Bức tranh xe không người lái của Mỹ

Đối với ngành công nghiệp xe tự hành, năm 2024 sẽ được ghi nhớ là năm mà ít nhất một công ty lớn của Mỹ - Waymo thuộc sở hữu của Alphabet - đã chứng kiến ​​những tia sáng đầu tiên của việc áp dụng rộng rãi và đạt được những bước tiến hướng tới khả năng thương mại hóa. Điều đó diễn ra sau một khởi đầu khó khăn cho ngành công nghiệp xe tự lái trong nước.

Sau một thập kỷ đầu tư mạo hiểm đáng kể vào các công ty AV, Uber đã bán mảng kinh doanh xe tự lái của mình vào năm 2020 sau một vụ va chạm chết người và hai năm sau, Ford đã từ bỏ cổ phần của mình trong công ty phát triển xe taxi tự lái Argo.AI. Vào năm 2023, Cruise đã tạm dừng tất cả các hoạt động xe không người lái của mình sau khi các vụ va chạm dẫn đến các cuộc điều tra và đình chỉ giấy phép tại California. Khi GM quyết định rút lui khỏi mảng kinh doanh robotaxi vào đầu tháng này, họ đã rót 10 tỷ USD vào Cruise.

Waymo có thể đã vượt qua Cruise để dẫn đầu thị trường Mỹ nhưng các đối thủ cạnh tranh trong nước cũng đang nỗ lực để bắt kịp, đáng chú ý nhất là nhà sản xuất ô tô Tesla của Elon Musk và Zoox thuộc sở hữu của Amazon.

Vấn đề là thị phần của một thị trường khổng lồ dành cho các dịch vụ gọi xe trong và ngoài Mỹ. Theo nghiên cứu của Fortune Business Insights, thị trường chia sẻ chuyến đi toàn cầu dự kiến ​​sẽ tăng trưởng từ mức ước tính 123,08 tỷ USD vào năm 2024 lên 480,09 tỷ USD vào năm 2032.

Waymo tiến xa hơn nữa

Hyundai Motor và Waymo đã đồng ý hợp tác chiến lược nhiều năm, bao gồm việc công ty tự lái sẽ bổ sung xe điện Ioniq 5 của nhà sản xuất ô tô Hàn Quốc vào đội xe robotaxi của mình.

Dự án tại Google vào năm 2009 đã trở thành dịch vụ robotaxi thương mại, công khai trên nhiều thành phố của Mỹ trong năm nay. Dự án, được đổi tên thành Waymo vào năm 2016, hiện đã hoàn thành tổng cộng hơn 5 triệu chuyến đi tự hành, công ty cho biết vào tuần trước. Con số này tăng gấp bảy lần so với tháng 11 năm 2023, khi Waymo cho biết họ đã hoàn thành khoảng 700.000 chuyến đi gọi xe không người lái.

Dịch vụ của Waymo hiện đang hoạt động tại Phoenix, San Francisco và Los Angeles, bao phủ hơn 500 dặm vuông đường công cộng.

Công ty đã ngừng cung cấp dịch vụ xe điện tử vào tháng 6 và mở dịch vụ xe điện cho tất cả người dân San Francisco, cho phép họ gọi xe qua ứng dụng Waymo One. Việc mở cửa cho công chúng đã chứng minh với hành khách và cả nội bộ rằng đội xe tự hành của công ty có thể hoạt động tốt trong điều kiện giao thông phức tạp của môi trường đô thị.

Vào tháng 7, khi đó là giám đốc tài chính của Alphabet, Ruth Porat, đã công bố khoản đầu tư nhiều năm của công ty mẹ của Google vào Waymo trong một cuộc gọi về thu nhập, tổng cộng lên tới 5,6 tỷ đô la, trong đó 5 tỷ USD đến từ Alphabet.

Các đồng giám đốc điều hành của Waymo, Tekedra Mawakana và Dmitri Dolgov, đã nói với nhân viên tại một cuộc họp toàn thể vào tháng 11 rằng họ nên mở rộng quy mô một cách mạnh mẽ nhất có thể nhưng phải đặt sự an toàn lên hàng đầu trong mọi nỗ lực của mình.

