Thị trường ô tô điện Mỹ trước nguy cơ bị “đóng băng”

Các CEO đã gióng lên hồi chuông cảnh báo trong một thời gian dài. Việc chấm dứt khoản tín dụng thuế 7.500 USD cho xe điện mới vào tháng 9 đã khiến ông chủ Ford, Jim Farley, dự đoán rằng thị phần xe điện tại Mỹ sẽ giảm gần một nửa xuống còn khoảng 5% trong thời gian tới, trong khi CEO Tesla, Elon Musk, đã cảnh báo vào tháng 7 rằng công ty có thể phải đối mặt với "vài quý khó khăn" khi hỗ trợ của liên bang cho xe điện bị cắt giảm.

Theo dữ liệu từ Cox Automotive, những dấu hiệu ban đầu cho thấy họ có thể đã đúng. Sau khi đạt kỷ lục vào tháng 9 khi người mua vội vã để kịp thời hạn tín dụng thuế, doanh số xe điện đã giảm gần 49% vào tháng 10.

Stephanie Valdez Streaty, chuyên gia về ngành của Cox Automotive, chia sẻ với Business Insider rằng việc chính phủ cắt giảm hỗ trợ sẽ "làm thay đổi tiến độ" cho việc áp dụng xe điện.

Bà ước tính xe điện hiện sẽ chiếm khoảng 24% doanh số bán xe mới vào năm 2030, thấp hơn nhiều so với mục tiêu tham vọng là một nửa doanh số bán xe do chính quyền của ông Biden đặt ra bốn năm trước.

"Chúng ta sẽ không thấy sự tăng trưởng mạnh mẽ trong vài năm tới", Valdez Streaty nói, đồng thời cho biết thêm rằng việc thiếu hụt xe điện giá rẻ vẫn là rào cản chính cho việc áp dụng.

“Cơn bão hoàn hảo”

GM đã công bố kế hoạch sa thải 1.750 công nhân vào tháng trước, với lý do nhu cầu xe điện chậm lại sau khi chịu khoản chi phí 1,6 tỷ USD do những thay đổi trong chiến lược xe điện. Rivian cũng đã công bố kế hoạch sa thải 4,5% lực lượng lao động vào tháng trước.

Ngành công nghiệp ô tô toàn cầu vẫn đang chao đảo vì tác động của thuế quan Mỹ và phải đối mặt với hàng loạt vấn đề nan giải về chuỗi cung ứng, bao gồm tình trạng thiếu hụt tạm thời các loại chip quan trọng và vụ hỏa hoạn tại một nhà cung cấp nhôm lớn của Ford.

"Toàn bộ những khó khăn hiện tại đang khiến một số nhà sản xuất ô tô phải hủy bỏ hoặc trì hoãn các chương trình xe điện", Stephanie Brinley, phó giám đốc tại S&P Global, chia sẻ với Business Insider, đồng thời cho biết thêm rằng tác động này sẽ khiến người tiêu dùng có ít lựa chọn hơn trong vài năm tới.

Tác động kết hợp của thuế quan và sự suy thoái của thị trường xe điện đã khiến một số nhà sản xuất ô tô phải rút hoàn toàn các mẫu xe điện khỏi thị trường Mỹ.

Vào tháng 9, Nissan cho hay họ sẽ ngừng bán mẫu SUV Ariya tại Mỹ, một tuần trước khi Honda cắt giảm mẫu crossover điện Acura ZDX do cái mà họ gọi là "điều kiện thị trường".

Trong khi đó, Jeep đã tạm dừng một số mẫu xe điện dự kiến ​​ra mắt tại Mỹ, trong khi Ram đã hủy bỏ mẫu xe hoàn toàn chạy điện Ram 1500 REV và thay vào đó đang tập trung vào một mẫu xe bán tải hybrid cắm sạc.

Đầu tháng này, tờ Wall Street Journal đưa tin Ford đang cân nhắc việc loại bỏ mẫu xe bán tải điện chủ lực F-150 Lightning.

