

Thất vọng
Nhà sản xuất xe điện hàng đầu của Mỹ, Tesla, đã tung ra bản cập nhật cho hệ thống tự lái hoàn toàn (FSD) tại Trung Quốc, đánh dấu sự gia nhập chính thức của chức năng rất được mong đợi này vào thị trường Trung Quốc. Tuy nhiên, nhiều người dùng Trung Quốc dường như không hài lòng với hiệu suất của hệ thống mới.
Khi Tesla bất ngờ gửi bản cập nhật hệ thống đến chủ xe Trung Quốc hồi đầu năm 2025, nhiều người đã háo hức dùng thử, hy vọng được trải nghiệm công nghệ FSD tiên tiến.
Nhưng sự mong đợi của họ ngay lập tức vấp phải sự thất vọng, vì bản cập nhật chỉ tối ưu hóa hệ thống Tự động lái Nâng cao chứ không phải toàn bộ chức năng FSD mà CEO Elon Musk từng quảng cáo là an toàn hơn người lái "gấp mười lần".
Theo trang web của Tesla tại Trung Quốc, các tính năng mới được bao gồm trong bản cập nhật bao gồm: phát hiện đèn giao thông, hỗ trợ dẫn đường và tự động chuyển làn tùy thuộc vào tốc độ và tuyến đường. Camera trong xe cũng sẽ theo dõi sự chú ý của người lái.
Tuy nhiên, các tính năng được bổ sung trong bản cập nhật này vẫn còn kém xa so với hệ thống FSD hoàn chỉnh có sẵn tại Mỹ. Phiên bản tại Mỹ về cơ bản có thể lái xe ở bất cứ nơi nào có đường, nhưng phiên bản tại Trung Quốc chỉ giới hạn ở đường cao tốc, đường cao tốc và đường đô thị.
Ngoài ra, phiên bản Trung Quốc thiếu khả năng tìm chỗ đỗ xe như phiên bản tại Mỹ và đòi hỏi sự can thiệp thường xuyên của tài xế, không giống như phiên bản tại Mỹ, chỉ cần sự can thiệp tối thiểu.
Một số cơ quan truyền thông Trung Quốc cũng phát hiện ra rằng cụm từ "khả năng tự lái hoàn toàn" trên trang web tiếng Trung của Tesla đã được lặng lẽ đổi thành "chức năng hỗ trợ lái xe thông minh FSD", đồng thời thêm vào dòng mô tả "Trong tương lai, xe của bạn sẽ có thể hoàn thành hầu hết các tác vụ lái xe với sự can thiệp tối thiểu của tài xế".
Nhưng mô tả về FSD trên trang web của Tesla tại Mỹ lại là: “Xe của bạn sẽ có thể tự lái ở hầu hết mọi nơi với sự can thiệp tối thiểu của người lái”.
Tuy nhiên, ngay cả với phiên bản thu gọn này, giá mua lại FSD tại Trung Quốc vẫn là 64.000 Nhân dân tệ (khoảng 8.808 USD), vẫn đắt hơn phiên bản tại Mỹ (8.000 USD).
Nhưng điều khiến chủ xe thất vọng hơn là hệ thống FSD phiên bản Trung Quốc không đáp ứng được kỳ vọng, với nhiều khía cạnh vẫn cần được tối ưu hóa.
“Tài xế Mỹ chưa quen đường"
Ví dụ, sau khi lái thử 80 km trên đường phố Bắc Kinh, nền tảng đánh giá xe hơi của ifeng.com kết luận rằng tính năng FSD của Tesla thể hiện phong cách lái xe tự tin, khả năng vào cua ổn định và điều hướng qua các giao lộ phức tạp. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là xe lái thiếu thận trọng; thay vào đó, xe cực kỳ tôn trọng quyền ưu tiên của người đi bộ và tuân thủ nghiêm ngặt luật lệ giao thông.
