Trong 2 tháng đầu năm 2024, chỉ số USD Index (DXY) tăng 1,89%, từ mức 101,89 lên 103,82. Đã có lúc DXY chạm ngưỡng 105 (ngày 13/2/2024), sau đó hạ nhiệt.

Ở trong nước, tỷ giá trung tâm tăng 0,65 % trong 2 tháng đầu năm, từ 23.848 VND/USD ngày 2/1/2024 lên 24.002 VND/USD ngày 29/2/2024. Trong đó, giai đoạn tăng mạnh nhất là cận Tết nguyên đán (từ 18/1 đến 29/1/2024). Trong nửa đầu tháng 2, tỷ giá trung tâm được Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh chủ yếu theo xu hướng giảm. Sau kỳ nghỉ Tết, tỷ giá trung tâm tăng liên tiếp từ ngày 23/2 đến 27/2 (24.014 VND/USD) rồi hạ nhiệt.

Theo cập nhật của VnEconomy, giá USD tại các ngân hàng tăng 1,35% từ đầu năm. Trong đó, tỷ giá USD/VND tại các ngân hàng thương mại có xu hướng tăng mạnh từ nửa cuối tháng 2. Ngày 26/2, tỷ giá tại các ngân hàng thương mại đạt mức cao nhất kể từ đầu năm, với giá mua vào – bán ra lần lượt là 24.470 VND/USD và 24.840 VND/USD. Tại ngày 29/2, các ngân hàng niêm yết giá mua vào trong khoảng 24.450 VND/USD và bán ra 24.820 VND/USD.

Trong khi đó, giá USD tự do tăng gần 3% trong 2 tháng đầu năm 2024, từ mức 24.700 VND/USD lên 25.430 VND/USD (bán ra).

Theo các chuyên gia, tỷ giá có thể chịu áp lực cao trong quý 1 do sự khác biệt lớn trong chính sách tiền tệ của FED và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

DXY vẫn đang neo ở mức cao trong khi thị trường chờ đợi dữ liệu lạm phát của Mỹ và EU vào chiều tối ngày 29/2 (theo giờ Việt Nam). Các dự báo sơ bộ cho thấy lạm phát có thể tăng tốc trở lại tại Mỹ trong khi giảm phát có thể xảy ra ở khu vực châu Âu. Điều này sẽ mở ra khả năng cắt giảm lãi suất sớm hơn từ ngân hàng trung ương châu Âu so với Mỹ, giúp đồng USD tiếp tục mạnh lên. Chủ tịch FED tại Boston Susan Collins tối qua (28/2) cho biết cơ quan này có thể sẽ phải bắt đầu cắt giảm lãi suất vào cuối năm nay.

Trong khi Chủ tịch FED tại New York John Williams tiếp tục khẳng định ngay cả khi vẫn còn một khoảng cách để đạt được mức lạm phát mục tiêu 2% của FED, cơ hội cắt giảm lãi suất trong năm nay đang mở ra tùy thuộc vào các dữ liệu kinh tế Mỹ trong thời gian tới. 

Trong khi đó, ưu tiên chính sách tiền tệ của Việt Nam hiện nay tập trung hỗ trợ tăng trưởng.

Chênh lệch lãi suất VND – USD hiện nay ở mức âm khoảng 2,1% - 2,4%/năm ở các kỳ hạn dưới 1 tháng có thể kích thích các hoạt động kinh doanh chênh lệch lãi suất, tạo sức ép lên tỷ giá.

Trên thị trường liên ngân hàng, lãi suất VND kỳ hạn qua đêm (kỳ hạn chủ chốt chiếm đến 90% giao dịch) duy trì ở mức dưới 1%/năm trong tháng 1. Bước sang tháng 2/2024, lãi suất VND qua đêm trên liên ngân hàng điều chỉnh mạnh. Theo đó, ngày 06/2, lãi suất kỳ hạn này ở mức  2,38%/năm sau đó giảm về 1,04%/năm tại ngày 16/2/2024.

Trong nửa sau tháng 2, lãi suất VND qua đêm trên thị trường liên ngân hàng đã có lúc đạt mức 4,14%/năm (ngày 21/2) – là mức cao nhất trong 5 tháng trở lại đây. Tuy nhiên, sau đó lãi suất VND qua đêm giảm dần, về mức 3,32% tại ngày 27/2/2024.

Tuy nhiên, biến động tăng của lãi suất liên ngân hàng là yếu hơn ở các kỳ hạn dài. Theo đó, lãi suất liên ngân hàng bình quân kỳ hạn 2 tuần và 1 tháng tại ngày 27/2/2024 lần lượt là 3,01%/năm và 2,91%/năm. Lãi suất liên ngân hàng các kỳ hạn 3-9 tháng không biến động nhiều trong tháng 02/2024.

Song song với diễn biến trên thị trường liên ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước cũng đã kích hoạt trở lại hoạt động bơm tiền qua kênh cầm cố trên thị trường mở với quy mô lớn hơn so với quy mô lẻ tẻ trong tháng trước. Trong tuần 19-23/2, Ngân hàng Nhà nước chào thầu ở kỳ hạn 7 ngày là 31.000 tỷ đồng, tuy nhiên chỉ có 6.037,51 tỷ đồng trúng thầu với mức lãi suất 4,0%/năm. Ở cả hai phiên có thành viên trúng thầu (20/02 và 21/02), số lượng thành viên tham gia dự thầu và trúng thầu chỉ là một thành viên.

Diễn biến trên cho thấy có hiện tượng thiếu hụt thanh khoản tại một số ngân hàng trước và sau dịp nghỉ Tết, tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng điều này không đáng quan ngại và thanh khoản hệ thống có thể trở lại trạng thái bình thường trong tháng 3/2024 dựa trên các cơ sở: (i) lãi suất cho vay qua đêm đang giảm trở lại, (ii) quy mô bơm thanh khoản của Ngân hàng Nhà nước là thấp xét ở cả khối lượng và số thành viên tham gia cầm cố trên thị trường mở, (iii) biến động lãi suất liên ngân hàng các kỳ hạn dài hơn không có sự đột biến.