Nạp thêm “nhiên liệu”

Toyota đã công bố khoản đầu tư gần 1 tỷ USD trong tháng này để thúc đẩy sản xuất xe hybrid tại Mỹ, trong khi GM công bố kế hoạch sản xuất một số xe chạy bằng xăng mới vào tháng 6 như một phần của cuộc đại tu sản xuất trị giá 4 tỷ USD.

Những nỗ lực này đã nhận được sự hỗ trợ từ chính quyền của ông Trump, mở ra cơ hội cho các nhà sản xuất ô tô bán xe động cơ đốt trong lâu hơn bằng cách bãi bỏ các quy định về khí thải, vốn đã áp dụng các khoản tiền phạt khổng lồ đối với các nhà sản xuất ô tô không bán đủ số lượng xe điện.

Phát biểu tại một hội nghị công nghệ do Barclays tổ chức mới đây, Giám đốc Tài chính của Ford, Sherry House, cho biết bà dự đoán thị trường xe điện tại Mỹ sẽ "suy giảm", đồng thời nói thêm rằng công ty có thể sẽ ứng phó bằng cách đầu tư vào các dòng xe chạy bằng xăng như dòng Mustang và Raptor.

Tesla chuyển hướng?

Một công ty tự tin có thể vượt qua “mùa đông xe điện” là Tesla. Musk có thể đã đã cảnh báo về một chặng đường gập ghềnh vào mùa hè, nhưng kể từ đó, vị tỷ phú đã tỏ ra tự tin hơn, nói với các nhà đầu tư trong tháng này rằng ông kỳ vọng các sáng kiến ​​AI và robotaxi của công ty sẽ thúc đẩy đáng kể nhu cầu đối với các loại xe của mình.

Tesla cũng đã vượt qua sự sụt giảm mạnh về doanh số bán xe điện trong tháng 10 tốt hơn các đối thủ, với lượng xe giao hàng giảm 35,3% so với tháng trước so với gần 50% tổng thể theo dữ liệu của Cox Automotive.

Công ty có trụ sở tại Texas đã giới thiệu các phiên bản giảm giá của những chiếc xe phổ biến nhất của mình vào tháng trước sau khi mất khoản tín dụng thuế.

Năm ngoái, vị tỷ phú này cho biết việc Tesla chế tạo một mẫu xe điện giá cả phải chăng hơn không phải robotaxi là "vô nghĩa", cho thấy tương lai của công ty có thể sẽ ít phụ thuộc hơn vào các loại xe thông thường.

"Tesla dường như là một công ty đang thay đổi hướng đi về mặt doanh thu dự kiến ​​trong 5 hoặc 10 năm tới", Brinley nhận định.

Các nhà sản xuất ô tô khác đang chạy đua để lấp đầy khoảng trống xe điện giá rẻ, với việc GM ra mắt phiên bản mới của Chevy Bolt với giá khởi điểm chỉ dưới 30.000 USD vào tháng trước và Ford hé lộ một mẫu xe tải điện dự kiến ​​ra mắt vào năm 2027 với mức giá tương tự.

Với việc xe điện vẫn đắt hơn khoảng 10.000 USD so với xe chạy xăng, Valdez Streaty cho rằng cần có nhiều lựa chọn giá cả phải chăng hơn để xe điện vượt qua giai đoạn khó khăn và trở nên phổ biến tại Mỹ.

Nếu không có những lựa chọn này, bà cảnh báo nước Mỹ có nguy cơ nhường lại phần còn lại của thế giới cho các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc. Những hãng xe như BYD đã đè bẹp các nhà sản xuất ô tô nước ngoài tại Trung Quốc, nơi hơn một nửa doanh số bán xe mới là xe điện, và hiện đang mở rộng nhanh chóng trên nhiều thị trường toàn cầu.

"Thế giới đang chuyển sang điện khí hóa, phải không? Các công ty Trung Quốc đang tiếp tục đổi mới và cho ra mắt những sản phẩm mới với giá cả phải chăng và công nghệ cao", Valdez Streaty đặt dấu hỏi. "Với sự chậm trễ trong việc tăng thị phần tại Mỹ, tôi nghĩ rằng Mỹ có nguy cơ tụt hậu hơn nữa”.