Một trọng tâm lớn của Waymo vào năm 2025 sẽ là mở rộng dịch vụ taxi robot của mình đến nhiều thành phố hơn, giành được sự ủng hộ của hành khách và tiếp tục nghiên cứu và phát triển công nghệ mới hơn cho phép xe tự hành của công ty hoạt động trong nhiều điều kiện thời tiết và giao thông hơn.

Waymo có kế hoạch ra mắt dịch vụ thương mại tại Austin, Texas và Atlanta, với các chuyến đi có sẵn thông qua ứng dụng Uber vào năm tới. Công ty cũng đã bắt đầu thử nghiệm tại Miami với kế hoạch cung cấp dịch vụ xe cho công chúng tại đó vào năm 2026.

Đầu tháng này, Waymo đã công bố điểm đến thử nghiệm quốc tế đầu tiên tại Tokyo. Waymo cho biết họ đã hợp tác với ứng dụng taxi GO và một trong những hãng taxi lớn nhất Nhật Bản, Nihon Kotsu, và sẽ bắt đầu thử nghiệm vào đầu năm 2025.

Waymo đã giới thiệu thế hệ xe tự lái tiếp theo của mình, sẽ được sản xuất cùng với gã khổng lồ ô tô Trung Quốc Geely, vào tháng 8. Phần cứng và phần mềm tùy chỉnh của Waymo sẽ được tích hợp vào các xe SUV điện Geely Zeekr. Đối với xe taxi robot mới này, Waymo đã có thể giảm số lượng camera trên xe từ 29 xuống còn 13 và giảm số lượng cảm biến lidar đắt tiền trên xe từ năm xuống còn bốn.

Công ty cũng đã công bố quan hệ đối tác với Hyundai vào tháng 10 để tích hợp xe SUV Ioniq 5 của hãng sản xuất ô tô này vào đội xe của Waymo. Các công ty cho biết họ sẽ bắt đầu thử nghiệm Waymo Ioniq 5 vào cuối năm 2025.

Waymo hiện đang tiến hành các chuyến lái thử và xác nhận tại Detroit, Buffalo, New York và tại một đường thử ở Columbus, Ohio, với Jaguar I-Pace và các xe Geely Zeekr mới hơn để hiểu cách các hệ thống này hoạt động trong các loại giao thông và thời tiết khác nhau.

Với sự tiến bộ và sự hiện diện ngày càng tăng trên đường phố Mỹ, Waymo đã nhận được rất nhiều sự chú ý trên phương tiện truyền thông xã hội và công khai vào năm 2024, gây ra sự thích thú và cũng có tranh cãi.

Trên kênh Reddit, người dùng ghi lại mọi sự cố liên quan đến công ty, bao gồm một sự cố vào tháng 2 khi đám đông tấn công một chiếc xe Waymo và đốt cháy nó. Diễn đàn cũng phân tích các trường hợp xe Waymo va chạm hoặc ùn tắc giao thông.

Một sự cố riêng biệt đã lan truyền khi một người phụ nữ đăng trên X vào tháng 9 rằng cô bị kẹt trong xe taxi robot Waymo của mình khi hai người đàn ông chặn xe bằng cách đứng bên ngoài xe, hỏi số điện thoại của cô ấy.

Để duy trì niềm tin của công chúng vào sự an toàn của dịch vụ, Waymo đã xây dựng một hoạt động quan hệ công chúng lớn, công bố các báo cáo an toàn chi tiết hơn vào năm 2024 và đang hợp tác chặt chẽ với Cục Quản lý An toàn Giao thông Đường bộ Quốc gia, những người ứng cứu đầu tiên và các cơ quan chức năng tại các thành phố nơi công ty hoạt động.

Tesla công bố ý tưởng xe taxi robot

Elon Musk, CEO của Tesla, đã hứa hẹn về những chiếc xe "sẵn sàng cho xe taxi robot" trong khoảng một thập kỷ. Hàng năm kể từ năm 2016, ông đều tuyên bố công ty còn khoảng một năm nữa mới biến tầm nhìn của mình thành hiện thực, nhưng Tesla vẫn chưa sản xuất xe taxi robot hoặc điều hành dịch vụ gọi xe không người lái.

