Vì sao ô tô cỡ nhỏ lại phổ biến ở Nhật Bản?

Hoàng Lâm
Người Trung Quốc hay người Mỹ thích những chiếc xe có động cơ lớn và hoành tráng. Những chiếc sedan dài hơn và những chiếc SUV như CR-V và Land Cruiser được coi là lý tưởng. Tuy nhiên, ở Nhật Bản, những chiếc “Kei car” động cơ nhỏ hay ô tô hạng nhẹ lại rất phổ biến. Những chiếc xe nhỏ hơn những chiếc xe bình thường này có thể được nhìn thấy ở khắp mọi nơi từ đường cao tốc đến những con đường mòn ở nông thôn.

Hành trình trở thành mẫu xe “quốc dân”

Tầng trên cùng của một bãi đỗ xe tại Nhật Bản. Nhiều trong số này là xe Kei.  
Tầng trên cùng của một bãi đỗ xe tại Nhật Bản. Nhiều trong số này là xe Kei.  

Trước đó, một Nghị định tháng 7 năm 1949 của Bộ Giao thông Vận tải Nhật Bản đã tạo ra một loại "ô tô hạng nhẹ" đặc biệt, khác với ô tô nhỏ điển hình. Luật đã vạch ra các thông số kỹ thuật cho các loại xe hạng nhẹ hai bánh, ba bánh và bốn bánh.

Sau nhiều lần sửa đổi, các quy định hiện hành đối với xe 4 bánh hạng nhẹ yêu cầu động cơ nhỏ hơn 660 cc và thân xe có chiều dài dưới 3,4 mét, chiều rộng 1,48 mét và chiều cao 2 mét. Chiếc xe Kei đầu tiên là “Suzuki Light” được Suzuki Motor Corporation giới thiệu vào năm 1955. Sau đó, Subaru Beetle ra mắt năm 1958 đã trở thành “cơn bão” một thời. Trong những thập kỷ tiếp theo, các phương tiện hạng nhẹ tiếp tục phổ biến và hiện chiếm gần một nửa số ô tô gia đình ở Nhật Bản.

Mọi người ở mọi lứa tuổi và hoàn cảnh ở Nhật Bản đều có thiện cảm với xe Kei vì tiện ích tuyệt vời của chúng. Các bà mẹ thích xe Kei hơn vì chúng thuận tiện cho việc đưa con đi nhà trẻ và đi lại trong cuộc sống hàng ngày ở các thành phố bận rộn với chỗ đậu xe chật hẹp. Xe Kei đi kèm với hầu hết các tiện ích mà bạn được hưởng từ những chiếc xe lớn hơn. Có xe Kei có cửa kéo mở rộng mà không cần vung ra ngoài. Đồ tạp hóa hoặc thiết bị có thể được cất trong xe Kei với hàng ghế sau có thể gập xuống. Và nhiều phụ kiện thông minh để cảm nhận chìa khóa trong túi của bạn, để cửa sẽ mở khóa khi tay đang bận. Chúng cũng tiết kiệm nhiên liệu, 1 lít xăng có thể chạy được khoảng 20-30 km, khiến chúng trở nên phổ biến ở các vùng quê hẻo lánh của Nhật Bản. Theo một cuộc khảo sát trực tuyến, năm loại xe hạng nhẹ phổ biến nhất là Honda S660, Suzuki Jimny, Daihatsu Copen, Honda N-WGN và Daihatsu Tanto Custom.

Xe Kei có thể được tìm thấy ở khắp mọi nơi trong một bãi đậu xe thông thường ở Nhật.
Xe Kei có thể được tìm thấy ở khắp mọi nơi trong một bãi đậu xe thông thường ở Nhật.

Kể từ khi ra mắt vào mùa xuân năm 1970, Suzuki Jimny đã trở nên phổ biến với những người thích các hoạt động ngoài trời như câu cá và cắm trại. Mẫu xe thế hệ thứ tư được ra mắt vào tháng 7 năm 2018 với khung thép hình thang cải tiến, bố trí động cơ đặt trước dẫn động cầu sau và khả năng chuyển từ hệ dẫn động hai bánh sang bốn bánh chỉ bằng một nút bấm.

