Thị trường trong nước là “điểm tựa” khi xuất khẩu gặp khó
Vân Nguyễn
08/06/2023, 17:07
Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 5 tháng đầu năm 2023 đạt mức tăng cao nhất so với cùng kỳ các năm từ 2015 trở lại đây và tăng 28,3% so với 5 tháng đầu năm 2019 - năm trước khi xảy ra dịch Covid-19…
Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 5 tháng đầu năm các năm 2019-2023 - Nguồn: Tổng Cục Thống kê
Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa tháng 5/2023 ước đạt 55,86 tỷ USD, tăng 5,3% so với tháng trước.
Tuy nhiên, nếu so với cùng kỳ năm trước, con số này vẫn giảm tới 12,3%. Thậm chí, tính chung 5 tháng, mức giảm còn xuống -14,7%, chỉ ước đạt 262,54 tỷ USD. Nguyên nhân chủ yếu vẫn là do kinh tế toàn cầu khó khăn, sức cầu thị trường quốc tế suy yếu.
Tính chung 5 tháng đầu năm 2023, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa ước đạt 136,17 tỷ USD, giảm 11,6% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, khu vực kinh tế trong nước đạt 35,19 tỷ USD, giảm 13,2%, chiếm 25,8% tổng kim ngạch xuất khẩu; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) đạt 100,98 tỷ USD, giảm 11,1%, chiếm 74,2%.
Trong bối cảnh thị trường xuất khẩu đang gặp khó khăn, việc quay trở lại khai thác thị trường nội địa là giải pháp giúp doanh nghiệp Việt tiêu thụ hàng hóa mà không phụ thuộc vào xuất khẩu.
Thực tế, tiềm năng của thị trường trong nước là rất lớn với quy mô dân số gần 100 triệu người, thu nhập bình quân không ngừng được cải thiện kéo theo sức tiêu dùng tăng nhanh.
Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 5/2023 ước đạt 519 nghìn tỷ đồng, tăng 1,5% so với tháng trước và tăng 11,5% so với cùng kỳ năm trước. Theo Tổng Cục Thống kê, tốc độ tăng của ngành này một phần là do đầu tháng 5 có chuỗi ngày nghỉ lễ nên nhu cầu tiêu dùng, ăn uống, vui chơi giải trí của người dân tăng cao hơn tháng trước.
“Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 5 tháng năm 2023 đạt tốc độ tăng cao nhất so với cùng kỳ các năm từ 2015 trở lại đây và tăng 28,3% so với 5 tháng đầu năm 2019 - năm trước khi xảy ra dịch COVID-19”, Tổng Cục Thống kê cho biết.
Tốc độ tăng tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành và giá so sánh 5 tháng đầu năm các năm - Nguồn: Tổng Cục Thống kê
Tính chung 5 tháng đầu năm 2023, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước đạt 2.527 nghìn tỷ đồng, tăng 12,6% so với cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm 2022 tăng 9,3%), nếu loại trừ yếu tố giá tăng 8,3% (cùng kỳ năm 2022 tăng 6%).
Cụ thể, doanh thu bán lẻ hàng hóa 5 tháng ước đạt 1.993 nghìn tỷ đồng, tăng 10,7% so với cùng kỳ năm trước (loại trừ yếu tố giá tăng 6,9%). Trong đó, nhóm hàng lương thực, thực phẩm tăng 14,6%; may mặc tăng 11,1%; đồ dùng, dụng cụ, trang thiết bị gia đình tăng 4,8%; phương tiện đi lại (trừ ô tô) tăng 4,2%; vật phẩm văn hoá, giáo dục tăng 1,9%.
Doanh thu bán lẻ hàng hóa của một số địa phương có mức tăng cao so với cùng kỳ năm trước như: Bắc Ninh tăng 19,6%; Bình Định tăng 14,8%; Bình Dương tăng 13,8%; Thanh Hóa tăng 12,1%; Hải Phòng tăng 10,6%; Quảng Ninh tăng 9,9%; Cần Thơ tăng 9,8%; Đồng Nai tăng 8,7%; Hà Nội tăng 7,9%; Đà Nẵng tăng 6,2%;...
Bên cạnh đó, doanh thu du lịch lữ hành 5 tháng đầu năm ước đạt 11,6 nghìn tỷ đồng, tăng 89,4% so với cùng kỳ năm trước, một số địa phương có mức tăng trưởng tốt so với cùng kỳ năm trước như: Đà Nẵng gấp 3,5 lần; Hải Phòng gấp 3,2 lần; Hà Nội gấp 3 lần; Bình Thuận tăng 75,2%; Khánh Hòa tăng 71,5%; ...