Trong khi Tesla không thực hiện lời hứa về robotaxi vào năm 2024, Musk đã tiết lộ diện mạo và cảm nhận về "robotaxi chuyên dụng" của Tesla tại một sự kiện được tổ chức vào tháng 10 tại một xưởng phim ở Burbank, California. Ông gọi chiếc xe này là Cybercab và cho biết Tesla muốn sản xuất nó vào năm 2027 và bán với giá dưới 30.000 USD.

Khái niệm robotaxi làm hài lòng người hâm mộ là một chiếc xe hai chỗ ngồi có cửa cánh bướm và không có vô lăng hoặc bàn đạp. Bảo tàng ô tô Petersen đã bổ sung một Cybercab tiền sản xuất vào bộ sưu tập của mình vào đầu tháng này.

Tại sự kiện vào tháng 10, Tesla cũng đã giới thiệu Robovan, một chiếc xe buýt tự hành gầm thấp với thiết kế thẩm mỹ theo phong cách nghệ thuật trang trí.

Musk đã hứa rằng Model Y của Tesla và các phương tiện khác sẽ có thể hoạt động như một robotaxi sớm nhất là vào năm 2025 sau khi hệ thống của chúng được nâng cấp. Các phương tiện Model Y, không có tài xế an toàn trên xe, cũng lưu thông trong môi trường khép kín của xưởng phim tại sự kiện Burbank, cho thấy cách Tesla hình dung chúng sẽ hoạt động như một robotaxi.

Vào thời điểm diễn ra sự kiện “We, Robot” đó, Tesla vẫn chưa nộp đơn xin giấy phép và giấy phép cho phép công ty vận hành dịch vụ xe taxi robot thương mại tại các thị trường lớn của Mỹ, nơi mà chính quyền thành phố hoặc tiểu bang yêu cầu.

Mặc dù không có giấy phép và giấy phép, Musk đã nói với các nhà phân tích trong cuộc gọi về thu nhập vào tháng 10 rằng Tesla đã xây dựng một “ứng dụng phát triển” cho phép nhân viên yêu cầu một chuyến đi đưa họ đến bất kỳ nơi nào trong Khu vực Vịnh San Francisco.

Các nhà đầu tư lạc quan cho biết Tesla sẽ thực hiện đúng lời hứa về công nghệ không người lái của mình sớm nhất là vào năm tới, nhưng những người chỉ trích vẫn còn hoài nghi một phần vì Musk đã bỏ lỡ nhiều thời hạn về xe taxi robot.

Tesla hiện đang bán các hệ thống hỗ trợ người lái, bao gồm tùy chọn Tự động lái tiêu chuẩn và tùy chọn trả phí cao cấp có tên là Tự lái hoàn toàn có giám sát. Trong thư từ trao đổi với các cơ quan chính phủ, Tesla gọi đây là những hệ thống “tự động một phần” không sẵn sàng cho xe taxi robot. Trong phần in nhỏ trong hướng dẫn sử dụng xe điện, Tesla nói rằng FSD và Tự lái yêu cầu phải có người lái ngồi sau tay lái, luôn sẵn sàng lái hoặc phanh.

Năm nay, Tesla đã trao đổi với các nhà chức trách tại Austin về kỳ vọng an toàn đối với công nghệ xe tự hành của mình.

Musk đã nhiều lần mô tả quy định là rào cản ngăn cản Tesla đưa xe tự hành vào đường bộ Mỹ. Trong cuộc gọi về thu nhập của Tesla vào ngày 23 tháng 10, Musk cho biết ông sẽ sử dụng ảnh hưởng của mình với Tổng thống đắc cử Donald Trump để thiết lập "quy trình phê duyệt liên bang cho xe tự hành".

Tuy nhiên, chuyên gia chính sách AV Bryant Walker Smith đã đã đưa ra quan điểm cho rằng quy định đã hạn chế mọi hoạt động kinh doanh xe taxi robot trong một bài đăng cho Trung tâm Internet và Xã hội của Trường Luật Stanford. Lấy Waymo làm ví dụ, Walker Smith viết, "Xe tự hành có thể được triển khai và quản lý hợp pháp theo luật định liên bang hiện hành".

