Xe Trung Quốc thống trị doanh số toàn cầu năm 2025: Căng thẳng có thể leo thang

Tờ Nikkei đã tổng hợp số liệu bán hàng cả năm dựa trên thông báo của các nhà sản xuất ô tô và dữ liệu của S&P Global Mobility từ tháng 1 đến tháng 11/2025. Tổng số liệu bao gồm cả xe thương mại và bao gồm cả doanh số bán hàng trong nước và xuất khẩu.

Trung Quốc, quốc gia chiếm khoảng 70% doanh số bán hàng của các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc, đang thúc đẩy việc sử dụng xe điện và xe hybrid cắm điện. Loại xe năng lượng mới này hiện chiếm gần 60% doanh số bán xe chở khách.

Doanh số bán hàng toàn cầu của các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản dự kiến sẽ duy trì ở mức ổn định, nhưng chỉ dưới 25 triệu chiếc. Mỹ và Nhật Bản từng là những đối thủ cạnh tranh chính tranh giành vị trí dẫn đầu toàn cầu. Vào thời kỳ đỉnh cao năm 2018, doanh số bán hàng của Nhật Bản đạt tới gần 30 triệu chiếc.

Nhưng khoảng cách dẫn trước của Nhật Bản so với Trung Quốc - đạt khoảng 8 triệu chiếc vào năm 2022 - đã bị xóa bỏ chỉ trong ba năm.

Trong khi đó, tình trạng dư thừa năng lực sản xuất đang gia tăng ở Trung Quốc, làm gia tăng cạnh tranh về giá khi nhà sản xuất xe điện hàng đầu BYD và các hãng khác phải giảm giá.

Theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc, phân khúc giá phổ biến nhất cho xe điện chở khách bán ra từ tháng 1 đến tháng 11 là từ 100.000 nhân dân tệ đến 150.000 nhân dân tệ (14.000 đến 21.000 USD), chiếm 23% tổng doanh số.

Đối mặt với môi trường cạnh tranh ngày càng xấu đi ở Trung Quốc, các nhà sản xuất ô tô nước này đang dựa vào xuất khẩu giảm phát, chuyển hướng lượng xe điện dư thừa từ thị trường nội địa sang các thị trường khác.

Tại khu vực Đông Nam Á (ASEAN), nơi các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản thống trị thị trường, doanh số bán xe của Trung Quốc dự kiến sẽ tăng mạnh 49% lên khoảng 500.000 chiếc trong năm nay.

Tại Thái Lan, ô tô Nhật Bản chiếm 69% doanh số bán xe mới tính đến tháng 11, giảm mạnh so với khoảng 90% cách đây khoảng 5 năm, theo công ty con của Toyota Motor tại Thái Lan.

Tại châu Âu, doanh số bán xe của Trung Quốc dự kiến sẽ tăng 7% lên khoảng 2,3 triệu chiếc trong năm nay. Liên minh châu Âu đã áp đặt thêm thuế quan đối với xe điện sản xuất tại Trung Quốc, nhưng các nhà sản xuất Trung Quốc đang phản ứng bằng cách nhanh chóng mở rộng tỷ lệ xuất khẩu xe hybrid cắm điện, loại xe không chịu thuế.

Doanh số bán hàng của Trung Quốc cũng đang tăng trưởng ổn định tại các thị trường mới nổi, với dự kiến tăng 32% lên 230.000 chiếc tại châu Phi và tăng 33% lên 540.000 chiếc tại Mỹ Latinh.

Mỹ và Canada đã áp thuế trên 100% đối với xe điện sản xuất tại Trung Quốc, trong khi thuế của EU lên tới 45,3%. EU cũng đang thiết lập các tiêu chuẩn cho xe điện nhỏ gọn, nới lỏng các yêu cầu kỹ thuật so với xe điện thông thường để khuyến khích các nhà sản xuất ô tô châu Âu sản xuất trong khu vực và củng cố hơn nữa vị thế cạnh tranh của họ.

Các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản chứng kiến doanh số bán hàng giảm tại Đông Nam Á và châu Âu trong năm nay. Tại Trung Quốc, những nỗ lực chậm chạp của họ trong lĩnh vực điện khí hóa càng nổi bật khi họ mất thị phần vào tay các đối thủ nội địa mới.

Trong khi đó, một số nhà sản xuất ô tô Nhật Bản đang chuyển sang áp dụng các phương pháp sản xuất của Trung Quốc. Nissan Motor đang bắt đầu xuất khẩu xe điện giá rẻ được phát triển dưới sự hướng dẫn của Trung Quốc. Toyota thì đang mở rộng việc mua sắm từ các nhà sản xuất phụ tùng Trung Quốc ở Đông Nam Á để nâng cao khả năng cạnh tranh về giá.