Các nhà sản xuất ô tô EU có nguy cơ thua cuộc chiến xe hybrid cắm sạc ngay trên sân nhà

Mặc dù các nhóm môi trường cáo buộc rằng, với động cơ đốt trong và pin lớn, xe hybrid cắm sạc thường gây ô nhiễm nhiều hơn quảng cáo, nhưng nhiều người coi chúng là một lựa chọn tạm thời thân thiện với môi trường hơn cho những người chưa sẵn sàng chuyển sang xe điện.

Đối với các nhà sản xuất ô tô truyền thống, đây cũng là một phân khúc của ngành ô tô mà họ vẫn có thể tận dụng lợi thế cạnh tranh về động cơ truyền thống so với các đối thủ Trung Quốc, vốn vượt xa về khả năng và giá cả phải chăng của xe điện.

Tuy nhiên, ngành công nghiệp ô tô châu Âu có thể đã thua cuộc chiến ngay từ khi nó chưa bắt đầu. Trong khi nhóm các nhà sản xuất ô tô đang vận động mạnh mẽ để Brussels nới lỏng lệnh cấm xăng dầu của khu vực vào năm 2035 để cho phép xe hybrid cắm sạc (PHEV) và các công nghệ khác, các thương hiệu Trung Quốc đã bắt đầu chiếm được cảm tình của người tiêu dùng bằng những chiếc xe cắm sạc rẻ hơn và có phạm vi hoạt động xa hơn.

“Hiện nay, các nhà sản xuất ô tô châu Âu vẫn chưa thể sánh ngang với Trung Quốc về công nghệ xe hybrid cắm sạc”, Pedro Pacheco, nhà phân tích tại Gartner, nhận định. “Nếu thị trường chuyển hướng sang xe hybrid cắm sạc vào năm 2035 tại châu Âu, nó vẫn sẽ rơi vào tay người Trung Quốc”.

Theo Schmidt Automotive Research, Seal U của BYD đã trở thành mẫu xe hybrid cắm sạc bán chạy nhất khu vực với 5,5% thị phần trong phân khúc này trong chín tháng đầu năm 2025. Tại Anh, Jaecoo 7 của Chery là mẫu xe hybrid cắm sạc bán chạy nhất trong tháng Tám.

Cho đến gần đây, các thương hiệu châu Âu quảng bá xe hybrid cắm sạc chủ yếu là những thương hiệu cao cấp, bao gồm Volvo Cars, Mercedes-Benz và BMW vì chúng đắt hơn so với xe chạy xăng và các mẫu xe hybrid khác.

Trong khi xe hybrid cắm sạc hoàn toàn kiểu Prius rẻ hơn cả về giá mua lẫn chi phí vận hành vì động cơ truyền thống chạy song song với một bộ pin nhỏ hơn không cần cắm điện, thì các mẫu xe plug-in mới hơn của các nhà sản xuất Trung Quốc đã trở nên hợp túi tiền hơn nhờ quy mô sản xuất và khả năng kiểm soát chuỗi cung ứng pin.

Ví dụ, mẫu xe hybrid cắm sạc Omoda 7 mới sẽ rẻ hơn so với xe hybrid cắm sạc hoàn toàn do Toyota và Honda cung cấp tại Anh, với giá khởi điểm 32.000 bảng Anh khi được bán ra vào đầu năm sau.

Mẫu xe này hứa hẹn phạm vi hoạt động lên đến 56 dặm (91 km) khi chạy hoàn toàn bằng điện, so với 51 dặm (91 km) của Volvo XC60, mẫu xe hybrid cắm sạc bán chạy thứ hai tại châu Âu, có giá khởi điểm 55.360 bảng Anh.

"Chúng tôi luôn giữ lại khoảng 20% năng lượng pin bên trong xe để xe luôn có thể vận hành như một chiếc xe điện", Oliver Lowe, giám đốc sản phẩm tại Omoda và Jaecoo tại Anh, cho biết. "Đó là điểm khác biệt thực sự của chúng tôi so với các nhà sản xuất truyền thống và việc họ triển khai xe hybrid cắm sạc".

Chery cũng tiếp tục đầu tư vào việc tăng hiệu suất nhiệt của động cơ xăng. "Tôi dự đoán sự chênh lệch giữa các nhà sản xuất hybrid cắm sạc trước đây và chúng tôi sẽ tiếp tục gia tăng", Lowe nói.