Nền tảng đánh giá xe hơi này mô tả chiếc FSD của Tesla "biết lái, nhưng không biết Trung Quốc", ví nó như "một chiếc xe khách nước ngoài có kỹ năng tuyệt vời nhưng lại thiếu hiểu biết về phong tục địa phương".
Bài đánh giá chỉ ra rằng chiếc FSD của Tesla đôi khi tỏ ra quá lịch sự với người đi bộ và các phương tiện khác, tỏ ra do dự tại các ngã tư.
Một số đánh giá khác chỉ ra rằng FSD của Tesla thường hiểu sai luật giao thông của Trung Quốc, chẳng hạn như lấn sang lề đường hoặc làn đường dành cho xe không có động cơ khi rẽ, và tiếp tục đi thẳng trên làn đường dành riêng cho rẽ trái hoặc rẽ phải.
Hệ thống tự lái của Tesla dường như cũng không quen thuộc với cấu hình đèn giao thông đặc thù của Trung Quốc.
Ví dụ, một video đánh giá do một chủ xe ở Thượng Hải đăng tải cho thấy hệ thống hiểu sai đèn xanh rẽ trái thành tín hiệu cho phép đi thẳng qua ngã tư có đèn giao thông trên mặt đất, dẫn đến việc xe vượt đèn đỏ.
So sánh các hệ thống hỗ trợ lái xe của Tesla, Li Auto và Huawei Aito do nền tảng thử nghiệm ô tô Trung Quốc “Dongchedi” thực hiện cho thấy Tesla đã yêu cầu tài xế can thiệp 24 lần và nhận được 34 cảnh báo vi phạm trong quá trình thử nghiệm. Con số này cao hơn nhiều so với 9 lần can thiệp và 14 lần vi phạm của Li Auto, cũng như 12 lần can thiệp và 14 lần vi phạm của Aito.
Trong những trường hợp nghiêm trọng nhất, một số chủ xe Tesla đã bị thu hồi giấy phép lái xe và nhận 12 điểm trừ do sai sót trong đánh giá FSD của Tesla.
Có rất nhiều người giao hàng và người giao đồ ăn trên đường, cùng với các yếu tố đường bộ đặc thù như làn đường xe buýt và các đảo phân luồng, tất cả đều đặt ra thách thức cho hệ thống FSD tập trung vào thị trường Mỹ của Tesla.
Các rào cản công nghệ ngăn cản Tesla đào tạo hệ thống FSD của mình để phù hợp với đường xá Trung Quốc.
Quy định giao thông và môi trường đường bộ của Trung Quốc cũng khác biệt đáng kể so với Mỹ. Ví dụ, có rất nhiều người giao hàng và người giao đồ ăn trên đường, cùng với các yếu tố đường bộ đặc thù chẳng hạn như làn đường xe buýt và các đảo phân kỳ, tất cả đều đặt ra thách thức cho hệ thống FSD tập trung vào thị trường Mỹ của Tesla.
Musk từ lâu đã nhận thức được những khó khăn tiềm ẩn mà FSD của Tesla có thể gặp phải ở Trung Quốc. Ông thừa nhận trong một cuộc gọi với các nhà đầu tư trước đó rằng Tesla hiện không thể giải quyết vấn đề làn đường xe buýt. Nhiều chủ xe báo cáo rằng FSD của Tesla thường xuyên điều khiển xe vào làn đường xe buýt, khiến chủ xe phải chịu nhiều khoản tiền phạt.
Tuy nhiên, Tesla dường như không có giải pháp nào. Việc đào tạo các mẫu xe tự hành phụ thuộc rất nhiều vào lượng dữ liệu lái xe khổng lồ, nhưng Trung Quốc cấm Tesla chuyển dữ liệu lái xe và bản đồ đã thu thập được ra nước ngoài, và Mỹ cũng cấm Tesla đào tạo các mẫu FSD tại Trung Quốc.
Do bị hạn chế bởi các rào cản công nghệ từ cả Trung Quốc và Mỹ, Tesla chỉ có thể sử dụng video đường bộ trực tuyến để tạo ra một môi trường mô phỏng cho việc đào tạo FSD, tương tự như việc dạy một tài xế Mỹ cách lái xe ở Trung Quốc bằng cách xem video.
