Nga là nhà cung cấp hàng đầu kim cương, vàng và nhiều kim loại quý khác cho các nhà sản xuất đồng hồ và trang sức cao cấp. Nhưng giờ đây, các thương hiệu lớn đang từ bỏ kim cương Nga trước cảnh báo, việc độc quyền kim cương do nhà nước kiểm soát của Nga có thể tài trợ cho cuộc chiến ở Ukraine.

Một loạt các hãng kim hoàn quốc tế nổi tiếng, bao gồm thương hiệu Tiffany & Co của Mỹ, nhà sản xuất đồng hồ và trang sức Thụy Sĩ Chopard, Signet và Pandora - nhà sản xuất trang sức lớn nhất thế giới, đã tuyên bố rằng họ sẽ ngừng mua kim cương xuất xứ từ Nga. Tập đoàn Richemont sở hữu nhãn hiệu đồng hồ siêu sang Cartier cùng công ty trang sức Van Cleef & Arpels mới đây cũng cho biết tất cả các thương hiệu này sẽ không nhập kim cương của Nga.

Giám đốc điều hành của Richemont, ông Jerome Lambert cho biết động thái này sẽ tạo áp lực để tìm kiếm nguồn thay thế cho những viên kim cương chất lượng, có nguồn gốc đảm bảo ở những nơi khác, nhưng hãng vẫn chấp nhận.

Trước đó, theo hãng thông tấn AFP (Pháp), công ty khai thác kim cương lớn nhất thế giới Alrosa của Nga đã chịu lệnh trừng phạt của Mỹ kể từ khi Điện Kremlin phát động chiến dịch quân sự đặc biệt nhằm vào Ukraine ngày 24/2. Theo Bộ Tài chính Mỹ, Alrosa chiếm tới 90% sản lượng khai thác kim cương của Nga và 28% sản lượng khai thác kim cương toàn cầu.

Cả Mỹ và Anh đều đưa ra các biện pháp trừng phạt cấm các công ty kinh doanh trực tiếp với Alrosa. Tuy nhiên, chỉ riêng các biện pháp trừng phạt không có khả năng ngăn dòng kim cương của Nga sang phương Tây, vì phần lớn được xuất khẩu thô sang Ấn Độ, nơi kim cương thô được cắt và đánh bóng. Theo hải quan Mỹ, kim cương đánh bóng có thể được nhập khẩu hợp pháp như một sản phẩm của Ấn Độ, thay vì của Nga.

Do đó, để thực sự tạm dừng việc kinh doanh kim cương của Alrosa còn phụ thuộc vào ngành và các tổ chức chứng nhận quan trọng. Hội đồng trang sức có trách nhiệm (RJC) vốn vẫn im lặng trong vấn đề này, đã vấp phải làn sóng phản đối và rời bỏ của nhiều thành viên.

Hai trong số các tập đoàn xa xỉ lớn nhất, Richemont và Kering đã đưa ra lập trường công khai bằng cách rời khỏi Hội đồng Trang sức có Trách nhiệm do không có hành động chống lại Alrosa – một thành viên RJC. Cyrille Vigneron, chủ tịch và giám đốc điều hành của thương hiệu Cartier cho biết: “Việc trở thành một phần của tổ chức mà một số thành viên trong đó ủng hộ xung đột và chiến tranh không phải là định hướng của Richemont”.

Đại diện của Pandora cho biết công ty sẽ rời khỏi hội đồng sau 12 năm là thành viên do “không thể đình chỉ tư cách thành viên của các công ty Nga và các chứng nhận kinh doanh có trách nhiệm, đồng thời thúc giục các thành viên tạm ngừng kinh doanh với Nga. Pandora trước đó đã yêu cầu RJC thực hiện các hành động như vậy”.

Kering và các công ty trang sức của nó như Boucheron, Pomellato và Qeelin cùng với Gucci cũng rời khỏi RJC do “Hội đồng Trang sức có trách nhiệm không thể đối mặt với tình hình hiện tại ở châu Âu theo cách phù hợp với Kering và các giá trị của công ty”. Giám đốc điều hành của đơn vị kinh doanh trang sức Bulgari, Mauro di Roberto cũng đã từ chức khỏi hội đồng quản trị RJC.

Để phản đối xung đột quân sự của Nga tại Ukraine, các tập đoàn xa xỉ đã đóng cửa phần lớn các cửa hàng thuộc sở hữu trực tiếp của họ ở Nga, mặc cho nhiều công ty liên doanh và đối tác bán buôn vẫn hoạt động. Đồng thời các tập đoàn cũng ngừng mua kim cương khai thác từ các mỏ ở Nga. Giám đốc tài chính Richemint Burkhart Grund cho biết: “Chúng tôi tự tin rằng chúng tôi có thể thay thế nguồn cung hiện có từ các nhà cung cấp khác trên thị trường”.

Chủ tịch Liên đoàn Đồng hồ Thụy Sĩ Jean-Daniel Pasche chia sẻ với AFP rằng nếu so sánh với các lĩnh vực khác của kinh tế Thụy Sĩ thì sản xuất đồng hồ là ngành ít chịu ảnh hưởng hơn bởi các vấn đề của năm 2021. Song ông thừa nhận rằng khó để đánh giá những tác động đối với ngành công nghiệp đồng hồ ở giai đoạn này. Ông Pasche cho biết: "Rõ ràng là có nguồn dự trữ kim cương và vàng cho việc sản xuất đồng hồ cũng như trang sức. Sau đó, chúng ta sẽ phải xem xét, tùy thuộc vào xung đột Ukraine kéo dài bao lâu".

Ông Jon Cox, nhà phân tích tại công ty dịch vụ tài chính Kepler Cheuvreux nhận định lo ngại về nguyên liệu thô "tất nhiên sẽ làm tăng giá một số dòng sản phẩm". Tuy nhiên, ông bổ sung rằng so với những lĩnh vực khác, các công ty kinh doanh hàng hóa xa xỉ cao cấp có nhiều linh động hơn để chuyển phần gánh nặng chi phí sang khách hàng, những người sẵn sàng bỏ ra số tiền lớn để mua được mặt hàng ưng ý.

Theo hãng thông tấn AFP, Nga đóng góp vào sản xuất khoảng 30% kim cương trên thế giới - 98% trong số đó được khai thác và bán bởi Alrosa, một công ty độc quyền khai thác khổng lồ có quan hệ chặt chẽ với Điện Kremlin. Một phần ba cổ phần của Alrosa thuộc sở hữu của chính quyền trung ương và một phần ba khác thuộc sở hữu của các chính quyền khu vực - nước cộng hòa Yakutia thuộc Nga và các cơ quan hành chính liên quan. Công ty này mang lại lợi nhuận đáng kể cho các cổ đông chính phủ, báo cáo doanh thu 4,16 tỷ USD vào năm 2021, dẫn đến lợi nhuận ròng 91 tỷ Rúp (943 triệu USD).