Vấn đề bắt nguồn từ một cuộc tranh chấp địa chính trị bất thường giữa chính phủ Hà Lan, Trung Quốc và Mỹ, đã khiến một số nhà sản xuất ô tô và nhà cung cấp thiếu hụt nguồn cung chip và có thể cạn kiệt trong những ngày tới, theo những người am hiểu vấn đề này cho hay.
Mặc dù Nexperia không sản xuất chất bán dẫn tiên tiến, nhưng công ty này lại chiếm thị phần lớn trên thị trường chip cơ bản được sử dụng trong nhiều linh kiện ô tô. Các giám đốc điều hành và nhà phân tích cảnh báo rằng việc sử dụng rộng rãi này sẽ làm phức tạp thêm nỗ lực tìm nguồn cung ứng thay thế đủ lớn, nếu công ty không tiếp tục giao hàng trong tương lai gần.
"Đây không phải là những linh kiện mang tính chiến lược, nhưng có hàng trăm linh kiện như vậy, chẳng hạn như các bộ vi xử lý nhỏ trong hệ thống khóa, hệ thống kiểm soát khí hậu, đồng hồ tốc độ hoặc bất cứ thứ gì khác", Giám đốc điều hành Volvo Håkan Samuelsson nói với tờ The Wall Street Journal.
Hôm thứ Hai tuần này, Honda đã cắt giảm một nửa sản lượng tại nhà máy lắp ráp ở Alliston, Ontario, nơi công nhân lắp ráp xe Civic và xe thể thao đa dụng CR-V, đồng thời sẽ tiếp tục giảm tốc độ sản xuất cho đến hết thứ Tư, theo Vito Beato, chủ tịch của Unifor Local 1285, đại diện cho công nhân tại một nhà cung cấp cho nhà máy.
Trong một video được đăng lên Facebook, ông cho biết nhà máy dự kiến sẽ ngừng hoạt động trong một tuần, bắt đầu từ thứ Năm, sau đó sẽ hoạt động trở lại một nửa vào cuối tuần tới.
" />
Mối đe dọa gián đoạn sản xuất ô tô trên diện rộng xuất hiện khi Tổng thống Trump đang ở châu Á để gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Nexperia đã trở thành tâm điểm chú ý sau khi chính phủ Hà Lan nắm quyền kiểm soát nhà sản xuất chip này sau cảnh báo từ các quan chức Mỹ, theo một tài liệu của tòa án Hà Lan: “Nếu giám đốc điều hành người Trung Quốc của Nexperia không bị thay thế, công ty có nguy cơ bị liệt vào danh sách đen thương mại gồm các công ty gây ra rủi ro an ninh quốc gia”.
Bộ trưởng Kinh tế Hà Lan Vincent Karremans cho biết trong tháng này về quyết định nắm quyền kiểm soát công ty không dựa trên áp lực từ một quốc gia khác. Chính phủ đã hành động vì có bằng chứng cho thấy giám đốc điều hành của Nexperia đang có động thái chuyển năng lực sản xuất, nguồn lực tài chính và sở hữu trí tuệ sang Trung Quốc, ông nói. Một tòa án Hà Lan khác đã đình chỉ chức vụ của giám đốc điều hành Nexperia và đưa hầu hết cổ phần của công ty vào quản lý bên ngoài.
Một phát ngôn viên của Bộ trưởng Kinh tế Hà Lan nói hôm thứ Ba rằng chi nhánh châu Âu của Nexperia trên thực tế đã biến mất trong ngắn hạn nếu chính phủ không hành động.
Ngay sau động thái của chính phủ Hà Lan, chính phủ Trung Quốc đã trả đũa bằng cách ra lệnh cho công ty mẹ của Nexperia tạm dừng xuất khẩu từ Trung Quốc, nơi 80% sản phẩm của họ được chế biến trước khi giao cho khách hàng. Nexperia đã tạo ra doanh thu khoảng 2 tỷ USD vào năm ngoái, với khoảng 60% đến từ các ứng dụng trong ngành công nghiệp ô tô.
Người phát ngôn của Nexperia đã nhắc lại một tuyên bố trước đó của công ty, cho biết họ đang tìm kiếm sự miễn trừ khỏi các hạn chế xuất khẩu và đang nỗ lực giảm thiểu tác động của quyết định này.
