Chính sách miễn lệ phí trước bạ được gia hạn: Cuộc đua xe điện tại Việt Nam ngày càng “nóng”

Báo cáo mới nhất Ngân hàng thế giới dự báo doanh số bán ô tô điện tại Việt Nam sẽ đạt 163.000 chiếc vào năm 2025; tới năm 2030 đạt 559.000 chiếc, tăng lên gần 1,3 triệu chiếc vào năm 2035 và tới năm 2050 khoảng 6,8 triệu chiếc/năm.
Còn theo một nghiên cứu của Mordorintelligence, quy mô thị trường xe điện Việt Nam ước tính đạt 2,48 tỷ USD vào năm 2024, dự kiến sẽ đạt 5,67 tỷ USD vào năm 2029, tăng trưởng với tốc độ CAGR là 18% trong giai đoạn dự báo (2024-2029). Những con số thống kê chỉ ra Việt Nam đang có dư địa rất lớn trong xu hướng xanh hoá ngành công nghiệp ô tô.
Nằm trong xu thế toàn cầu, trước tình hình thực tế, việc Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 51/2025/NĐ-CP ngày 1/3/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 10/2022/NĐ-CP ngày 15/1/2022 của Chính phủ quy định về lệ phí trước bạ là rất cần thiết cho thị trường và doanh nghiệp. Nghị định số 51/2025/NĐ-CP sửa đổi điểm c khoản 5 Điều 8 Nghị định số 10/2022/NĐ-CP quy định về mức thu lệ phí trước bạ đối với ô tô điện chạy pin.
Theo quy định mới, đối với ô tô điện chạy pin kể từ ngày 1/3/2025 đến hết ngày 28/2/2027 tiếp tục nộp lệ phí trước bạ lần đầu với mức thu là 0%.
Trước đó, vào thời điểm Nghị định số 10/2022/NĐ-CP có hiệu lực, thị trường xe Việt Nam chỉ có khá ít xe điện. Những cái tiên đầu tiên có thể nhắc tới như VinFast VF e34, Porsche Taycan. Đến thời điểm cuối năm 2022, các mẫu BEV tiếp theo lần lượt được giới thiệu gồm VinFast VF 8, VF 9, BMW, Mercedes-Benz EQS, Audi e-tron.
Đối với thị trường xe nhập khẩu, từ nửa cuối năm 2023, nhiều mẫu BEV bắt đầu xuất hiện tại Việt Nam như BMW iX3, i4, i7, Mercedes-Benz EQB, EQE, Haima 7X-E…
Bước sang năm 2024, thị trường xe điện Việt bùng nổ đón nhận thêm nhiều các tên mới đến từ Trung Quốc như Atto 3, Seal và Dolphin, Tang của BYD, Aion ES, Aion Y Plus, Wuling Bingo… Tuy nhiên, đến nay doanh số các mẫu xe này không được nhà sản xuất công bố.

Trước đó, năm 2024 thị trường Việt đã chứng kiến sự bùng nổ của xe thuần điện từ các xe bình dân đến xe hạng sang, mức giá ngày càng rẻ, thiết kế đẹp hơn khi mới manh nha xuất hiện tại Việt Nam.
Trong lộ trình phát triển điện khí hoá, mỗi quốc gia đều có chính sách khuyến khích người dân mua xe điện khác nhau. Trong đó, chủ yếu là hỗ trợ thuế, trợ giá, tặng ưu đãi v.v… Đặc biệt trong đó những đòn bẩy chính sách này là một phần quan trọng trong việc kích thích sức mua của người dân bên cạnh việc đẩy mạnh phát triển hệ thống hạ tầng hỗ trợ xe điện.
Tại thị trường Việt, cho đến nay mới chỉ có hãng xe điện Việt Nam VinFast “chơi lớn” khi bên cạnh chính sách ưu đãi từ Chính phủ còn tung tiếp chính sách miễn phí sạc pin cho người dùng tại hệ thống trạm công cộng V-Green trên toàn quốc, áp dụng đến 30/6/2027.
Chương trình miễn phí sạc pin trong hơn hai năm này được VinFast áp dụng cho toàn bộ người dùng ô tô điện của hãng, bao gồm các hãng đối tác chạy dịch vụ vận tải. Theo đó, nhóm công ty vận tải bằng xe điện (bao gồm Xanh SM) sẽ được miễn 100% chi phí sạc từ 22h đến 6h sáng. Các khung giờ còn lại, nhóm này sẽ được giảm 50% đơn giá, từ nay đến hết 30/6/2027.
Với liên tục các chính sách ưu đãi, VinFast hiện vẫn đang là cái tên thống trị thị trường xe điện với liên tục các kỷ lục mới bị xô đổ khi đã bàn giao hơn 20.000 xe trong tháng 12/2024 tại thị trường Việt Nam, đạt doanh số chưa từng có trong lịch sử thị trường ô tô nội địa, đưa tổng lượng ô tô đã bàn giao của cả năm chỉ riêng tại Việt Nam lên hơn 87.000 xe. Sự bùng nổ của VinFast và hạ tầng trạm sạc độc quyền, các hãng xe điện khác vào Việt Nam đứng trước “hòn đá tảng” không dễ vượt qua.