Chiếc SUV mini này không chỉ phù hợp với nhà trên mặt đất bằng phẳng mà còn ở trên núi và trên bãi biển. Nó leo dốc dễ dàng và mạnh mẽ ngay cả khi đi địa hình. Hệ thống treo hấp thụ chấn động và cửa sổ được bảo vệ khỏi tia UV. Xử lý kháng khuẩn trong cabin giúp ngăn ngừa bụi, phấn hoa và các mùi khác. Jimny mới có thiết kế mới lạ và đã được chọn là Xe Đô thị Thế giới của năm tại Triển lãm Ô tô Geneva vào tháng 3 năm 2019. Jimny cũng có khả năng tùy biến cao như thay lốp, nâng thân xe, sơn lại.

Suzuki Jimny.
Suzuki Jimny.

Trên thực tế, Jimny Club đã xuất hiện từ năm 1982, một minh chứng cho lượng người hâm mộ của mẫu xe này. Các sự kiện được tổ chức hàng năm để thảo luận và chiêm ngưỡng những thay đổi cũng như trải nghiệm của người lái xe.

Kei car cũng rẻ hơn so với những người anh em có kích thước bình thường của mình. Trong khi một chiếc ô tô 2000 phân khối thông thường sẽ phải chịu 39.500 yên (khoảng 365 USD) tiền thuế hàng năm, thì xe Kei chỉ có giá 10.800 yên (khoảng 100 USD). Do kích thước nhỏ, xe Kei cũng thắng được thuế trọng lượng, được thực hiện trong các cuộc kiểm tra hai năm một lần.

Có lẽ một lý do khác khiến người Nhật thích xe Kei là vấn đề tâm lý. Một lần, trong một quảng cáo truyền hình cho một công ty bất động sản, một diễn viên nổi tiếng của Nhật Bản đã nghe một nhân viên bán hàng giới thiệu một căn hộ có trần cao, có phòng khách rộng rãi. Nam diễn viên lẩm bẩm: "Thực ra tôi thích phòng nhỏ hơn”.

Người Nhật nói rằng không gian nhỏ hơn khiến mọi người cảm thấy thoải mái hơn. Những người tụ tập trong cùng một không gian nhỏ dường như có thời gian kết nối dễ dàng hơn. Những loại không gian này có ở khắp Nhật Bản: Ví dụ, trong các izakaya - một không gian thưởng thức đồ uống như: bia, rượu sake và shochu có trên khắp nước Nhật. Cái tên Izakaya nó bao gồm ý nghĩa các đồ uống được phục vụ kèm với các món ăn để trong những đĩa nhỏ là Otsumami, nơi bạn cần rẽ sang một bên để lách qua bàn của mình, và trong các không gian sang trọng và trang nghiêm các phòng trà đạo có diện tích nhỏ hơn vài mét vuông.

Các thành phố lớn như Tokyo đông đúc nên xe Kei trọng lượng nhẹ sẽ linh hoạt hơn.
Các thành phố lớn như Tokyo đông đúc nên xe Kei trọng lượng nhẹ sẽ linh hoạt hơn.

Nhiều người đến thăm Tokyo đã bị sốc bởi những căn phòng khách sạn nhỏ đến khó tin, nhưng lại ấn tượng bởi cơ sở vật chất và dịch vụ hoàn hảo. Vì vậy, cuối cùng, có lẽ sự đánh giá cao về cái nhỏ và tinh tế là một trong những thị hiếu tinh tế của người Nhật.

Xe tải Kei cũng đã theo kịp thời gian. Với sự bùng nổ cắm trại trong nước gần đây ở Nhật Bản, các nhà sản xuất cũng đã tung ra những chiếc Kei phục vụ cắm trại. Họ tận dụng tối đa không gian hạn chế của mình và được trang bị đầy đủ tiện nghi để có trải nghiệm sống thoải mái. Để thích ứng với xã hội già hóa của Nhật Bản, xe tải Kei đã được phát triển có thể chứa xe lăn qua đường dốc hoặc thang máy cơ khí qua lối vào phía sau hoặc bên hông. Những phương tiện chắc chắn và đáng tin cậy này có thể chuyển người già hoặc người tàn tật đến các trung tâm hoạt động hoặc bệnh viện. Những mẫu như vậy có giá khoảng 1,5 triệu yên (khoảng 14.000 USD).

