Người Việt ưu tiên xe điện, vượt qua xe hybrid trong mua sắm ô tô

Khảo sát của Deloitte được thực hiện trên khoảng 6.029 người tiêu dùng tại sáu quốc gia Đông Nam Á, trong đó có gần 1.000 người ở Việt Nam. Nghiên cứu của Deloitte dựa trên 4 khía cạnh chính là tính phổ cập của xe điện, ý định mua xe trong tương lai, thói quen chia sẻ phương tiện di chuyển và khả năng kết nối.

Theo Deloitte, hầu hết người tiêu dùng Việt Nam cho biết kế hoạch đổi sang một thương hiệu khác khi mua chiếc xe tiếp theo (74%), phản ánh mức độ cạnh tranh khốc liệt của các thương hiệu trong khu vực.

“Ngành công nghiệp ô tô là một ngành có quy mô lớn với hệ sinh thái phức tạp và bén rễ sâu sắc. Một khi có sự chuyển đổi diễn ra, tác động sẽ rất đáng kể và lâu dài. Do đó, những nỗ lực thích ứng phải được ưu tiên xây dựng trên những cân nhắc cơ bản là quan điểm, nhu cầu và sự sẵn sàng của người tiêu dùng. Tuy nhiên, hành vi của người tiêu dùng đang thay đổi nhanh chóng khi họ bắt đầu xem ô tô không chỉ là tài sản đầu tư dài hạn mà còn là sản phẩm phải giải quyết nhu cầu trước mắt, trong khi vẫn thích ứng với những thay đổi liên tục trong lối sống. Điều này báo hiệu một tương lai nơi ô tô có thể chuyển đổi thành hàng tiêu dùng nhanh (FMCG) với đặc trưng là tốc độ chu kỳ tiêu thụ và thay mới nhanh”, ông Seongjin LEE, Lãnh đạo Ngành Ô tô, Deloitte Đông Nam Á cho hay.

Trên khắp Đông Nam Á, trên thực tế người tiêu dùng vẫn ưa chuộng các mẫu xe động cơ đốt trong (ICE). Điều này được thể hiện thông qua các chỉ số gia tăng hàng năm ở hầu hết các thị trường trong khu vực.

Tại Việt Nam, tỷ lệ ưa thích với xe ICE giữ ổn định từ 49% lên 50% trong hai năm gần đây, trong khi xe BEV tăng lên mức 18%, so với 16% từ năm ngoái. Thực tế này đã đưa Việt Nam lên vị trí top 2 khu vực về sở thích của người tiêu dùng đối với BEV.

Người tiêu dùng và các doanh nghiệp vận tải (như taxi điện, xe công nghệ) ngày càng ưa chuộng xe điện để tối ưu chi phí và hướng tới xu hướng “xanh hóa” giao thông.

Trong xu thế xanh hoá, tỷ lệ người tiêu dùng yêu thích xe hybrid cũng cho thấy nhiều điểm tích cực. Theo đó, tỷ lệ người tham gia khảo sát lựa chọn xe hybrid là chiếc xe tiếp theo ở mức 11%, tăng nhẹ từ mức 9% từ năm ngoái.

Lý do hàng đầu để chọn xe điện làm chiếc xe tiếp theo của người tiêu dùng Việt Nam là do các yếu tố như chi phí nhiên liệu thấp hơn (71%), mối quan tâm dành cho môi trường (62%) và mối quan tâm dành cho sức khỏe cá nhân (62%).

Bên cạnh đó, nghiên cứu của Deloitte cũng nhấn mạnh những lo ngại của người dùng Việt khi sử dụng BEV, chủ yếu là quãng đường di chuyển (46%), thời gian cần thiết để sạc (45%), tiếp theo là thiếu kiến thức hoặc hiểu biết về xe điện/công nghệ xe điện (43%).

