Mua xe điện có phạm vi lái bao nhiêu là phù hợp?
Nếu bạn đang cân nhắc mua một chiếc xe điện, đừng mắc sai lầm khi mua một chiếc xe có phạm vi lái quá lớn. Không giống như ô tô động cơ đốt trong, phạm vi lái hầu như là “vô hạn”, bạn chỉ việc đổ nhiên liệu vào là chiếc xe sẽ hoạt động. Mua ô tô điện và phạm vi lái phù hợp sẽ tốt hơn nhiều so với một khả năng lái thừa thãi sau mỗi lần sạc.
Không phải ngẫu nhiên mà các chuyên gia ô tô khuyên như vậy. Sau đây là những lý do.
Giá xe
Phạm vi lái là một yếu tố tốn rất nhiều tiền. Ví dụ, một chiếc Nissan Leaf với phạm vi lái là 363 km có giá cao hơn 6.600 USD so với mức trang bị tương tự nhưng phạm vi lái là 240 km.
Chúng ta không thể so sánh phạm vi lái của ô tô điện với ô tô động cơ đốt trong, vì chi phí của xe đốt trong nằm ở mức giá và tỷ lệ tiêu thụ nhiên liệu, chứ không phải mức giá bán lẻ của xe. Bạn có thể tranh luận rằng một chiếc EV sẽ có được khoản bù chi phí tổng thể nhờ việc tiết kiệm năng lượng trên mỗi km, nhưng một chiếc ô tô điện tầm xa sẽ cần nhiều thứ hơn nữa để đạt được mức độ tiết kiệm - và có thể mất nhiều năm mới làm được điều đó.
Phạm vi lái có thể là một yếu tố khiến người mua xe điện băn khoăn, thậm chí từ chối mua xe, mà đôi khi họ không hiểu rằng, một chiếc xe với phạm vi lái vừa đủ mới là vấn đề cần quan tâm thực sự.
Trọng lượng
Một chiếc ô tô điện có thiết kế phạm vi lái lớn hơn sẽ phải trang bị khối pin lớn hơn, nặng hơn. Không giống như một bình khí nặng khoảng 45kg, và nhẹ hơn khi đã sử dụng hết khí bên trong, pin EV có thể dễ dàng nặng tới 500kg và vẫn nặng ngay cả khi đã “hết pin”. Vì vậy, nó tạo thành một khối trọng lượng chết mà chiếc xe phải mang theo.
Tesla Model 3 tầm xa (phạm vi hoạt động 576 km) nặng hơn 78 kg so với chiếc xe điện có phạm vi 437 km phiên bản RWD, mức chênh lệch trọng lượng tương đương với toàn bộ trọng tải của một người. Sự khác biệt thậm chí còn rõ ràng hơn khi so sánh Model 3 tầm xa với BMW 3 Series thông thường tương đương, nhẹ hơn khoảng 215 kg.
Ngoài hiệu quả, còn có một vấn đề an toàn với những xe có trọng lượng quá nặng. Một bài báo năm 2014 của các nhà nghiên cứu tại Đại học California, Berkeley và được xuất bản trên Tạp chí Nghiên cứu Kinh tế đã phát hiện ra rằng "bị một chiếc xe nặng hơn 500kg va vào sẽ làm tăng 40-50% nguy cơ tử vong".
Người sáng lập Lotus Cars Colin Chapman đã nói nổi tiếng rằng: "Sự đơn giản hóa sẽ giúp chiếc xe nhẹ hơn”, một câu châm ngôn đặc biệt áp dụng cho ô tô điện.
Vòng đời của pin
Giống như khấu hao, đây là một yếu tố hơi phức tạp mà người mua ô tô muốn bỏ qua và tập trung vào các loại pin lớn hơn, tầm xa hơn. Vấn đề nằm ở khai thác tài nguyên, lượng khí thải và tái chế pin. Vấn đề tái chế thật sự quan trọng, đã thu hút sự chú ý nghiêm túc của Phòng thí nghiệm quốc gia Argonne và cựu Đồng sáng lập Tesla JB Straubel, cùng những người khác. Ngày nay, pin EV nhỏ hơn có thể đồng nghĩa với việc môi trường có ít gánh nặng hơn.
Ô tô điện có phạm vi lái bao nhiêu là đủ?
Theo phản xạ, hầu hết người mua xe điện sẽ tìm kiếm những chiếc xe có phạm vi lái lớn. Nhưng Cục Thống kê Giao thông Vận tải Hoa Kỳ từ lâu đã ghi nhận mức trung bình của đồng hồ xe hơi cá nhân khoảng 25.000 km một năm - hoặc dưới 65km một ngày - chiếc xe hoạt động vừa đi làm, mua sắm, việc vặt và vui chơi. Nhiều tài xế có thể ngạc nhiên khi biết rằng chỉ có 15% trong số đó là các quãng đường đi làm, với 45% là các chuyến đi ngắn hơn để mua sắm và làm việc vặt, và 27% dành cho các chuyến đi xã hội hoặc gặp gỡ bạn bè.
Một cuộc khảo sát gần đây do Castrol tài trợ cho thấy rằng phạm vi lái tầm 500 km là điểm mấu chốt để nhiều người tiêu dùng Mỹ cân nhắc một chiếc EV. Giả sử trung bình mỗi ngày chạy khoảng 65km, thì với phạm vi này, sau khoảng 1 tuần mới cần sạc pin cho xe điện. Đối với những người lái xe có khả năng sạc tại nhà, điều này cho thấy mong muốn về phạm vi hoạt động theo cảm tính hơn là lý trí.
Và trong khi đại dịch tác động đến thói quen đi lại, làm việc của chúng ta, đặc biệt nếu bạn đã vĩnh viễn chuyển sang phong cách làm việc giúp giảm lộ trình đi làm của mình, bạn cần phải điều chỉnh phạm vi EV trong thực tế đó.
Tất nhiên, cũng có những lý do chính đáng để lựa chọn một chiếc xe điện có phạm vi lái cao hơn, đó là dành cho những chuyến đi du lịch chẳng hạn…
Ngoài ra, bạn có thể mong muốn dung lượng pin cao cho các trường hợp khẩn cấp như mất điện làm vô hiệu hóa lưới điện trong thời gian dài. Nhưng EV ở bất kỳ phạm vi nào, thành thật mà nói, khó có thể khiến chúng ta cảm thấy hài lòng trong những trường hợp đó.