Trong nhiều tuần, các nhà sản xuất ô tô và nhà cung cấp đã công khai bày tỏ thái độ lạc quan, chỉ ra những bài học của ngành công nghiệp bán dẫn từ cuộc khủng hoảng vài năm trước đã làm tê liệt sản xuất trên toàn thế giới. Nhưng lần này, các giám đốc điều hành ô tô cho biết tình hình không thể được giải quyết đơn giản bằng cách mua nguồn cung chip thay thế ngay lập tức và thay đổi lịch trình sản xuất.
"Đó là vấn đề sẽ được giải quyết ở cấp độ rất cao, nằm ngoài tầm kiểm soát của chúng tôi", Samuelsson của Volvo cho biết.
Các quan chức Liên minh Châu Âu và Hà Lan đã có các cuộc trao đổi với các đối tác Trung Quốc kể từ quyết định của Hà Lan, và các cuộc đàm phán kỹ thuật sẽ diễn ra giữa EU và Trung Quốc tại Brussels vào thứ Sáu tuần này, một ngày sau cuộc gặp dự kiến giữa ông Trump và ông Tập Cận Bình.
Các cuộc đàm phán hôm thứ Sáu được cho chủ yếu nhằm gây sức ép buộc Trung Quốc phê duyệt thêm giấy phép xuất khẩu đất hiếm và nam châm vĩnh cửu sau khi Bắc Kinh áp đặt các hạn chế mới vào đầu tháng này. Tuy nhiên, các quan chức châu Âu cho biết họ cũng kỳ vọng những lo ngại về Nexperia sẽ được thảo luận.
Ủy viên Thương mại EU Maros Sefcovic đã trao đổi về Nexperia với Karremans, Bộ trưởng Kinh tế Hà Lan, vào thứ Hai.
“Việc khôi phục và đảm bảo chuỗi cung ứng chất bán dẫn là rất quan trọng đối với châu Âu và các đối tác toàn cầu của chúng tôi”, ông Sefcovic viết trên mạng xã hội sau cuộc gọi. Ông nói thêm rằng ông đánh giá cao những nỗ lực của Hà Lan trong việc hỗ trợ an ninh kinh tế của châu Âu.
Nếu việc ngừng xuất khẩu Nexperia từ Trung Quốc tiếp tục, nó có thể lan rộng ra ngoài ngành công nghiệp ô tô và ảnh hưởng đến các nhà sản xuất các sản phẩm khác như máy phát điện, máy móc xây dựng và máy móc nông nghiệp, theo VDMA, một hiệp hội sản xuất máy móc và thiết bị có trụ sở tại Đức.
Tuy nhiên, vấn đề là nguồn cung hạn chế. Việc ngừng sản xuất bắt đầu chưa đầy một tháng trước, và hầu hết các nhà cung cấp thường chỉ nắm giữ linh kiện của Nexperia trong hai đến ba tuần.
Một số nhà cung cấp có thể dự trữ thêm hàng tồn kho, nhưng "tình trạng thiếu chip dường như có thể ảnh hưởng đến các nhà cung cấp ô tô ngay trong tuần này”.
Bosch, một trong những nhà cung cấp ô tô lớn nhất thế giới, cho hay công ty đang chuẩn bị điều chỉnh lịch trình tại một nhà máy lắp ráp bộ điều khiển động cơ ở Đức, nhưng hiện tại họ vẫn chưa phải làm như vậy.
"Chúng tôi đang làm mọi thứ có thể để phục vụ khách hàng và tránh hoặc giảm thiểu các hạn chế sản xuất", người phát ngôn của Bosch cho biết.
Các nhà cung cấp có thể đảm bảo nguồn cung thay thế vẫn phải xin phê duyệt từ các nhà sản xuất ô tô để xác nhận các bộ phận đó.
Trong khi đó, các nhà sản xuất ô tô Mỹ nói họ đang làm việc với chính quyền của ông Trump và chính phủ Trung Quốc để giải quyết vấn đề trước khi việc ngừng sản xuất bắt đầu.
Giám đốc điều hành Ford, Jim Farley, thông tin ông đã có mặt tại Washington, D.C., tuần trước để thảo luận về chủ đề này.
"Chúng tôi đã tối đa hóa việc mua các linh kiện này từ các nguồn khác hết mức có thể", Giám đốc điều hành Ford, Kumar Galhotra, chia sẻ trong một cuộc gọi với các nhà phân tích. "Một bước đột phá rất nhanh chóng là cần thiết để tránh tổn thất sản lượng trong quý IV. Không chỉ cho chúng tôi, mà còn cho toàn bộ ngành công nghiệp”.