Thanh Hóa – Hủa Phăn là hai địa phương có quan hệ láng giềng thân thiết “chung rẫy, chung đồi”, “uống nước chung dòng”, xây đắp trên nền tảng mối quan hệ tốt đẹp được hun đúc qua hàng nghìn năm lịch sử giữa hai dân tộc Việt Nam - Lào.

Trong suốt tiến trình lịch sử, đặc biệt là kể từ khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, mối quan hệ truyền thống tốt đẹp, sự gắn bó thủy chung giữa cấp ủy, chính quyền và Nhân dân hai tỉnh Thanh Hóa - Hủa Phăn được củng cố và phát triển toàn diện về mọi mặt, đóng góp vào sự tiến bộ của mỗi địa phương và làm sâu sắc hơn quan hệ tốt đẹp Việt Nam - Lào.

Toàn cảnh Lễ Meeting kỷ niệm 60 năm quan hệ Việt Lào

Với chiều dài 213,6km đường biên giới đi qua 53 bản, 16 xã, 05 huyện của tỉnh Thanh Hóa là Mường Lát, Quan Hóa, Quan Sơn, Lang Chánh, Thường Xuân và 11 xã thuộc 03 huyện của tỉnh Hủa Phăn là Sốp Bâu, Viêng Xay, Sầm Tớ; trong các cuộc kháng chiến bảo vệ nền độc lập của hai dân tộc, Thanh Hóa không chỉ là hậu phương lớn, “kho người, kho của” cung cấp cho sự nghiệp cách mạng của Việt Nam, mà còn là căn cứ, cơ sở kháng chiến của cách mạng Lào.

Thực hiện chủ trương của hai Đảng, hai Nhà nước Việt Nam - Lào về xây dựng, gìn giữ và phát huy mối quan hệ hữu nghị, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa hai nước; kể từ khi ký kết hữu nghị hợp tác vào tháng 4/1967, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc tỉnh Thanh Hóa đã cùng với Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các bộ tộc Lào tỉnh Hủa Phăn anh em tích cực triển khai các thỏa thuận hợp tác và đạt được nhiều kết quả toàn diện, đưa mối quan hệ hai tỉnh ngày càng thân thiết, bền chặt, phát triển, cùng nhau tiến bộ.

Trong những năm qua, đặc biệt là trong giai đoạn từ năm 2016 đến nay, kế thừa những kết quả tốt đẹp được nhiều thế hệ lãnh đạo và Nhân dân hai tỉnh dày công vun đắp; quan hệ hợp tác đặc biệt giữa hai tỉnh tiếp tục được duy trì và phát triển trên tất cả các lĩnh vực. Các hoạt động trao đổi đoàn được duy trì thường xuyên, đưa quan hệ hợp tác hai tỉnh ngày càng đi vào chiều sâu và thực chất hơn.

Trong 07 năm qua, Thanh Hóa và Hủa Phăn đã tổ chức trao đổi được 260 đoàn đại biểu cấp tỉnh, cấp sở, ngành, địa phương để triển khai các hoạt động thỏa thuận hợp tác; ký kết, hỗ trợ lẫn nhau trong công tác phòng, chống dịch Covid-19 và thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện, chuyên gia Việt Nam hy sinh trên đất nước Lào... Quan hệ hợp tác kinh tế tiếp tục có bước phát triển, kim ngạch thương mại hai chiều Thanh Hóa - Hủa Phăn liên tục tăng trưởng.

Tổng kim ngạch xuất khẩu hai tỉnh giai đoạn 2016-2020 đạt gần 74 triệu USD, tăng 18% so với giai đoạn 2011-2015; năm 2021 đạt 28,72 triệu USD, tăng gấp 2,6 lần so với năm 2016. Tỉnh Thanh Hóa đã viện trợ cho tỉnh Hủa Phăn 296 tỷ đồng từ nguồn ngân sách tỉnh để đầu tư nâng cấp kết cấu hạ tầng, đào tạo nguồn nhân lực, thực hiện một số dự án phát triển kinh tế, hỗ trợ gia đình chính sách và nâng cao dân trí; trong đó một số dự án lớn như: Nhà tiếp khách hữu nghị Hủa Phăn - Thanh Hóa với tổng giá trị 132,476 tỷ đồng; Quảng trường hữu nghị Lào Hùng Hủa Phăn – Thanh Hóa và Kè sông Nậm Xăm với tổng giá trị 37,960 tỷ đồng. Tỉnh Thanh Hóa đã chi cho công tác giáo dục, đào tạo giúp Bạn với tổng giá trị 76,393 tỷ đồng; hỗ trợ về Y tế, phòng dịch hơn 19,87 tỷ đồng...

Đặc biệt, từ cuối năm 2020 đến nay, mặc dù điều kiện kinh tế xã hội còn nhiều khó khăn, nhất là trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 bùng phát, diễn biến phức tạp, Thanh Hóa vẫn luôn dành cho tỉnh Hủa Phăn anh em sự quan tâm, hỗ trợ đặc biệt; tiếp tục cam kết viện trợ cho Bạn gần 320 tỷ đồng để đầu tư, xây dựng cơ sở hạ tầng, thực hiện các mục tiêu phát triển giáo dục, y tế, văn - xã hội.

Chỉ tính riêng năm 2021, tỉnh Thanh Hóa đã viện trợ cho tỉnh Hủa Phăn trên 23,4 tỷ đồng để triển khai các nội dung hợp tác, như: Hỗ trợ bổ sung xây dựng Nhà tiếp khách hữu nghị Hủa Phăn - Thanh Hóa 6 tỷ đồng; hỗ trợ đào tạo lưu học sinh Lào 14,6 tỷ đồng; hỗ trợ công dân Lào khám chữa bệnh tại Thanh Hóa 1,8 tỷ đồng; hỗ trợ công tác phòng, chống dịch Covid-19 với số tiền 01 tỷ đồng, cùng nhiều trang thiết bị, vật tư y tế; tổ chức thăm hỏi, động viên các lực lượng tuyến đầu bảo vệ biên giới quốc gia; hỗ trợ đỡ đầu trẻ em có hoàn cảnh khó khăn của tỉnh Hủa Phăn… với tổng trị giá hơn 937 triệu đồng.