Trên thực tế, sống ở Tokyo gần như loại bỏ nhu cầu về một chiếc ô tô cỡ lớn. Với hệ thống giao thông công cộng đồ sộ, việc di chuyển khắp thành phố trở nên suôn sẻ và đơn giản thông qua tàu hỏa, tàu điện ngầm và các hình thức giao thông công cộng khác.

Ở Nhật Bản, các công ty thường chịu chi phí đi lại của nhân viên. Sau giờ làm, những nhân viên đó có thể thoải mái tiệc tùng với bạn bè, đi mua sắm, nhậu nhẹt mà không cần lo lắng về việc phải làm gì với chiếc xe của mình.

Trừ khi bạn là giám đốc điều hành, các công ty thường không cung cấp chỗ đậu xe cho nhân viên của họ và mọi người hầu như luôn đi lại bằng tàu điện ngầm, xe lửa và xe buýt. Do đó, việc sở hữu một chiếc ô tô riêng trong thành phố chủ yếu phụ thuộc vào các hoạt động giải trí của bạn. Và có lẽ không có gì ngạc nhiên khi theo các cuộc khảo sát, mong muốn mua ô tô riêng của giới trẻ ở Nhật đã có xu hướng giảm dần trong nhiều năm qua. Để khuyến khích mọi người lái xe, các dịch vụ chia sẻ xe đã bắt đầu mọc lên. Các đại lý ô tô cũng đã bắt đầu thử nghiệm các dịch vụ đăng ký trong đó bạn trả một số tiền nhất định hàng tháng và định kỳ chọn lái những chiếc xe khác nhau.

Giải pháp tối ưu của người Nhật

Xe cỡ nhỏ như xe Kei được người Nhật rất ưa chuộng.
Xe cỡ nhỏ như xe Kei được người Nhật rất ưa chuộng.

Đường Nhật Bản khá đông đúc và giao thông thường rất dày đặc. Những chiếc xe bốn bánh nhỏ bé này thường có dung tích tối đa 660cc là lựa chọn hoàn hảo để điều hướng trong giao thông. Bạn cũng có thể đỗ chúng dễ dàng ở những chỗ đỗ xe chật hẹp của Nhật Bản, đây là một vấn đề ở nhiều quốc gia có phương tiện lớn. Nếu bạn sống ở một thành phố lớn như Tokyo, những chiếc xe nhỏ này có thể phù hợp với nhu cầu của bạn.

Với kích cỡ động cơ 660 cc trở xuống, những chiếc xe này không cần nhiều phụ kiện đắt tiền như phanh lớn hơn hay túi khí mạnh hơn. Những khoản tiết kiệm này chuyển thành chi phí bảo trì thấp hơn theo thời gian. Chúng cũng tạo ra lượng khí thải thấp hơn giúp giảm mức độ ô nhiễm không khí khi lái xe ở Tokyo hoặc Osaka.

Vì nhỏ nên giá của các mẫu xe Kei thấp hơn xe cỡ thông thường. Bạn có thể mua một chiếc với giá khoảng 10.000 USD, thấp hơn nhiều so với một chiếc ô tô đi lại thông thường như Toyota Corolla và Honda Civic.

Đáng ngạc nhiên nữa là sự an toàn của những chiếc xe Kei không được quan tâm nhiều ở Nhật Bản, bởi vì tai nạn giao thông đường bộ ở Nhật Bản thuộc hàng thấp nhất thế giới (khoảng 1/3 so với tỷ lệ nạn nhân của Mỹ), và vẫn tiếp tục giảm hàng năm. Nhật Bản có các biện pháp an toàn đường bộ tốt, đào tạo lái xe tốt và xe Kei phổ biến hơn ở các vùng nông thôn nơi tốc độ đường bộ có xu hướng thấp hơn (mặc dù Nhật Bản có tỷ lệ người cao tuổi tử vong do giao thông cao nhất là 54% so với Mỹ là 17%). 

