Từ 15/8: Không đổi sang biển số định danh, chủ xe có bị xử phạt?

Biển số xe được cấp và quản lý theo mã định danh của chủ xe (biển số định danh). Biển số định danh là biển số có ký hiệu, seri biển số, kích thước của chữ và số, màu biển số. Đối với chủ xe là công dân Việt Nam thì biển số xe được quản lý theo số định danh cá nhân.

Thông tư 24/2023/TT-BCA nêu rõ các trường hợp xác định biển số định danh đối với xe đã đăng ký biển 3 hoặc 4 hoặc 5 số.

Trong đó, đối với xe đã đăng ký biển 5 số trước ngày 15/8/2023 mà chưa làm thủ tục thu hồi thì số biển số đó được xác định là biển số định danh của chủ xe.

Đối với xe đã đăng ký biển 5 số, nếu chủ xe đã làm thủ tục thu hồi trước ngày 15/8/2023 thì số biển số đó được chuyển vào kho biển số để cấp biển số theo quy định.

Biển số được lưu giữ lại cho chủ xe trong 5 năm, kể từ ngày thu hồi đăng ký, biển số. Quá thời hạn trên, nhà chức trách sẽ thu hồi đưa vào kho số để thực hiện đăng ký cho xe khác.

Trường hợp chủ xe chuyển trụ sở, nơi cư trú từ tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương này sang tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khác thì được giữ lại biển số định danh đó (không phải đổi biển số xe).

Đối với xe đã đăng ký biển 3 hoặc 4 số thì tiếp tục được phép tham gia giao thông, trừ trường hợp chủ xe có nhu cầu cấp sang biển số định danh hoặc khi chủ xe thực hiện thủ tục cấp đổi chứng nhận đăng ký xe, cấp đổi biển số xe, cấp lại chứng nhận đăng ký xe, cấp lại biển số xe hoặc đăng ký sang tên, di chuyển xe theo quy định của Thông tư này thì thực hiện thu hồi biển 3 hoặc 4 số đó và cấp đổi sang biển số định danh theo quy định.

Với trường hợp mua xe mới, chủ phương tiện mua xe mới sẽ đề nghị công an cấp lại biển cũ và làm đăng ký xe mới. Tức là chủ phương tiện có thể đổi xe nhưng biển số xe sẽ được giữ nguyên.

Với trường hợp xe hết niên hạn sử dụng, hư hỏng hoặc chuyển quyền sở hữu, biển số xe đó được cơ quan đăng ký thu hồi và cấp lại khi chủ xe đăng ký xe khác thuộc sở hữu của mình.

Bên cạnh đó, hiện không có quy định nào giới hạn về quyền tài sản, sở hữu phương tiện với công dân. Do đó, mỗi biển số gắn với một xe nên cá nhân có nhiều xe thì sẽ được cấp nhiều biển số. Tất cả biển đều được gắn với định danh của chủ xe đó.   

Ngoài ra, chưa có văn bản pháp luật quy định về mức phạt cụ thể về biển số xe định danh. Tuy nhiên, theo quy định, khi đã chuyển quyền sở hữu, việc sang tên xe (xe máy, ô tô), để đảm bảo rằng thông tin về chủ sở hữu mới đã được cập nhật đúng trong hồ sơ đăng ký xe tại cơ quan chức năng.

Nếu vi phạm quy định về việc sang tên xe, người sở hữu xe có thể bị xử phạt theo quy định của pháp luật về lỗi xe không chính chủ. Theo khoản 4 Điều 6 Thông tư 58/2020/TT-BCA, khi có việc mua, được điều chuyển, cho, tặng, được phân bổ, thừa kế xe, tổ chức hoặc cá nhân phải đến cơ quan đăng ký xe để thực hiện thủ tục cấp đăng ký và biển số trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày làm giấy tờ chuyển quyền sở hữu xe.

Nếu không thực hiện sang tên xe trong thời hạn 30 ngày, người sử dụng xe sẽ bị xử phạt vi phạm theo quy định của Nghị định 100/2019/NĐ-CP được sửa đổi bởi điểm b khoản 17 Điều 2 Nghị định 123/2021/NĐ-CP.

Cụ thể, với xe máy, cá nhân có thể bị phạt từ 400.000 - 600.000 đồng, tổ chức bị phạt từ 800.000 - 1,2 triệu đồng.

Với xe ô tô, cá nhân có thể bị phạt từ 2 - 4 triệu đồng, tổ chức bị phạt từ 4 - 8 triệu đồng.

Đối với người mua xe cũ bao gồm cả ô tô và xe máy nếu không làm thủ tục đăng ký sang tên xe thì chỉ bị phạt tiền chứ không có bất kỳ hình thức phạt bổ sung nào khác.

Thông tư 24/2023 cũng quy định, khi bán xe, chủ xe phải giữ lại đăng ký, biển số, không được giao cho chủ mới của xe. Chủ cũ của xe phải nộp lại đăng ký, biển số cho công an để làm thủ tục thu hồi. Biển số này sẽ được cấp lại khi chủ xe đăng ký xe khác thuộc sở hữu của mình.

Như vậy, từ 15/8, chỉ trường hợp duy nhất được bán xe kèm theo biển số là xe gắn biển số trúng đấu giá.

Một điểm khác người dân cũng cần chú ý là biển số định danh sẽ áp dụng cho cả xe máy và ô tô. Nhưng biển số đấu giá hiện chỉ áp dụng cho ô tô.

Điểm giống nhau là cả biển số định danh và biển số đấu giá đều "đi theo chủ xe". Khi bán xe, chủ phương tiện có thể giữ lại biển số để đăng ký cho xe khác cùng sở hữu.

Tuy nhiên, với biển số định danh, khi bán, chủ xe phải giữ lại đăng ký, biển số mà không được giao cho chủ mới của xe. Ngược lại, công dân được phép bán ô tô kèm theo biển số trúng đấu giá.

Người nhận chuyển quyền sở hữu xe kèm theo biển số trúng đấu giá không được chuyển quyền sở hữu xe kèm theo biển trúng đấu giá cho người khác.