Khi nói đến kỳ vọng đối với BEV, 25% người tiêu dùng Việt Nam mong đợi một lần sạc đi được ít nhất 400 km. Về trải nghiệm sạc, ưu tiên hàng đầu của người tiêu dùng là thời gian sạc (35%), tiếp theo là khả năng tiếp cận trạm sạc (16%) và vị trí dễ tìm/tiếp cận (13%).

Cuộc khảo sát cũng cho thấy lòng trung thành với thương hiệu đang thay đổi trong bộ phận người tiêu dùng Việt Nam. Dù 42% cho biết chiếc xe trước đây và hiện tại của họ đến từ cùng một thương hiệu, 74% người được khảo sát có ý định thay đổi thương hiệu xe trong lần mua hàng tiếp theo.

Con số thống kê này phù hợp với xu hướng trong khu vực với 70% người tiêu dùng sẵn sàng cân nhắc các lựa chọn thay thế mới. Ngoài ra tại Việt Nam, có 37% người được khảo sát trả lời rằng đang sử dụng chiếc ô tô đầu tiên. Thực tế này mở ra tiềm năng nuôi dưỡng quan hệ khách hàng, từ đó xây chắc lòng trung thành với thương hiệu.

Tại Việt Nam, có 3 yếu tố ảnh hưởng đến quyết định của người tiêu dùng nhất là chất lượng sản phẩm (67%), tiện ích (52%) và hiệu năng (51%). Những phát hiện này cho thấy người tiêu dùng ngày nay quyết định mua hàng dựa vào các giá trị hữu hình hơn là tên thương hiệu.

Khảo sát cũng cho thấy sự giảm sút trong mức độ quan tâm ở người tiêu dùng trẻ từ 18 đến 34 tuổi với việc sở hữu xe hơi. Thay vào đó, nhiều người đang chuyển sang các mô hình thay thế, ví dụ như MaaS (tính di động dưới dạng dịch vụ Mobility-as-a-Service – MaaS), để đáp ứng phù hợp với nhu cầu di chuyển và lối sống hơn.

67% người tiêu dùng trẻ Việt Nam sẵn sàng không sở hữu xe để ủng hộ MaaS. Dù vậy về tổng quan, phương tiện cá nhân vẫn là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của người Việt Nam.

Theo khảo sát, hiện chỉ có 1% người coi MaaS là các giải pháp duy nhất để di chuyển – tỷ lệ thấp nhất trong khu vực.

Với câu hỏi về tần suất sử dụng phương tiện cá nhân, 57% số người được hỏi cho biết họ sử dụng phương tiện cá nhân hàng ngày. Điều này phần nào phản ánh sự thiếu hụt và khó tiếp cận của mạng lưới giao thông công cộng, đồng thời có thể lý giải tại sao các giải pháp MaaS không đủ để đáp ứng nhu cầu di chuyển của số lượng người tiêu dùng đang ngày một đông.

Người tiêu dùng Đông Nam Á thực tế dễ dàng chấp nhận các công nghệ giúp tăng cường tính tiện lợi cho ô tô. Minh chứng cho xu hướng này, hầu hết người tiêu dùng Việt Nam (84%) coi việc bổ sung trí tuệ nhân tạo (AI) trong hệ thống xe cộ là có ích.

85% người tiêu dùng Việt Nam coi kết nối giữa xe và điện thoại thông minh là quan trọng, nhấn mạnh sự phổ biến của tính năng này. Tuy nhiên, người tiêu dùng ở Đông Nam Á nói chung vẫn lo ngại về vai trò của các công nghệ tương lai trong việc điều khiển trực tiếp các chức năng lái xe.

Cuộc khảo sát cho thấy gần một nửa số người tiêu dùng trong khu vực, bao gồm 68% ở Việt Nam, lo ngại về sự hoạt động của các dịch vụ taxi tự lái hoàn toàn ở nơi họ đang sống. Song hành với con số này là mức độ quan tâm gia tăng với các phương tiện tự lái thương mại được hoạt động trên đường cao tốc, tại Việt Nam là 61% số người được hỏi bày tỏ sự lo lắng.