Xe Kei ở Nhật Bản hiện được sản xuất bởi tất cả các nhà sản xuất ô tô lớn của Nhật Bản và chúng ngày càng được trang bị công nghệ cao dựa trên nhu cầu của khách hàng như có bộ tăng áp, hệ thống thông tin giải trí, túi khí, cửa điều khiển từ xa, khởi động không cần chìa khóa, hệ thống tránh va chạm, CVT, và ổ đĩa bốn bánh.

Ngàoi ra, bạn phải trả thuế và phí cầu đường khi lái xe trên nhiều con đường của Nhật Bản nhưng không phải thực hiện đối với những chiếc Kei car này vì động cơ nhỏ hơn của chúng.

Trong nhiều trường hợp, chi phí bảo hiểm của những chiếc xe này thấp hơn mức trung bình vì kích thước nhỏ bé của chúng. Những người lái xe khao khát có thể đủ điều kiện nhận hỗ trợ cho vay lãi suất thấp thông qua văn phòng chính quyền địa phương nếu họ đủ điều kiện trong một số điều kiện nhất định, chẳng hạn như trẻ hơn hoặc có thu nhập thấp.

Những chiếc xe nhỏ này có chi phí bảo trì thấp.
Những chiếc xe nhỏ này có chi phí bảo trì thấp.

Chủ sở hữu xe Kei cũng có thể hưởng lợi từ các đặc quyền khác như không cần bằng lái xe quốc tế để lái những chiếc xe này. Ngoài ra, bạn không cần phải đăng ký phương tiện hàng năm với chính phủ.

Có rất nhiều mẫu Kei có sẵn từ các nhà sản xuất nổi tiếng như Honda, Suzuki, Daihatsu, Toyota và các hãng khác. Vì vậy, nếu bạn có các tùy chọn về kiểu dáng và công suất động cơ, thì có rất nhiều. Tuy nhiên, hiệu suất sẽ không thay đổi nhiều từ mô hình này sang mô hình khác.

Xe Kei là lựa chọn hoàn hảo cho những người sống ở Nhật Bản vì chúng tiết kiệm và rẻ để mua, vận hành và bảo trì do kích thước nhỏ. Mức tiêu thụ nhiên liệu không quá tệ khi so sánh với các loại xe lớn hơn. Và đặc biệt hoàn hảo nếu bạn thích lái xe nhưng không muốn chịu trách nhiệm hoặc mất quá nhiều chi phí khi sở hữu một mẫu xe lớn hơn.

Tin mới

Doanh số ô tô tại Việt Nam xác lập đỉnh mới trong tháng 10

Doanh số ô tô tại Việt Nam xác lập đỉnh mới trong tháng 10

Theo báo cáo từ Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), số lượng xe ô tô tiêu thụ tại Việt Nam trong tháng 10 đã lập kỷ lục mới với doanh số đạt mức cao nhất kể từ đầu năm. Số liệu toàn thị trường do VAMA tổng hợp bao gồm doanh số của 17 thành viên và số xe nhập khẩu của các hãng xe ngoài VAMA.
Tỷ phú Phạm Nhật Vượng “rót” thêm gần 2 tỷ USD cho VinFast

Tỷ phú Phạm Nhật Vượng “rót” thêm gần 2 tỷ USD cho VinFast

Từ nay đến hết năm 2026, tập đoàn Vingroup và ông Phạm Nhật Vượng công bố cam kết hỗ trợ tài chính cho Công ty VinFast. Vingroup có kế hoạch cho VinFast vay mới tối đa 35.000 tỷ đồng, ông Phạm Nhật Vượng cũng cam kết tài trợ cho VinFast 50.000 tỷ đồng. Đồng thời, Vingroup sẽ đầu tư thêm vào VinFast Việt Nam thông qua việc chuyển đổi toàn bộ khoản cho vay hiện hữu khoảng 80.000 tỷ đồng thành cổ phần ưu đãi được hưởng cổ tức.