Người Việt đang thực hiện “bước nhảy vọt” trong kỷ nguyên xe điện

Còn theo dữ liệu từ Tổ chức Các nhà sản xuất ô tô quốc tế (OICA), ở Việt Nam, cứ 1.000 người thì có 55 người sở hữu ô tô. Đáng chú ý, nhờ sự gia tăng mạnh mẽ của tầng lớp trung lưu, Việt Nam đang có tỷ lệ sở hữu ô tô tăng nhanh nhất thế giới. Trong giai đoạn từ năm 2015-2020, tỷ lệ này của Việt Nam tăng tới 17%/năm. Theo sau là Trung Quốc và Ấn Độ với tốc độ lần lượt là 14% và 10%/năm trong giai đoạn này.

Đáng chú ý, theo Bộ Tài chính, quy mô GDP của Việt Nam bước sang năm 2025 ước đạt 510 tỷ USD, đưa Việt Nam xếp thứ 32 thế giới và thứ 4 trong khu vực ASEAN.

Tính theo sức mua tương đương (PPP), GDP năm 2025 ước đạt khoảng 1.760 tỷ USD, đứng thứ 25 toàn cầu. GDP bình quân đầu người tăng từ 3.552 USD (năm 2020) lên khoảng 5.000 USD (năm 2025), thu nhập quốc dân (GNI) bình quân đầu người đạt khoảng 4.750 USD (2025), vượt ngưỡng thu nhập trung bình thấp.

Trước sự lớn mạnh của thị trường trong nước, Bộ Công Thương cũng vạch ra mục tiêu đối với việc tăng trưởng thị trường xe ô tô trong nước giai đoạn đến năm 2030 đạt tốc độ bình quân khoảng từ 14 - 16% /năm, tổng lượng xe tiêu thụ đạt khoảng 1.000.000 - 1.100.000 chiếc.

Trên thực tế, tăng trưởng lương thực tế của khối văn phòng, dịch vụ, và công nghiệp đã có nhiều thay đổi trong 5 năm qua. Nhiều gia đình trẻ đã đạt mức thu nhập cho phép mua trả góp một chiếc ô tô hạng A hay mini EV. Bên cạnh đó, quan điểm tiêu dùng, chất lượng cuộc sống (du lịch, tiện nghi gia đình) của tầng lớp trung lưu cũng đã thay đổi nhiều thay vì chỉ tiết kiệm như trước đây. Ô tô với nhiều gia đình là công cụ phục vụ những nhu cầu này chứ không chỉ là “tài sản” hay “tiêu sản”.

Không chỉ thế, Việt Nam còn đang "bùng nổ" phát triển đại hạ tầng chưa từng có, từ metro, đường sắt, cao tốc, sân bay đến mạng lưới đô thị TOD phát triển đô thị định hướng giao thông công cộng, được xác định là xương sống trong chiến lược phát triển đô thị mới của các thành phố lớn nhằm giải quyết ùn tắc, mở rộng không gian đô thị và nâng cao chất lượng sống dài hạn khiến việc sở hữu ô tô trở nên hữu dụng hơn bao giờ hết.

Trước sự biến động của nhu cầu tiêu dùng, thị trường ô tô Việt những năm qua đã không ngừng phát triển với sự xuất hiện của những sản phẩm mới. Nếu như trước đây, ô tô là một câu chuyện có phần xa xỉ với nhiều người thì nay, câu chuyện đã đơn giản hơn rất nhiều.

Không cần phải có tới mức 400-500 triệu mới có thể sở hữu nhưng mẫu xe mới như ii10, Morning, rào cản tài chính đã bị phá vỡ trước sự xuất hiện của các loại mini EV như VinFast VF3, Wuling hay các mẫu xe điện mini Trung Quốc giá dưới 300 triệu đang tràn vào Việt Nam. Chính rào cản tài chính bị phá vỡ đã giúp phổ cập ô tô tới người tiêu dùng trung lưu và thay đổi quan điểm về ô tô của toàn xã hội. Ô tô đang dần trở thành "phương tiện cá nhân" thay vì "tài sản xa xỉ”.

Đặc biệt, khi Việt Nam đang bước vào kỷ nguyên xanh hoá không thể đảo ngược. Rất nhiều người mua chiếc xe đầu tiên của mình đã chọn ngay xe điện mà không qua bước đệm xe xăng. Xu hướng tiêu dùng cũng hoàn toàn thay đổi trong kỷ nguyên công nghệ khi người dùng không bị “ám ảnh” bởi thói quen bảo dưỡng xe xăng cũ trong quá trình sử dụng xe điện. Thay vào đó là trải nghiệm công nghệ, màn hình lớn, trợ lý ảo, các tính năng thời thượng.

Góp phần vào việc thay đổi xu hướng tiêu dùng của người dùng Việt, các hãng xe cũng đưa ra nhiều chính sách để thu hút. Trong khi giá xăng 2025 liên tục biến động, thì chi phí sạc điện, thuê pin ổn định rẻ hơn khoảng 30-40%, hạ tầng trạm sạc phủ sóng rộng rãi xoá bỏ rào cản "nỗi lo hết điện". Tất cả các yếu tố này khiến người dùng trẻ đưa ra lựa chọn tối ưu hơn với các loại xe xanh.

Bên cạnh đó, các quy định của Chính phủ cũng đang loại bỏ dần các loại xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch, chi tiêu của Chính phủ để cải thiện cơ sở hạ tầng sạc xe điện công cộng và các sáng kiến như trợ cấp và hoàn thuế để khuyến khích việc áp dụng xe điện.

Kết quả tất yếu là theo BloombergNEF, Việt Nam nằm trong nhóm thị trường xe ô tô điện mới nổi có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất Đông Nam Á trong ba năm qua. Đứng thứ hai thế giới sau Brazil.

Thống kê từ Hiệp hội Các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA) và Bộ Công Thương cho thấy năm 2024, xe điện và hybrid chiếm tới 22% tổng doanh số ô tô mới.

Theo dự báo của nhiều chuyên gia trong ngành, xu hướng chuyển đổi "xe máy lên ô tô điện" sẽ áp đảo ở phân khúc xe phổ thông. Trong khi đó, xe động cơ đốt trong sẽ chỉ còn đất sống ở phân khúc xe gầm cao đi địa hình hoặc xe sang truyền thống. Người Việt rõ ràng đang thực hiện một cuộc cách mạng tiêu dùng với phương châm thực dụng hơn, xanh hơn, hiện đại hơn.