Xe điện hạng sang bị “thất sủng” tại thị trường lớn thứ 2 thế giới

Chỉ vài năm trước, Ford Motor đã nghĩ rằng họ sẽ gặp phải một cú hích lớn với xe bán tải điện F-150 Lightning. Nhưng tính đến cuối tháng 9, Quốc hội và Tổng thống Trump đã xóa bỏ các khoản tín dụng thuế liên bang cho việc mua xe điện, dẫn đến doanh số giảm mạnh, đặc biệt là đối với các mẫu xe lớn và đắt tiền như Lightning.

Hiện tương lai của Lightning đang bị bỏ ngỏ. Ford đã ngừng sản xuất dòng xe tải này, với mức giá khởi điểm từ 55.000 USD và có thể tăng lên hơn 85.000 USD cho các phiên bản cao cấp với các tính năng bổ sung. Hãng vẫn chưa tiết lộ khi nào hoặc liệu việc sản xuất có được khởi động lại hay không.

Những khó khăn của Lightning là một phần của một sự thay đổi lớn hơn. Trong nhiều năm, nhiều xe điện mà người Mỹ mua là những mẫu xe hạng sang như Tesla Model S, GMC Hummer và Porsche Taycan, tất cả đều thường có giá bán hơn 80.000 USD.

Nhưng điều đó đang thay đổi nhanh chóng. Doanh số bán xe điện đắt tiền đã chững lại, và người mua đang hướng đến các mẫu xe như Chevrolet Equinox và Hyundai Ioniq 5, với giá khởi điểm khoảng 35.000 USD.

“Khi trợ cấp không còn nữa, doanh số của những chiếc xe đắt tiền hơn thực sự bắt đầu chậm lại”, Tim Hovik, chủ một đại lý tại Gilbert, Arizona, từng bán được hàng chục chiếc Lightning mỗi tháng, cho biết.

Giống như Ford, General Motors đã tạm dừng sản xuất xe điện Hummer EV. Nhà máy ở Michigan, nơi sản xuất mẫu xe này và các mẫu xe khác, dự kiến sẽ hoạt động trở lại vào tháng 1, nhưng sẽ chỉ hoạt động một ca tám tiếng mỗi ngày thay vì hai ca. G.M. cũng đang giảm tốc độ sản xuất xe điện Cadillac.

“Phải đến đầu năm sau chúng ta mới biết được nhu cầu thực sự của xe điện là bao nhiêu”, giám đốc điều hành của G.M., Mary T. Barra, cho hay.

Tesla, hãng tiên phong trong lĩnh vực xe điện, đã cắt giảm đáng kể sản lượng ba mẫu xe hạng sang của mình - Model S, Model X và Cybertruck. Honda thì đã ngừng sản xuất xe thể thao đa dụng Acura ZDX. Stellantis cũng hủy bỏ việc sản xuất xe bán tải Ram chạy điện trước khi nó có mặt tại các showroom.

Rivian, một nhà sản xuất ô tô mới hơn, đang giảm tốc độ sản xuất các mẫu xe SUV và xe bán tải điện cao cấp và đang chuẩn bị cho một mẫu xe giá rẻ hơn dự kiến ra mắt vào năm tới. Công ty gần đây đã sa thải khoảng 600 công nhân và lỗ 1,2 tỷ USD trong quý 3.

Các nhà sản xuất ô tô châu Âu cũng đang thay đổi kế hoạch do bối cảnh ngành đang thay đổi và thuế nhập khẩu mà ông Trump đã áp đặt.

Mercedes-Benz đã bán các phiên bản chạy điện của những chiếc sedan và SUV hạng sang tại Mỹ nhưng gần đây đã tuyên bố sẽ ngừng nhập khẩu chúng. Volkswagen đã giảm tốc độ sản xuất ID.Buzz, một mẫu xe tải điện cao cấp được sản xuất tại Đức.

Porsche, nhà sản xuất xe thể thao Đức do Volkswagen kiểm soát, thông báo vào tháng 9 rằng họ sẽ dừng phát triển một số mẫu xe điện mới và sẽ chi mạnh tay để bổ sung thêm các mẫu xe chạy bằng xăng mới. Những thay đổi trong chiến lược của họ không tốt cho tình hình tài chính của công ty. Porsche lỗ gần một tỷ euro (1,1 tỷ USD) trong quý 3.