Trong chín tháng đầu năm, doanh số bán xe hybrid cắm sạc mới tại châu Âu và Anh đã tăng 32% so với cùng kỳ năm trước, đạt gần 920.000 xe, so với mức tăng 25% của xe điện, đạt 1,8 triệu xe, theo cơ quan công nghiệp ô tô châu Âu ACEA.

Trong quý 3, xe PHEV chiếm 10% thị trường xe du lịch mới trong khu vực, với các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc chiếm một phần bảy mẫu xe mới, theo Schmidt Automotive Research.

Doanh số bán xe hybrid cắm sạc bắt đầu tăng trưởng ở châu Âu sau khi EU thắt chặt các quy định về khí thải carbon vào năm 2020, nhưng nhu cầu đã giảm mạnh chỉ ba năm sau đó khi các quốc gia như Đức và Pháp chấm dứt trợ cấp cho việc mua những loại xe này.

Bất chấp mức tăng trưởng doanh số gần đây, các nhà vận động môi trường vẫn đặt câu hỏi liệu xe hybrid cắm sạc có thực sự thân thiện với môi trường hay không, khi nhiều xe hybrid cắm sạc vẫn chưa được sạc.

Theo nghiên cứu từ tổ chức Transport & Environment Research, lượng khí thải carbon thực tế của xe hybrid cắm sạc được ghi nhận vào năm 2023 cao hơn gần năm lần so với số liệu chính thức.

Ngay cả khi xe hybrid cắm sạc chủ yếu được sử dụng ở chế độ điện trong các chuyến đi ngắn hàng ngày, Jan Dornoff, trưởng nhóm nghiên cứu tại Hội đồng Quốc tế về Giao thông Sạch (ICCT), cho rằng lượng khí thải thực tế từ xe hybrid cắm sạc vẫn ở mức cao nếu thực hiện một vài chuyến đi dài hơn bằng xăng.

Nhiều nhà sản xuất ô tô đã áp dụng xe hybrid cắm sạc để giúp tuân thủ các mục tiêu khí thải của EU. Nhưng với việc các quy định này được thắt chặt hơn từ năm nay để phản ánh tốt hơn mức khí thải thực tế, các nhà phân tích cho rằng sẽ có ít động lực hơn để các nhà sản xuất ô tô bán xe. Sự gia tăng doanh số trong năm nay cũng được thúc đẩy bởi việc các tập đoàn ô tô vội vã đẩy mạnh các mẫu xe cũ trước khi những thay đổi về quy định này.

Tại châu Âu, nhiều yếu tố cũng sẽ phụ thuộc vào việc liệu xe hybrid cắm sạc có được phép lưu hành sau năm 2035 hay không - một quyết định mà Brussels dự kiến sẽ công bố khi công bố gói chính sách ô tô vào ngày 10 tháng 12.

Trong khi Đức và ngành công nghiệp ô tô đã vận động hành lang mạnh mẽ để đưa chúng vào danh sách, Pháp và Tây Ban Nha vẫn phản đối.

Mặc dù các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc có thể quay trở lại với xe điện khi BYD và các hãng khác bắt đầu sản xuất tại châu Âu, nhưng các giám đốc điều hành của họ nhấn mạnh rằng xe hybrid cắm sạc sẽ vẫn tồn tại miễn là nhu cầu của người tiêu dùng vẫn còn.

Tại Trung Quốc, doanh số bán xe hybrid cắm sạc đã tăng từ khoảng 240.000 chiếc vào năm 2020 lên 4,9 triệu chiếc vào năm ngoái, trong khi thị phần của họ trên thị trường xe du lịch mới đã tăng hơn gấp ba lần, lên 19,5% chỉ trong hai năm. Tầm hoạt động điện trung bình của xe PHEV tại Trung Quốc là 116 km vào năm ngoái, so với 78 km ở châu Âu và 70 km ở Mỹ.

Nhưng ngay cả tại thị trường ô tô lớn nhất thế giới, cũng có những dấu hiệu chậm lại khi giá xe điện giảm và phạm vi hoạt động của pin ngày càng dài hơn. Theo ICCT, trong nửa đầu năm nay, thị phần xe PHEV trong doanh số bán xe điện chở khách mới đã giảm từ 41% xuống còn 38%, đánh dấu mức giảm đầu tiên trong những năm gần đây.

Ông Dornoff của ICCT cho hay, do cấu trúc phức tạp của chúng, xe hybrid cắm sạc có thể sẽ đắt hơn xe điện khi chi phí pin giảm. "Tôi không thực sự cảm thấy rằng sẽ có nhu cầu đối với xe hybrid cắm sạc vào một thời điểm nào đó", ông nói thêm.