Hiện đã có ít nhất 5 thương hiệu ô tô điện Trung Quốc đến Việt Nam, phủ khắp các phân khúc từ xe mini đến xe SUV, MPV. Đa phần các thương hiệu xe điện Trung Quốc sẽ lựa chọn việc hợp tác liên doanh với công ty tại Việt Nam để triển khai kế hoạch phân phối. Đơn cử như Liên doanh SGMW (General Motors - SAIC Motor - Wuling Motors) hợp tác với TMT Motor; Haima với Carvivu; Chery liên doanh với Tập đoàn Geleximco; Omoda và Jaecoo của Chery đã công bố 20 đại lý năm 2024, nâng 30 đại lý vào năm 2025. Đáng chú ý là hầu hết các mẫu xe Trung Quốc vào Việt Nam trong thời gian gần đây đều thuộc phân khúc có giá trung bình hoặc cao cấp.
Tasco mới đây tiếp tục hâm nóng phân khúc này khi hợp tác với Zeekr, một thương hiệu xe điện cao cấp khác thuộc tập đoàn Geely, về Việt Nam. Trước đó, Tasco Auto đã phân phối độc quyền Lynk & Co (thông qua GreenLynk) và gần nhất là mua lại Volvo. Việc mở bán Zeekr nhằm giúp Tasco mở rộng dải sản phẩm, nâng cao thị phần của tập đoàn trong thị trường ôtô Việt, cạnh tranh với nhiều "ông lớn" khác như Thaco Auto hay TC Group. Trong đó, Zeekr 007 là mẫu sedan thuần điện có khả năng sạc 10-80% pin chỉ trong 10 phút. Nhờ công nghệ sạc siêu nhanh, mẫu sedan điện này cũng dự kiến có thể hoạt động trên quãng đường khoảng hơn 500 km chỉ với 15 phút sạc pin.
Cuối năm 2024, một thương hiệu xe điện khác của Trung Quốc cũng đã về Việt Nam là AION, thương hiệu con của tập đoàn GAC.
Chỉ trong vài năm trở lại đây, xe điện từ những sản phẩm mới và người tiêu dùng bước đầu còn e ngại đã dần trở lên phổ biến trên đường phố Việt Nam. Phương tiện di chuyển bằng điện đang trở nên phổ biến trên khắp cả nước chủ yếu là do các quy định của Chính phủ nhằm loại bỏ dần các loại xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch, chi tiêu của Chính phủ để cải thiện cơ sở hạ tầng sạc xe điện công cộng và các sáng kiến như trợ cấp và hoàn thuế để khuyến khích việc áp dụng xe điện. Tất cả các biện pháp này dự kiến sẽ góp phần vào sự tăng trưởng của thị trường. Thị trường không chỉ là các thương hiệu nội địa mà làn sóng xe nhập khẩu cũng không kém cạnh với các sản phẩm đa dạng.
Với tầng lớp trung lưu và dân số trẻ hoá của Việt Nam ngày càng tăng cùng với sự quan tâm của các đối tượng này đối với các công nghệ tiên tiến, hiệu quả sử dụng nhiên liệu và nhận thức về môi trường dự kiến sẽ thúc đẩy thị trường xe điện Việt Nam tăng trưởng mạnh thời gian tới cùng với “cú hích” từ chính sách của Nhà nước. Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng sẽ là thách thức đối với các doanh nghiệp cần đảm bảo chất lượng sản phẩm và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng nếu muốn phát triển bền vững.