Sài Gòn, nhìn từ… xe tay ga

Kiều Oanh
Xe máy là phương tiện giao thông cho mọi mục đích trên mọi nẻo đường Việt Nam - từ đưa đón những em bé, tới chở lợn và chở cây cảnh
Ngày nay, ở Việt Nam có khoảng 20 triệu chiếc xe ga và xe máy phân khối nhỏ - xấp xỉ mức 1 xe trên 4 người.
Ngày nay, ở Việt Nam có khoảng 20 triệu chiếc xe ga và xe máy phân khối nhỏ - xấp xỉ mức 1 xe trên 4 người.
Trên tạp chí Wall Street Journal mới đây có đăng bài viết của tác giả James Hookway về phong trào chơi xe Vespa cổ ở Việt Nam. VnEconomy xin được giới thiệu tới độc giả nội dung bản lược dịch của bài viết này.

Patrick Joynt vặn tay ga của chiếc Vespa sản xuất năm 1967 và hòa vào dòng người đông đúc trên đường phố ở Tp.HCM giờ ăn trưa.

Được tìm thấy từ những khu phố nhỏ của thành phố đang phát triển này, chiếc xe tay ga mà Joynt đang lái đã được sơn cẩn thận lại bằng màu trắng và được trang trí bằng những đường kẻ caro. Vài tuần nữa, chiếc xe này sẽ được chuyển tới cho một chủ sở hữu mới ở Đan Mạch.

Joynt là Chủ tịch của Trung tâm Xe tay ga Sài Gòn, một địa chỉ xuất khẩu những chiếc xe Vespa cổ độc đáo. Khách hàng của ông có mặt trên khắp thế giới, từ châu Âu tới Mỹ. Tại thành phố lớn nhất của Việt Nam này, Joynt cũng cho khách du lịch thuê xe và là một nhân vật khá quen thuộc trong văn hóa xe tay ga vốn chiếm lĩnh một vị trí lớn trong đời sống hàng ngày ở đây.

Dường như Joynt đã góp phần tạo ra một chuỗi phân phối thiếu thực tế: Xe máy sản xuất ở Italia được vận chuyển tới Mỹ qua một quốc gia Đông Nam Á. Tuy nhiên, Việt Nam lại chính là nguồn cung cấp dồi dào cuối cùng những chiếc Vespa cổ. Một số chiếc Vespa đã được thực dân Pháp đưa vào Việt Nam vào những năm 1950, trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Người Pháp tin cậy những chiếc xe ga và sử dụng chúng làm phương tiện để gửi các thông điệp tới chiến trường, khi mà các phương tiện liên lạc khác không thể áp dụng. Sau đó, có thêm nhiều xe Vespa được đưa tới Việt Nam để làm thứ phương tiện giao thông có giá cả hợp lý.

Thợ cơ khí Việt Nam đã trở nên lão luyện trong việc bảo trì những chiếc xe ga trong điều kiện khí hậu nóng ẩm ở đây. Cũng giống như người Cuba vẫn giữ những chiếc xe do Mỹ sản xuất vào những năm 1950 trong suốt quãng thời gian bị cấm vận kinh tế, những người yêu thích xe Vespa của Việt Nam cũng giữ cho những chiếc xe ga của mình hoạt động trong suốt những thập kỷ chiến tranh và cấm vận kinh tế, đồng thời, tự sản xuất ra các loại phụ tùng thay thế để động cơ của xe vẫn vận hành.

Ngày nay, ở Việt Nam có khoảng 20 triệu chiếc xe ga và xe máy phân khối nhỏ - xấp xỉ mức 1 xe trên 4 người. Những chiếc xe này được sử dụng để làm phương tiện giao thông cho mọi mục đích trên những con đường đông đúc ở Việt Nam - từ đưa đón những em bé, tới chở lợn và chở cây cảnh.

Phần lớn lượng xe này do hãng Honda hoặc các hãng xe máy khác của Nhật sản xuất. Hãng xe máy Piaggio của Italia của Mỹ dự kiến sẽ sản xuất những phiên bản hiện đại của các mẫu xe cổ điển của hãng tại nhà máy ở Việt Nam. Đây là một phần trong kế hoạch phục hồi những mẫu xe cổ đã bị trì hoãn bấy lâu của hãng.

Lẫn trong dòng xe Honda và Yamaha mới trên khắp các nẻo đường thành phố, có thể nhận thấy không ít những chiếc xe cổ. Đó là những chiếc Vespa từ thập niên 1950 và 1960. Chỉ cần đi ngang qua đường phố ở Tp.HCM cũng có thể bắt gặp một chiếc Vespa cổ hoặc những phiên bản hiện đại của chúng. Đường phố ở đây ngập trong tiếng còi xe, như thể đem đến một thứ âm thanh nền cho sự chuyển mình của nền kinh tế Việt Nam trở thành một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất ở châu Á.

Mặc dù Hà Nội xưa nay là điểm đến hấp dẫn cho khách du lịch phương Tây tới khám phá Việt Nam, Tp.HCM vẫn là đầu tàu kinh tế của Việt Nam - một nơi để cảm nhận nhịp điệu của cuộc sống đang diễn ra trên đất nước này. Khoảng 30% sản lượng kinh tế và 40% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam bắt nguồn từ Tp.HCM. Và xe máy chính là phương tiện giao thông chủ đạo ở thành phố này.