Theo đó, doanh thu dịch vụ lưu trú, ăn uống trong 5 tháng ước đạt 268,3 nghìn tỷ đồng, tăng 22,1% so với cùng kỳ năm trước. Doanh thu của một số địa phương có mức tăng cao như: Đà Nẵng tăng 40,3%; Cần Thơ tăng 27,2%; Đồng Nai tăng 23,6%; TP.HCM tăng 23,4%; Quảng Ninh tăng 21,8%; Hải Phòng tăng 14,4%; Hà Nội tăng 11,9% so với cùng kỳ năm trước.
Lý giải về việc tốc độ tăng trưởng của ngành bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng, Tổng Cục Thống kê cho biết, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành 5 tháng đầu năm so với cùng kỳ năm trước đạt 12,6% là mức tăng khá nhưng do chỉ số giảm phát tăng 3,9% nên tốc độ tăng theo giá so sánh chỉ đạt 8,3%, bằng với mức tăng của năm 2018.
Tuy đây là mức tăng tương đương với mức tăng bình quân của 5 năm trước dịch (2015-2019) nhưng trên nền tăng thấp của 3 năm (2020-2022) chịu ảnh hưởng của dịch Covid 19.
Bên cạnh đó, người tiêu dùng có xu hướng chi tiêu cho nhóm hàng thiết yếu và hạn chế vào các nhóm hàng dịch vụ khác. Trong 5 tháng đầu năm, doanh thu dịch vụ tiêu dùng (gồm lưu trú ăn uống; du lịch lữ hành và các dịch vụ khác) năm 2019 chiếm 23,7%, đến năm 2023 chỉ chiếm 21,1% (giảm 2,6 điểm phần trăm).
Trong đó, dịch vụ lưu trú và ăn uống đã giảm 1,5 điểm phần trăm, từ mức 12,1% năm 2019, xuống 10,6% năm 2023; dịch vụ khác giảm 0,8 điểm phần trăm, từ 10,8% xuống 10,0%. “Tỷ trọng của tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng phản ánh người dân có xu hướng tăng chi tiêu vào nhóm hàng hóa thiết yếu, giảm chi tiêu dịch vụ xã hội”, Tổng Cục Thống kê cho biết thêm.
Ngoài ra, theo Tổng Cục Thống kê, số lượng khách quốc tế đến Việt Nam 5 tháng đầu năm 2023 gấp 12,6 lần so với cùng kỳ năm trước; số lượng khách du lịch nội địa cũng tăng 3,9% so với cùng kỳ năm 2022. Đây là yếu tố đóng góp tích cực vào mức tăng 12,6% của tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng.
Công nghiệp TP.HCM tăng tốc sau hợp nhất, IIP 7 tháng tăng gần 6%
7 tháng đầu năm, chỉ số công nghiệp của TP.HCM tăng gần 6% so với cùng kỳ, trong bối cảnh mở rộng địa giới sau sáp nhập cùng với đà tăng trưởng của các ngành công nghiệp trọng điểm...
VCCI kiến nghị bãi bỏ, thu hẹp 21 ngành, nghề kinh doanh có điều kiện
Danh mục ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện tại Luật Đầu tư năm 2020 có xu hướng tăng lên qua các năm. Số lượng ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện lớn hơn rất nhiều so với số lượng trong Danh mục...
Kinh tế Cần Thơ khởi sắc, quyết tâm thúc đẩy tăng trưởng cả năm đạt 10%
7 tháng đầu năm 2025, Cần Thơ duy trì đà tăng trưởng tích cực ở hầu hết các lĩnh vực. Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Cần Thơ yêu cầu tập trung nguồn lực, giải pháp quyết liệt để đạt mục tiêu tăng trưởng trên 10% cả năm…
Điều chỉnh ứng phó thiên tai trong mô hình chính quyền địa phương hai cấp
Từ ngày 1/7/2025, hệ thống chính quyền địa phương chuyển sang mô hình 2 cấp, đặt cấp xã vào tuyến đầu phòng chống thiên tai. Vì vậy, cần sớm hoàn thiện cơ chế, nâng cao năng lực cơ sở, ứng dụng công nghệ và gắn kết chặt chẽ tỉnh – xã – cộng đồng để chủ động ứng phó trước thiên tai ngày càng cực đoan…
Nghệ An dự kiến tăng hỗ trợ vận tải container qua Cảng Cửa Lò
Ban Quản lý Khu kinh tế Đông Nam Nghệ An đang xây dựng và lấy ý kiến các tổ chức, cá nhân về dự thảo Nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh này quy định chính sách hỗ trợ hãng tàu quốc tế, nội địa và doanh nghiệp vận chuyển hàng hóa bằng container qua Cảng Cửa Lò giai đoạn 2026 – 2028. Đây là động thái nhằm duy trì tuyến container cố định, tăng sức hấp dẫn của Cảng Cửa Lò và nâng cao khả năng cạnh tranh cho hàng hóa xuất nhập khẩu của địa phương.
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: