Các nhà sản xuất ô tô truyền thống “vùng vẫy” để bắt kịp cách mạng công nghệ

Volvo Cars là một trong những nhà sản xuất ô tô châu Âu đầu tiên tung ra một chiếc xe điện được trang bị phần mềm tiên tiến và chip do Nvidia thiết kế, hỗ trợ cập nhật phần mềm qua điện toán đám mây.

Năm 2022, Volvo Cars đã tuyển dụng cựu giám đốc điều hành của Dyson, Jim Rowan, làm giám đốc điều hành. Li Shufu, chủ tịch của nhà sản xuất ô tô Thụy Điển và công ty mẹ Geely tại Trung Quốc, vào thời điểm đó đã lý luận rằng cần có một giám đốc điều hành từ bên ngoài ngành công nghiệp ô tô để giám sát sự chuyển đổi số.

Mặc dù vậy, việc phát triển một hệ thống điện toán tập trung mới cho mẫu xe chủ lực EX90 của hãng đã bị trì hoãn và chi phí tăng cao, làm nổi bật những thách thức ngay cả đối với các công ty đã tìm đến nguồn nhân lực bên ngoài từ Tesla và các đối thủ công nghệ khác để củng cố năng lực phần mềm.

Cuối tháng 3, Volvo Cars đã thông báo về sự ra đi của Rowan và việc tái bổ nhiệm cựu giám đốc Håkan Samuelsson để ứng phó với tình hình bất ổn do thuế quan ô tô của Mỹ và quá trình chuyển đổi tốn kém sang xe điện, với lý do ông có "kinh nghiệm sâu rộng trong ngành" và hiểu biết sâu sắc về tập đoàn.

Tuy nhiên, những người thân cận với công ty cho biết Samuelsson, người sẽ phục vụ với nhiệm kỳ cố định hai năm, đã trở lại để vực dậy một tập đoàn đang "chìm đắm" trong chi phí phát triển khổng lồ cho EX90 và hệ thống phần mềm của nó. Ông ngay lập tức thông báo cắt giảm 3.000 việc làm trên toàn cầu và một khoản phí một lần là 1,2 tỷ USD, phần lớn là do sự chậm trễ hai năm của EX90.

Trong một cuộc phỏng vấn, Samuelsson cảnh báo rằng công ty vẫn có thể phải đối mặt với những trục trặc phần mềm mới trong tương lai, ngay cả sau những nỗ lực giảm độ phức tạp của phần mềm và tăng cường các tiêu chuẩn thử nghiệm.

“Tất nhiên, sẽ luôn có rủi ro về lỗi khi triển khai phần mềm”, Samuelsson nói. “Nhưng trong hai năm qua, chúng tôi đã đạt đến một mức độ quá cao và không thể chấp nhận được đối với khách hàng, đó là điều chúng tôi đang nỗ lực hết sức để giải quyết”.

Ông nói thêm rằng trong tương lai, Volvo Cars sẽ có thể phát triển và đẩy mạnh sản xuất các mẫu xe mới nhanh hơn. “Nhưng không có sách nào hướng dẫn cách thực hiện nếu bạn là người đầu tiên, bạn cũng phải viết hướng dẫn sử dụng”, Samuelsso nhấn mạnh.

Trong khi đó, Nobe đến từ Đại học Nagoya, chỉ ra rằng ô tô điện cần nhiều năng lượng tính toán hơn so với xe động cơ đốt trong để quản lý pin và các chức năng khác như phanh tái tạo.

Điều này có nghĩa là các bộ điều khiển điện tử với phần mềm nhúng riêng phải được thay thế bằng "kiến trúc vùng", điều khiển các chức năng của xe như phanh cũng như các tính năng hỗ trợ người lái theo từng vùng, trong đó các linh kiện điện tử được tập trung tại các khu vực riêng biệt của mỗi xe.

"Kiến trúc này không chỉ cho phép hợp nhất phần mềm mà còn giảm độ phức tạp của hệ thống dây điện và trọng lượng xe, dẫn đến tiết kiệm chi phí đáng kể", Nobe nói.

Ông cho biết quá trình chuyển đổi chậm chạp sang xe điện của các nhà sản xuất ô tô truyền thống, đặc biệt là Toyota, vốn kỳ vọng công nghệ hybrid sẽ tồn tại lâu hơn hầu hết các hãng khác, đã cản trở nỗ lực phát triển phần mềm tốt nhất của họ.

Việc tích hợp sức mạnh xử lý vào một chiếc xe vượt xa yêu cầu hiện tại cũng không phù hợp với chiến lược lâu đời và thành công của Toyota.

Bất chấp những khó khăn nổi cộm mà Toyota và Volvo Cars gặp phải, các nhà sản xuất ô tô trên toàn thế giới vẫn tiếp tục đầu tư hàng tỷ USD vào phát triển phần mềm.

