AI sẽ thay đổi cuộc chơi xe điện
Việc tích hợp AI vào hệ thống ước tính pin có thể giúp xe điện hoạt động hiệu quả hơn, nhưng đằng sau đó những sai sót cũng có thể gây ra các rắc rối nghiêm trọng.
Nếu bạn đã từng thấy biểu tượng pin trên điện thoại của mình giảm nhanh hơn dự kiến, bạn sẽ biết ước tính sạc pin không hoàn hảo.
Trong xe điện, chỉ số sạc pin không chỉ là một phỏng đoán, mà còn là một con số quan trọng đối với sự an toàn của hành khách.
Việc không đo chính xác SOC có thể dẫn đến sạc quá mức, dẫn đến nhiệt độ quá cao, phân hủy hóa học và trong trường hợp nghiêm trọng là "thoát nhiệt" - một thuật ngữ để chỉ vấn đề cháy pin.
Doanh số bán xe điện đang bùng nổ ở Châu Âu và nhiều quốc gia khác nhưng liệu chúng ta đã được trang bị để xử lý các vụ cháy do pin gây ra chưa?. Đây là vấn đề vẫn còn nhiều tranh cãi.
Rủi ro này là lý do tại sao ngành công nghiệp pin xe điện (EV) vẫn chưa tích cực áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI), mặc dù tiềm năng tăng hiệu suất là rất lớn.
“Trước đây, các thành phần AI không được phép tích hợp vào xe ô tô do chúng được điều khiển bởi dữ liệu, và bạn gặp khó khăn trong việc chứng minh mối quan hệ nhân quả và trách nhiệm pháp lý với một thành phần AI vì nó là một hộp đen”, Martin Skoglund từ Viện Nghiên cứu Thụy Điển (RISE), cho hay. “Bạn không thể nhìn vào bên trong và nói rằng điều gì đã xảy ra sai sót”.
Các hệ thống truyền thống rất đơn giản và có thể kiểm tra hoàn toàn, dựa trên các phép tính cứng nhắc dựa trên các giá trị như dòng điện và điện áp, đôi khi được điều chỉnh theo nhiệt độ.
Nhưng tình hình đang thay đổi. Trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã bắt đầu đào tạo các mô hình AI trên dữ liệu pin để nhận dạng các mô hình tinh tế của điện áp, dòng điện, nhiệt độ, v.v…
“Điểm thay đổi cuộc chơi là quá trình tiến hóa của tế bào pin diễn ra rất nhanh, và nếu bạn thực hiện theo cách truyền thống, nó sẽ khá chậm và bạn không thể thực sự nắm bắt được tất cả các sắc thái của quá trình lão hóa pin và những yếu tố khác như hao mòn, điều mà một thành phần AI có thể làm được”, Skoglund nói.
Trong một thử nghiệm, Skonglund và các đồng nghiệp đã cố tình đưa dữ liệu đầu vào bị lỗi vào mô hình AI, mô phỏng loại lỗi có thể xảy ra do nhiễu điện hoặc bức xạ, một phương pháp được gọi là “thí nghiệm lỗi”.
“Vì lỗi là điều mà AI có thể gặp phải trong suốt vòng đời của nó, nên một số cảm biến đầu vào sẽ bị lỗi”, Skonglund nói.
Đầu ra bị sai lệch rất nhiều. Ngay cả khi AI nhận được những sai sót nhỏ trong dữ liệu đầu vào, đầu ra của nó cũng bị lệch đáng kể, hiển thị tỷ lệ phần trăm khác biệt so với mức sạc thực tế.
Sự thiếu chính xác này có thể gây nguy hiểm cho người lái hoặc hành khách, khiến xe bất ngờ tắt máy hoặc sạc quá mức pin, trong trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến quá nhiệt hoặc cháy nổ.
“Việc thực hiện loại thử nghiệm này rất quan trọng vì chúng tôi đã chứng minh rằng nó thực sự không mạnh mẽ”, Skonglund nói.
Nhóm nghiên cứu điển hình này đề xuất một hệ thống can thiệp dung hòa giữa lớp bảo vệ cũ và mới của công nghệ xe điện.
Các nhà nghiên cứu gọi nó là “lồng an toàn”, một hệ thống bảo vệ giúp kiểm soát AI và tắt nó khi nó hoạt động bất thường.
Màn hình này được kiểm tra rất nghiêm ngặt và được thiết kế để thực hiện các phép tính dễ dàng hoặc kiểm tra các ngưỡng đầu vào như điện áp, dòng điện và nhiệt độ trong khi AI tiếp nhận dữ liệu cảm biến.
Cách tiếp cận lồng an toàn này là một cách để tích hợp AI vào công nghệ xe điện một cách an toàn hơn.
Đây có thể không phải là giải pháp duy nhất, nhưng các nhà nghiên cứu cho rằng nó nêu bật một hướng đi đầy hứa hẹn trong một lĩnh vực đang phát triển nhanh chóng là xe điện đang bùng nổ toàn cầu.