Các đánh giá ban đầu đã phơi bày những thiếu sót đáng kể, chẳng hạn như việc thiếu bản địa hóa và khả năng thích ứng kém với các quy định giao thông, cùng nhiều vấn đề khác. Những vấn đề này xuất phát từ việc Tesla FSD chưa hiểu rõ về môi trường đường xá thực tế của Trung Quốc, khiến hệ thống khó có thể xử lý các điều kiện đường xá phức tạp hơn. Vào ngày Tesla ra mắt phiên bản FSD dành riêng cho Trung Quốc, cổ phiếu của công ty tại Mỹ đã giảm hơn 8% chỉ sau một đêm.
Tesla có lợi thế tiên phong?
Một số nhà phân tích tin rằng Tesla đã vội vàng giới thiệu một hệ thống tự lái chưa phát triển vào thị trường Trung Quốc như một canh bạc để giành lợi thế tiên phong, trước khi các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc khác kịp ra mắt hệ thống của họ.
Doanh số toàn cầu của Tesla năm ngoái đã giảm 1,1% so với cùng kỳ năm trước, đánh dấu mức giảm đầu tiên trong một thập kỷ. Mặc dù Tesla Mặc dù doanh số bán hàng tại Trung Quốc đạt mức cao kỷ lục vào năm ngoái, nhưng thị phần của hãng đang bị xói mòn bởi các thế lực mới nổi nội địa như BYD.
Đối mặt với tình thế khó khăn này, FSD đã trở thành "con bò sữa" của Tesla. Vào tháng 4 năm 2023, Musk thậm chí còn mạnh dạn tuyên bố rằng nếu FSD được ra mắt tại Trung Quốc, "về mặt kỹ thuật, chúng tôi có thể bán sản phẩm của mình mà không sinh lời".
Tuy nhiên, với tư cách là con át chủ bài của Tesla, những vấn đề cốt lõi được phơi bày trong các đánh giá ban đầu về FSD đã khiến thị trường nhận thức được sự chênh lệch nghiêm trọng giữa năng lực phần mềm và mức giá cao của nó.
Mô hình thuật toán tự lái của Xpeng phát triển sau mỗi 72 giờ, trong khi Tesla chỉ tung ra bốn bản cập nhật lớn tại Trung Quốc trong năm qua.
Ngược lại, hệ thống tự lái của Huawei, vốn hoạt động tốt hơn trong các bài đánh giá, có giá chỉ 30.000 Nhân dân tệ. BYD, Xpeng và các công ty khác cũng đang có kế hoạch cung cấp hệ thống tự lái miễn phí khi mua xe. Cách tiếp cận này chắc chắn sẽ hấp dẫn người tiêu dùng Trung Quốc, những người ít có xu hướng chi trả cho hệ thống tự lái.
Ngoài ra, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc sở hữu lợi thế vốn có là khả năng truy cập trực tiếp vào dữ liệu lái xe địa phương, cho phép họ lặp lại công nghệ nhanh hơn và phát triển các hệ thống tự lái phù hợp hơn với điều kiện đường xá của Trung Quốc. Ngược lại, các thuật toán cốt lõi của Tesla vẫn phụ thuộc vào việc tối ưu hóa của nhóm tại Mỹ, dẫn đến việc cập nhật chậm hơn.
Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc - vốn liên tục phát triển trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt - đang liên tục làm xói mòn lợi thế công nghệ và lợi thế tiên phong của Tesla.
Trong một môi trường cạnh tranh khốc liệt như vậy, việc ra mắt một công nghệ FSD chưa hoàn thiện về chức năng và bản địa hóa có thể là một canh bạc của Musk nhằm giúp Tesla lấy lại vị thế đang lụi tàn giữa sự tấn công ồ ạt của các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc. Đặc biệt, cái giá phải trả cho canh bạc này có thể là việc lãng phí một trong số ít những quân át chủ bài còn lại của Tesla.