Zoox đang nóng lên

Rất lâu trước khi Tesla giới thiệu các thiết kế Robovan và Cybercab của mình, Zoox đã xin được các giấy phép quan trọng vào tháng 2 cho phép công ty này chở công chúng bằng xe tự hành của mình tại Foster City, California, trong năm nay.

Được thành lập vào năm 2014 và được Amazon mua lại vào năm 2020 trong một thỏa thuận trị giá khoảng 1,3 tỷ USD, Zoox đã phát triển một xe đưa đón tự lái độc đáo có cửa sổ bên lớn, ghế hướng vào trong và không có vô lăng, ghế lái hoặc kính chắn gió truyền thống.

Vào tháng 3, Zoox đã mở rộng các điều kiện môi trường mà AV của mình có thể xử lý trên đường công cộng để bao gồm "lái xe ban đêm, lái xe trong điều kiện mưa nhẹ và đường ẩm ướt, và ở tốc độ lên tới 45 dặm/giờ”.

Các phương tiện của công ty có thể chở bốn người lớn và hành lý một cách thoải mái, và các xe đưa đón nhỏ có đèn chiếu sáng dịu nhẹ, nhạc nền và camera bên trong để theo dõi những gì đang diễn ra bên trong cabin.

Dưới sự chỉ đạo của CEO Aicha Evans, Zoox đang đặt mục tiêu cung cấp các chuyến đi miễn phí cho nhiều thành viên công chúng hơn vào đầu năm tới, trước khi mở rộng cho khách hàng trả phí và công chúng nói chung.

Dịch vụ này sẽ bắt đầu ở Las Vegas và mở rộng sang San Francisco. Chương trình sẽ bắt đầu với chương trình dành cho người đi xe sớm có tên là Zoox Explorers, cho phép những người dùng được chọn đi xe Zoox miễn phí và cung cấp phản hồi.

Với xe taxi robot hiện đang chạy trên đường công cộng ở Las Vegas, San Francisco và Foster City, mùa hè này, Zoox cũng bắt đầu thử nghiệm ở Austin và Miami, nơi đội xe thử nghiệm của công ty vẫn đang chạy.

Công ty cũng đã thu hút được những nhân tài cấp cao. Một nhân viên mới được tuyển dụng gần đây đáng chú ý là Zheng Gao, trước đây là trưởng nhóm thiết kế phần cứng lái tự động của Tesla, hiện là giám đốc kỹ thuật phần cứng của Zoox.

Cruise đóng cửa

Mặc dù nhu cầu đi xe taxi robot rõ ràng ở thị trường Mỹ, GM đã khiến một số nhà quan sát lâu năm trong ngành ngạc nhiên khi công bố vào đầu tháng này rằng họ sẽ rút khỏi ngành kinh doanh này.

“Cruise đang trên đường trở thành một doanh nghiệp taxi robot, nhưng khi bạn nhìn vào thực tế là bạn đang triển khai một đội xe, thì có một phần hoạt động hoàn chỉnh để thực hiện điều đó”, Giám đốc điều hành GM Mary Barra cho biết trong một cuộc gọi thông báo về sự thay đổi chiến lược.

Nhà sản xuất ô tô Detroit hiện sẽ tập trung vào việc phát triển cái mà họ gọi là “xe tự hành cá nhân” thay vì taxi robot. GM vẫn chưa xác định được bao nhiêu trong số 2.300 nhân viên của Cruise sẽ chuyển sang nhóm công nghệ rộng hơn của mình.

Là một công ty mới tham gia thị trường taxi robot của Mỹ, Cruise đã dừng hoạt động không người lái vào tháng 10 năm 2023. Cục Quản lý An toàn Giao thông Đường bộ Quốc gia đã phạt Cruise 1,5 triệu USD sau khi công ty không thông tin chi tiết về vụ tai nạn nghiêm trọng trong tháng đó liên quan đến người đi bộ.