Các hoạt động hợp tác về giáo dục - đào tạo được tăng cường. Thanh Hóa đã hỗ trợ Hủa Phăn trong công tác đào tạo nguồn nhân lực về các lĩnh vực: Kinh tế, tài chính, sư phạm, nông nghiệp, y tế, ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam, lý luận chính trị - hành chính…

Đến hết năm 2021, có 515 học sinh, sinh viên Lào đang học tập tại các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, trong đó có 198 học sinh, sinh viên của tỉnh Hủa Phăn được tỉnh Thanh Hóa cấp học bổng... Công tác quản lý biên giới được hai tỉnh phối hợp chặt chẽ; lực lượng an ninh, biên phòng hai bên thường xuyên tổ chức tuần tra song phương, bảo vệ đường biên, cột mốc, kiểm soát xuất nhập cảnh trái phép để phòng, chống dịch Covid-19, giữ vững an ninh, an toàn khu vực biên giới hai tỉnh.

Bí thư Tỉnh ủy Hủa Phăn thay mặt Đảng, Nhà nước Lào trao tặng Huân chương cho lãnh đạo, nguyên lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa.

Trên cơ sở nội dung thỏa thuận hai tỉnh đã ký kết, các ngành, các địa phương giáp ranh hai bên biên giới đã triển khai các hoạt động đối ngoại Nhân dân, thăm, tặng quà, chúc mừng nhân các dịp lễ, tết; tích cực hợp tác để ổn định dân cư ở các xã biên giới; khai thác hiệu quả tài nguyên đất, các nguồn lực cho đầu tư phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp, giải quyết việc làm, tăng thu nhập, xóa đói, giảm nghèo, bảo vệ môi trường, củng cố quốc phòng - an ninh, giữ gìn tình đoàn kết vùng biên giới và tình hữu nghị hai tỉnh Thanh Hóa - Hủa Phăn, hai nước Việt Nam - Lào.

Từ năm 2014, hai tỉnh đã triển khai mô hình kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới tại các cặp bản ở xã Na Mèo, huyện Quan Sơn và bản Lơi, cụm Mường Pún, huyện Viêng Xay; cặp bản Hin, xã Mường Chanh, huyện Mường Lát và bản Pó, cụm Mường Cáng, huyện Viêng Xay; cặp bản Kéo Hượn, xã Nhi Sơn, huyện Mường Lát và bản Khăm Nàng, cụm Nặm Ngà, huyện Viêng Xay.

Đến nay, lực lượng chức năng của hai tỉnh đã phối hợp tổ chức kết nghĩa thêm các cặp bản dọc biên giới hai tỉnh, nâng tổng số các địa phương kết nghĩa trên tuyến biên giới Thanh Hóa - Hủa Phăn lên 17 cặp bản, cụm bản. Thông qua hoạt động kết nghĩa, Nhân dân hai bên biên giới đã nâng cao ý thức, trách nhiệm bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia, cùng chia sẻ, giúp đỡ nhau trong phát triển kinh tế - xã hội, xây đắp tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống tốt đẹp...

Những kết quả quan trọng đạt được trong quan hệ giữa hai tỉnh Thanh Hóa - Hủa Phăn đã thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm vững chắc quốc phòng - an ninh, tăng cường công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, củng cố thế và lực của mỗi địa phương, góp phần vun đắp mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào ngày càng đi vào chiều sâu, thiết thực, hiệu quả trên tất cả các lĩnh vực.

Lễ khánh thành và bàn giao ký túc xã du học sinh Lào tại Đại học Hồng Đức (Thanh Hóa)

Tiếp nối và phát huy những thành tích, kết quả đã đạt được trong những năm qua; thời gian tới, tỉnh Thanh Hóa và tỉnh Hủa Phăn sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động hợp tác trên tất cả các lĩnh vực: Chính trị, đối ngoại; kinh tế; giáo dục và đào tạo, văn hoá - xã hội; y tế; quốc phòng - an ninh và hợp tác về viện trợ.

Trong đó, tập trung tuyên truyền sâu rộng, nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành và các tầng lớp Nhân dân về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và chủ trương của tỉnh Thanh Hóa về đẩy mạnh quan hệ hợp tác Việt Nam - Lào, Thanh Hóa - Hủa Phăn nhằm gìn giữ, vun đắp mối quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào, Thanh Hóa - Hủa Phăn ngày càng bền chặt, thiết thực, hiệu quả; đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến các nội dung Hiệp định về Quy chế quản lý biên giới và cửa khẩu biên giới trên đất liền Việt Nam - Lào, Nghị định thư về đường biên giới và mốc quốc giới Việt Nam - Lào.

Cụ thể hóa và triển khai thực hiện có hiệu quả Thỏa thuận hợp tác giữa hai tỉnh Thanh Hóa - Hủa Phăn giai đoạn 2021 - 2025, Thỏa thuận hợp tác năm 2022; tăng cường các hoạt động trao đổi, hợp tác xây dựng và củng cố cơ sở chính trị tại các cụm bản biên giới; tiếp tục đẩy mạnh kết nghĩa, giúp đỡ Nhân dân hai bên biên giới phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững, xây dựng khu vực biên giới Thanh Hóa - Hủa Phăn hòa bình, ổn định và phát triển.