rác tại Tp.HCM.

Chúng tôi đã trình dự án khả khi và nếu chính quyền Tp.HCM phê duyệt thì sau 12 tháng có thể triển khai, áp dụng vào thực tế. Tôi rất tâm đắc về dự án này, vì VWS luôn mong muốn thực hiện quá trình xử lý rác theo hướng tiên tiến, bảo vệ môi trường, phù hợp với điều kiện và hoàn cảnh Việt Nam.

Với công nghệ này, rác sẽ được tái chế tối đa, biến khoảng 85% rác thải thành điện năng, khí lỏng CNG, phân hữu cơ, đất sạch,... nhằm tái sử dụng, nhất là trong lĩnh vực nông nghiệp. Khí lỏng CNG này sẽ được cung cấp cho đội xe rác có thể lên đến hàng trăm chiếc trong tương lai. Dự án mới có thể giúp bảo vệ môi trường tốt hơn, tiết kiệm hơn, khi phần lớn rác thải đã được tái chế, tận dụng một cách triệt để.

Về "vốn cứng" cho dự án, chúng tôi sẽ chuyển phần lớn các trang thiết bị của phân xưởng tái chế mà VWS đã đầu tư hàng chục triệu USD trước đây, do phân xưởng tái chế này gần như không có nguyên liệu đầu vào để hoạt động vì việc phân loại rác tại nguồn (mà chính quyền Thành phố đã ký kết với VWS) có thể nói là đã phá sản. "Sản phẩm" chúng tôi nhận được cho đến thời điểm này gần như chỉ là "rác" (waste) mà không phải bao gồm cả "ve chai" (recyclable, tái chế).

Ông vừa nói đến chuyện "đội siêu xe rác có thể lên đến hàng trăm chiếc trong tương lai", ông hẳn có một kế hoạch ấp ủ gì?

Mọi khả năng đều có thể xảy ra. Hiện tại, 8 chiếc siêu xe chở rác chúng tôi đặt hàng và nhập về dành tặng riêng cho chính quyền 2 địa phương (Tp.HCM 5 chiếc, Long An 3 chiếc) là nhằm hướng đến yêu cầu cao hơn trong thu gom, vận chuyển rác theo tiêu chuẩn hiện đại của Hoa Kỳ và thế giới.

Trong tương lai, khi nhu cầu sử dụng loại xe đặc chủng này trở thành hiện hữu chúng tôi sẽ đặt hàng nhiều hơn và nhập về hàng loạt, giá cả khi đó chắc chắn sẽ "mềm" hơn. Hơn nữa, việc đầu tư hàng loạt trong tương lai sẽ giúp cho việc sử dụng bảo trì, bảo quản được thống nhất, đồng bộ. Đó là chưa kể, VWS có thể sẽ đầu tư cả một phân xưởng bảo trì dòng siêu xe này dưới sự ủy quyền của nhà sản xuất tại Mỹ.

Hơn thế, đầu tư hẳn một nhà máy sản xuất siêu xe rác tại Việt Nam được ủy quyền hoặc chuyển giao công nghệ từ Mỹ, với một đối tác tại Việt Nam hoàn toàn là một khả năng, giúp giảm giá thành phù hợp với điều kiện Việt Nam.

Chúng tôi nghĩ, mình đóng được vai trò "kết nối" này. Lúc đó, nếu chính người Việt Nam sản xuất được dòng xe chở rác chuyên dụng đáp ứng tất cả các yêu cầu khắt khe về môi trường, thậm chí xuất khẩu sang các nước lân cận, tôi nghĩ là qua tốt và tự hào cho người Việt.