BMW với nền tảng Neue Klasse, một hệ thống kiến trúc vùng sẽ hỗ trợ thế hệ xe điện tiếp theo của hãng với phạm vi hoạt động xa hơn, sạc nhanh hơn và khả năng phần mềm được nâng cấp.

Hệ thống này bao gồm bốn "siêu bộ não" giúp cải thiện đáng kể khả năng giao tiếp bên trong xe, màn hình thông tin giải trí, lái xe tự động và các chức năng khác của xe. Các nhà phân tích cho biết mức độ tích hợp sâu hơn nhiều so với hệ thống mới do Toyota phát triển, và các siêu bộ não này cũng cung cấp sức mạnh tính toán gấp hơn 20 lần so với các phương tiện hiện tại.

Neue Klasse sẽ được cài đặt trên mẫu xe thể thao đa dụng iX3 mới và BMW dự kiến sẽ ra mắt 40 mẫu xe mới và các bản cập nhật mẫu xe vào năm 2027.

“Neue Klasse là bước tiến lớn nhất từ trước đến nay của BMW. Chúng tôi tin rằng đây là cơ hội tốt nhất để một hãng xe lâu đời khẳng định không chỉ vị thế mà còn cả vị thế dẫn đầu”, nhà phân tích Stephen Reitman của Bernstein đánh giá.

Nhà sản xuất ô tô Đức Mercedes-Benz đã tuyển dụng khoảng 3.000 nhà phát triển phần mềm từ khắp nơi trên thế giới để đẩy nhanh việc triển khai các mẫu xe mới tập trung vào phần mềm.

“Giống như việc đến phòng tập thể dục và rèn luyện một cơ bắp mới vậy”, Magnus Östberg, giám đốc phần mềm của Mercedes, chia sẻ. “Sự chuyển đổi đó, tất nhiên là một trong những thách thức lớn nhất cần thực hiện để các kỹ năng mới được áp dụng và sử dụng trong toàn bộ tổ chức”.

Nhưng Östberg nói thêm rằng công ty cũng đã đưa ra “một quyết định có chủ đích” là không tự mình phát triển tất cả các công nghệ. Kiến trúc mới của công ty sử dụng tác nhân AI của Google, cho phép người lái ra lệnh cho xe của họ bằng các cuộc trò chuyện giống như con người, chẳng hạn.

“Chúng tôi không muốn tự mình làm mọi thứ nhưng chúng tôi muốn kiểm soát kiến trúc để nó trở thành trải nghiệm Mercedes-Benz”, Östberg nói.

Vấn đề về quyền kiểm soát giữa các nhà sản xuất ô tô và các đối tác công nghệ đang ngày càng trở nên nhạy cảm. Bất chấp sự phổ biến rộng rãi của hệ thống CarPlay của Apple, kết nối bảng điều khiển của xe với hệ thống âm nhạc và bản đồ của iPhone, tập đoàn công nghệ Mỹ đã phải đối mặt với sự phản đối từ ngành công nghiệp ô tô về phiên bản mới nhất của phần mềm.

Mercedes-Benz nằm trong số nhiều nhà sản xuất ô tô cho biết họ không có kế hoạch đưa CarPlay Ultra, một ứng dụng kết nối với các thông tin khác của xe như nhiệt độ, tốc độ và mức tiêu thụ nhiên liệu, cho phép người lái tùy chỉnh bố cục bảng điều khiển, lên xe của họ. Một số giám đốc điều hành ô tô mô tả việc Apple xâm nhập vào màn hình người lái là "xâm phạm" và là một nỗ lực nhằm chiếm đoạt hệ thống của chính họ.

Nhưng các nhà sản xuất ô tô cũng rất thận trọng. Hợp tác công nghệ đóng vai trò quan trọng trong việc giúp họ cập nhật những tiến bộ trong phần mềm, đồng thời mở rộng năng lực của mình.

Volkswagen đã đạt được thỏa thuận trị giá 5 tỷ USD để phát triển phần mềm mới với công ty khởi nghiệp xe điện Rivian ở California, trong khi nhà sản xuất ô tô lớn nhất châu Âu cũng đã hợp tác với nhà sản xuất xe điện Trung Quốc Xpeng để cùng phát triển một thế hệ xe điện mới. Cả hai sáng kiến này đều diễn ra sau một loạt các lần vượt ngân sách và vấp ngã tại bộ phận phần mềm nội bộ.

“Vấn đề đối với chúng tôi là tìm được mức độ hợp tác tốt”, một giám đốc điều hành tại một nhà sản xuất ô tô châu Âu cho biết, đồng thời nói thêm rằng rất khó để đạt được sự cân bằng phù hợp giữa việc chia sẻ công nghệ và kiểm soát kiến trúc xe cơ bản.