Ngồi trên xe máy là một cách tuyệt vời để khám phá thành phố, mặc dù, đối với người nước ngoài, việc thuê một chiếc xe máy và tự lái có thể là một việc nguy hiểm. Trên mọi góc phố đều có những người lái xe ôm đợi khách. Giá của mỗi chuyến đi giao động từ mức 1 đến 2 USD tùy theo bạn muốn đi tới tòa nhà UBND thành phố, chợ hàng thủ công mỹ nghệ hay Dinh Độc lập.

Trở lại với xưởng của Joynt ở quận Tân Bình. Tại đây, các thợ cơ khí đang tháo một loạt Vespa đã cũ để xem xét xem cần phải làm gì để đưa những chiếc xe này trở lại điều kiện có thể hoạt động trên đường.

Là một người sinh ra ở Wigan, một vùng thuộc phía Bắc nước Anh, Joynt bắt đầu khám phá lĩnh vực xe tay ga tại nước này từ những năm 1980. Năm 1997, ông tới Việt Nam và hợp tác với một đối tác ở đây để bắt đầu đi khắp Việt Nam xây dựng mối liên lạc với nhiều thợ cơ khí và mua càng nhiều xe Vespa càng tốt để đưa sang Anh và châu Âu. Khi nguồn cung cấp những mẫu xe còn tốt đã cạn, ông bắt đầu tập hợp một đội ngũ thợ cơ khí Việt Nam để sửa chữa những chiếc xe đã cũ, hỏng. Ông cho biết: “Hiện rất khó để có thể tìm được những chiếc xe còn tốt”.

Hiện Joynt đang sử dụng khung gầm nguyên bản để làm nền cho việc tạo ra những phiên bản đặc biệt cho các khách hàng của mình. Những chiếc xe tay ga của ông có giá từ 2.500 đến 5.000 USD và rẻ hơn những mẫu xe tương tự được chế lại tại Mỹ, mặc dù giá vận chuyển từ Việt Nam đi đã là 500 USD.

Bộ sưu tập xe tay ga của Joynt hiện là 30 chiếc, bao gồm một chiếc từ thời chiến tranh thế giới 2.

Khi được hỏi điều duy nhất mà ông cảm thấy tiếc là gì, Joynt cho biết, đó là việc ông đã bán một chiếc Vespa Grand Sport động cơ 160 cc với giá 900 USD vào thời điểm 2 năm trước đây. Hiện nay, chiếc xe này có giá khoảng 7.000 USD. Theo Joynt, hiện ở Đông Nam Á hiện chỉ còn 1 chiếc xe khác như vậy, và ông tin là chiếc xe đó thuộc về nhà vua của Thái Lan.

Tin mới

Thị trường Việt sắp đón thêm hai tân binh EV

Thị trường Việt sắp đón thêm hai tân binh EV

Tại Triển lãm Năng lượng Việt Nam - Trung Quốc - ASEAN 2025 diễn ra tại Trung tâm Triển lãm Quốc tế I.C.E, Hà Nội, thương hiệu ô tô Trung Quốc Bestune đã giới thiệu 2 mẫu xe thuần điện là NAT và Xiaoma lần đầu tiên.
“Cảnh báo đỏ” của Tesla với Elon Musk

“Cảnh báo đỏ” của Tesla với Elon Musk

Nhà sản xuất ô tô điện hàng đầu thế giới đã có báo cáo mức giảm mạnh trong thu nhập hàng quý vừa qua, sau khi thương hiệu của họ chịu thiệt hại do vai trò của giám đốc điều hành Elon Musk tập trung vào công việc trong chính quyền của Tổng thống Trump.
Mỹ cân nhắc nới lỏng thuế quan cho ngành công nghiệp ô tô

Mỹ cân nhắc nới lỏng thuế quan cho ngành công nghiệp ô tô

Chính quyền của Tổng thống Trump được cho đang cân nhắc việc giảm một số loại thuế quan nhắm vào ngành công nghiệp ô tô. Trước đó, các giám đốc điều hành của các hãng sản xuất ô tô đã cảnh báo thuế quan sẽ giáng một đòn nghiêm trọng vào lợi nhuận và việc làm.
Thị trường xe hybrid Việt sôi động nhờ tăng cung và chính sách mới

Thị trường xe hybrid Việt sôi động nhờ tăng cung và chính sách mới

Trong xu thế xanh hoá, bên cạnh xe điện, thị trường xe hybrid tại Việt Nam đang nổi lên trong thời gian gần đây tạo thành một hiện tượng mới. Nguồn cung ở mảng xe hybrid cũng ngày càng tăng với sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt. Bên cạnh đó, những chính sách mới cũng đang được xem xét để hỗ trợ phát triển thị phần xe hybrid. Tất cả những điều này hứa hẹn sẽ thúc đẩy thị phần xe hybrid tại Việt Nam thời gian tới sẽ có nhiều biến động.
Điều gì sẽ xảy ra nếu Mỹ lùi bước trên con đường phát triển xe điện?

Điều gì sẽ xảy ra nếu Mỹ lùi bước trên con đường phát triển xe điện?

Ngành công nghiệp ô tô đang trong giai đoạn chuyển đổi hỗn loạn và khó khăn, chuyển từ lịch sử 100 năm của đốt trong sang xe điện chạy bằng pin sạch hơn và hiệu quả hơn. Ngành công nghiệp ô tô của Mỹ phải đưa ra lựa chọn quan trọng là tiếp tục phát triển công nghệ BEV mới hoặc bị phần còn lại của thế giới bỏ lại phía sau và dần sụp đổ.