Tại sao ô tô sử dụng pin nhiên liệu hydro vẫn tồn tại?
Câu trả lời hài hước là chúng có thể được thiết kế để truyền tải thông điệp chính trị nhiều hơn là vấn đề với hành khách thực tế. Vấn đề nghiêm trọng ở chỗ vẫn còn nhiều nghi ngờ về việc xe điện chạy bằng pin như một giải pháp phổ biến để khử carbon cho giao thông đường bộ.
Tập đoàn hóa dầu khổng lồ của Anh, Ineos, là công ty mới nhất tiết lộ một loại pin nhiên liệu EV. Bộ phận ô tô thuộc tập đoàn tư nhân của Jim Ratcliffe mới đây đã giới thiệu một phiên bản cải tiến của chiếc xe địa hình Grenadier, bản thân nó là một phiên bản mới của Land Rover Defender cũ, tại Goodwood Festival of Speed ở vùng nông thôn nước Anh.
Grenadier chạy bằng nhiên liệu hydro chỉ là một bằng chứng về câu chuyện Ineos còn nhiều năm nữa mới cam kết sản xuất hàng loạt xe điện chạy bằng pin nhiên liệu. Tuy nhiên, tại sao một công ty khởi nghiệp như Ineos Automotive, được thành lập vào năm 2017, lại bận tâm đến hydro khi doanh số bán xe điện chạy bằng pin cao hơn rất nhiều?
Ineos hy vọng sẽ tung ra một loại pin EV vào năm 2026 mà hãng dự kiến sẽ được sử dụng trong môi trường đô thị và hàng ngày. Nhưng hãng cũng muốn một phương thức ít phát thải carbon để mang lại khả năng vượt địa hình cực tốt và tầm hoạt động xa mà khách hàng có thể mong đợi từ chiếc Grenadier ngốn xăng của mình. Đây là nơi hydro thể hiện ưu thế vượt trội.
“Tôi không nghĩ công nghệ này ưu việt hơn công nghệ kia. Tôi nghĩ rằng họ đã sử dụng với mục đích khác nhau. Và tôi nghĩ rằng chúng ta cần sự kết hợp của nhiều công nghệ trong tương lai”, Lynn Calder, giám đốc điều hành của Ineos Automotive cho biết.
Ngay cả những công ty đã dành nhiều thập kỷ nghiên cứu ô tô chạy bằng pin nhiên liệu cũng nhấn mạnh đến các ứng dụng nặng hơn của công nghệ ngày nay. Tại một cuộc họp báo về công nghệ vào tháng trước, Toyota cho biết họ có 100.000 đơn đặt hàng pin nhiên liệu tiềm năng từ các bên thứ ba, hầu hết trong số đó dành cho xe thương mại.
Honda và Hyundai, những nhà vô địch khác về ô tô hydro trong lịch sử, nói về việc bán hệ thống của họ cho các nhà sản xuất tàu hỏa, tàu thủy và máy móc xây dựng, cùng những nhà sản xuất khác.
Nhưng đằng sau sự đồng thuận vẫn còn đó những câu hỏi về công nghệ pin, đáng chú ý là tốc độ mà nó có thể chiếm lĩnh thị trường xe hơi gia đình trên thực tế nhanh đến mức nào. Một lo lắng được ghi chép rõ ràng tập trung vào nguồn cung cấp hạn chế các kim loại dùng cho pin như lithium, và một lo ngại khác liên quan đến tác động của việc sạc pin EV đối với lưới điện.
Xe điện chạy bằng hydro, với chuỗi cung ứng hoàn toàn khác, có thể giảm bớt các vấn đề về khả năng mở rộng này, vốn có lợi thế địa chính trị rõ rệt do Trung Quốc thống trị nguồn cung cấp pin.
BMW hiện đang đi vòng quanh thế giới với một đội xe thể thao đa dụng iX5 thích ứng với hydro để tạo ra trường hợp cho công nghệ này, mặc dù có rất ít nếu có liên quan đến xe thương mại. Một trong những lập luận được đưa ra là việc xây dựng cơ sở hạ tầng bên đường cho cả EV chạy bằng pin và hydro sẽ ít tốn kém hơn đối với các quốc gia so với việc chỉ xây dựng cơ sở hạ tầng EV, vốn sẽ yêu cầu nâng cấp rất lớn cho lưới điện.
Những chiếc iX5 chạy bằng pin nhiên liệu của BMW là một lá bài kêu gọi chính trị về việc sẽ dễ dàng hơn để thu hút sự chú ý của các nhà hoạch định chính sách nếu bạn có thể cho họ xem một chiếc ô tô. Điều tương tự cũng có thể xảy ra ngay cả đối với xe điện chạy bằng pin nhiên liệu của Nhật Bản và Hàn Quốc mà bạn thực sự có thể mua. Các công ty cần chúng thể hiện cam kết và thu hút sự quan tâm của các chính trị gia, những người thường thấy dễ dàng tập trung hơn vào xe điện chạy bằng pin.
Chính trị quan trọng bởi vì hydro trong nhiều năm đã bị mắc kẹt trong một câu hỏi hóc búa như câu chuyện con gà và quả trứng, trong đó đầu tư vào phương tiện chỉ có ý nghĩa nếu có cơ sở hạ tầng tiếp nhiên liệu và ngược lại.
Giờ đây, nhiều cơ sở hạ tầng đã được lên kế hoạch, đặc biệt là ở Liên minh Châu Âu và Trung Quốc, đó là một lý do khiến các công ty trong chuỗi cung ứng phương tiện đang tăng cường đầu tư. Gã khổng lồ phụ tùng ô tô Bosch vừa cho biết họ sẽ chi thêm 1,1 tỷ USD cho các dự án hydro, bắt đầu với một ngăn pin nhiên liệu mà họ đang cung cấp cho công ty khởi nghiệp vận tải đường bộ Nikola của Mỹ.
Một chu kỳ cuối cùng có thể đang được tiến hành trong xe tải hạng nặng. Theo thời gian, điều này có thể làm giảm chi phí pin nhiên liệu và hydro đến mức công nghệ này trở nên cạnh tranh với EV chạy bằng pin và thị trường xe hơi cũng vậy, mặc dù đây vẫn là một vụ đánh cược bên ngoài do tiềm năng của những đổi mới về pin.
Trên tất cả, sự bền bỉ đáng ngạc nhiên của giấc mơ ô tô chạy bằng hydro nói lên sự không chắc chắn và phức tạp của quá trình chuyển đổi sang các phương tiện sử dụng ít khí thải carbon hơn. Liên minh gây tò mò giữa Tesla và Trung Quốc đã đưa xe điện chạy bằng pin lên vị trí dẫn đầu cho đến thời điểm hiện tại. Nhưng mày mò trong gara để tạo ra một công nghệ dự phòng, đặc biệt là công nghệ có thể bán cho các thị trường khác, không phải là điều điên rồ đối với các nhà sản xuất ô tô.
Thực tế, trong thời đại thay đổi công nghệ nhanh chóng, cả nhà sản xuất và nhà đầu tư đều không thể quá tự tin về việc nhìn thấy nhiều góc phía trước.