"Chúng tôi thấy nhu cầu đối với xe điện chạy pin độc quyền giảm rõ rệt, và chúng tôi đang tính đến điều đó", Oliver Blume, giám đốc điều hành của Volkswagen và Porsche, cho biết trong một cuộc họp báo vào tháng 9.

Đối với hầu hết các nhà sản xuất ô tô phương Tây, sự suy giảm của thị trường xe điện cũng có mặt tích cực. Ngoại trừ Tesla, hầu hết đều thua lỗ từ các mẫu xe này, với mức lỗ lớn nhất đến từ các mẫu xe hạng sang. Nhưng giờ đây, doanh số giảm sẽ đồng nghĩa với việc lỗ ít hơn.

Theo ước tính của J.D. Power, vào tháng 10/2025, doanh số bán xe điện tại Mỹ đã giảm khoảng 33% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 64.500 xe. Doanh số của F-150 Lightning giảm 12%, xuống còn 1.543 xe. Acura chỉ bán được 25 chiếc ZDX, giảm so với hơn 1.200 chiếc của năm trước.

Mặc dù khoản tín dụng thuế 7.500 USD là một khoản giảm giá tương đối nhỏ đối với xe sang, nhưng nó đã giúp các nhà sản xuất ô tô đưa ra các hợp đồng cho thuê thu hút người mua xe giàu có. Một yếu tố khác trong việc cho thuê là giá trị kỳ vọng của một chiếc xe sau hai hoặc ba năm lăn bánh trên đường. Giá trị của các mẫu xe điện đã cho thuê trước đây đang giảm, và điều đó đã đẩy khoản thanh toán hàng tháng cho các hợp đồng cho thuê mới lên cao.

Việc từ bỏ các mẫu xe điện đắt tiền cũng có lợi cho những người tiêu dùng không đủ khả năng chi trả ngay cả khi được giảm giá lớn. Khoảng một chục mẫu xe điện hiện có giá khởi điểm dưới 40.000 USD. Nissan và G.M. gần đây đã giới thiệu các phiên bản Leaf và Chevrolet Bolt có giá dưới 30.000 USD.

Đối với Lightning, đây là một mẫu xe mang tính bước ngoặt khi được giới thiệu vào năm 2022, phiên bản chạy điện của mẫu xe bán chạy nhất tại Mỹ.

Ford đã thiết lập một dây chuyền lắp ráp gần Detroit và hy vọng bán được 150.000 chiếc mỗi năm. Nhu cầu ban đầu lớn đến mức Ford đã tăng sản lượng vào năm 2023. Nhưng nhu cầu sớm bắt đầu chững lại, một phần là do công ty đã tăng giá đáng kể để bù đắp chi phí cao hơn.

Năm 2024, Ford đã bán được 33.000 chiếc Lightning. Quyết định ngừng sản xuất Lightning cũng bị ảnh hưởng bởi một vụ hỏa hoạn tại một nhà máy cung cấp nhôm cho xe tải F-150. Đối mặt với nguồn cung nhôm khan hiếm, Ford đã quyết định sử dụng vật liệu mà họ có cho các mẫu xe tải chạy xăng.

Một phát ngôn viên của Ford tiết lộ công ty có một lượng lớn Lightning trong kho khi nhà cung cấp phục hồi sau vụ hỏa hoạn, và trong thời gian chờ đợi, công ty đang tập trung vào việc sản xuất F-150 chạy bằng xăng và hybrid.

Mặc dù Ford không cam kết sẽ đưa Lightning trở lại, nhưng các giám đốc điều hành của hãng cho biết họ đang nghiên cứu các mẫu xe mới, giá rẻ hơn. Mẫu đầu tiên - một chiếc bán tải nhỏ hơn Lightning - sẽ ra mắt vào năm 2027. Công ty tiết lộ giá khởi điểm của chiếc xe tải sẽ vào khoảng 30.000 USD.