Xe điện mini EV đã sẵn sàng bùng nổ trên toàn cầu?

Xe mini mới là tương lai di chuyển trong đô thị

Theo nhiều chuyên gia, cần phải loại bỏ mô hình phát triển đô thị "lấy đường cao tốc làm trung tâm" và ưu tiên sự dễ dàng và thuận tiện cho các chuyến đi địa phương.

Hầu hết các chuyến đi bằng ô tô là những chuyến đi ngắn chỉ chở một người. Hầu hết năng lượng bị lãng phí khi mang trọng lượng riêng của xe. Xe quá khổ là nguyên nhân sâu xa của ùn tắc đô thị, ô nhiễm, lãng phí năng lượng, vật chất và không gian công cộng. Khi các thành phố ở khắp mọi nơi hướng tới mô hình mật độ cao, tốc độ thấp, tác động thấp, điều đó đòi hỏi phải tạo ra một loại phương tiện cá nhân mới để mọi người đi lại thuận tiện. Xe mini trong đó xe điện mini nổi bật là một giải pháp cho tương lai.

Xe điện mini là loại xe điện bốn bánh (EV) có kích thước nhỏ nhất. Khi không có người, những chiếc xe này có trọng lượng trung bình từ 100 đến 500 kg. Tùy thuộc vào loại phương tiện và quy định của địa phương, tốc độ tối đa của chúng thay đổi từ 25 đến 90 km/h.

Từ quan điểm kỹ thuật, những chiếc xe này rất dễ chế tạo, điều này giải thích tại sao chúng thường được sản xuất bởi các công ty nhỏ có nhà máy nhỏ. Tuy nhiên, một số OEM lớn hơn như Renault và Citroen cũng đã thể hiện sự quan tâm bằng cách tung ra các mẫu xe của riêng họ. Báo cáo của IDTechEx đã so sánh điểm chuẩn của hơn 25 mẫu xe siêu nhỏ từ các quốc gia khác nhau dựa trên các chỉ số chính như công suất động cơ, dung lượng pin và phạm vi hoạt động.

Như với bất kỳ hình thức di động mới nào, nhiều từ thông dụng được sử dụng để phân loại các biến thể hiện có trên thị trường xe siêu nhỏ. Nhìn chung, các đặc điểm nổi bật của xe siêu nhỏ là kích thước nhỏ gọn và trọng lượng nhẹ, tốc độ tối đa giới hạn trong môi trường đô thị.

IDTechEx nhận thấy những chiếc xe siêu nhỏ phù hợp giữa ô tô điện và xe máy điện. Thậm chí sau đó, có thể có rất nhiều biến thể về hình dạng của một chiếc xe siêu nhỏ hoặc được phân loại theo. Một số thuật ngữ khác có thể được sử dụng để mô tả ô tô siêu nhỏ theo các quốc gia khác nhau.

Ở Trung Quốc, ô tô chở khách có kích cỡ khác nhau được chia thành sáu cấp độ: A00, A0, A, B, C và D, trong đó A00 mô tả các mẫu xe cỡ nhỏ có chiều dài cơ sở từ 2m đến 2,3m và A0 mô tả các mẫu xe cỡ nhỏ với chiều dài cơ sở 2,3-2,5m.

Trung Quốc đã bổ sung một danh mục phương tiện A00 vào năm 2019 để chống lại các loại ô tô chứa axit chì bất hợp pháp. Loại phương tiện này dành cho xe điện chở khách, tốc độ thấp, có ít hơn bốn chỗ ngồi. Đặc biệt nhấn mạnh vào việc sử dụng các hóa chất pin loại LFP hoặc NMC được chỉ định, nhằm mục đích giảm chất thải axit chì bất hợp pháp (80% trong số đó đến từ các ô tô siêu nhỏ chưa đăng ký).

Theo dữ liệu từ Hiệp hội ô tô chở khách Trung Quốc (CPCA), ô tô đốt trong hạng A00 hầu như đã chết. Phân khúc xe A00 nhỏ nhất ở Trung Quốc bị chi phối bởi các biến thể điện. Vào năm 2021, trung bình các mẫu xe điện chiếm 90% tổng số xe A00 được bán ra.

Những phương tiện này được coi là phương tiện đi lại hàng ngày với chi phí thấp hơn là phù hợp với khái niệm sở hữu ô tô truyền thống. Wuling Honguang Mini là mẫu A00 nhỏ gọn bán chạy nhất tại Trung Quốc. Tính đến tháng 12 năm 2022, doanh số bán hàng kể từ khi thành lập đã vượt qua 900.000 chiếc và mini EV đã trở thành loại ô tô điện bán chạy thứ hai tại Trung Quốc. Có nhiều mẫu mã khác nhau trong thị trường A00 nhạy cảm về giá này, nhưng mini EV có lợi thế lớn về giá. Các OEM như SAIC Motor, Great Wall Motor, Chery Automobile, Changan Automobile và Jianghuai Automobile bán ô tô hạng A00 vì đây là một lĩnh vực đang bùng nổ.

IDTechEx dự báo thị trường này sẽ đạt CAGR 10% trong hai thập kỷ tới. Báo cáo IDTechEx bao gồm các loại ô tô siêu nhỏ từ các OEM và công ty khởi nghiệp khác nhau, cùng với thị phần cho các khu vực chính.

Những mối quan tâm chung về xe điện mini bao gồm an toàn, thiết kế phương tiện và các quy định. Vì những chiếc xe siêu nhỏ được điều khiển trên đường bên cạnh những chiếc xe tiêu chuẩn, nên an toàn là mối quan tâm hàng đầu để bảo vệ người lái xe. Có những lĩnh vực cần cải thiện, cho dù điều này liên quan đến khung xe chắc chắn hơn và thêm túi khí để bảo vệ người lái khỏi va chạm hay xây dựng hệ thống treo tốt hơn để giúp người lái kiểm soát khi đi qua ổ gà. Để hỗ trợ cải thiện sự trưởng thành và mạnh mẽ của xe điện mini, cần phải có nhiều quy định hơn để bắt buộc các yêu cầu an toàn. Nhiều trong số những chiếc xe nhỏ này được coi là phương tiện cơ giới hợp pháp, nhưng chúng thiếu các tiêu chuẩn và quy định mà các nhà sản xuất ô tô phải tuân thủ.

Nhiều hãng chạy đua sản xuất mini EV

Sự suy giảm của xe mini ở châu Âu kết hợp có giá dưới 15.000 Euro (khoảng 16.500 USD) đã mang lại sức sống mới cho phân khúc xe siêu nhỏ.

Citroen đã bán 800 chiếc My Ami Buggy trực tuyến tại Pháp, Ý, Tây Ban Nha, Bỉ, Bồ Đào Nha, Anh, Luxembourg và Hy Lạp vào ngày 20 tháng 6. Đáng chú ý những chiếc xe này đã bán hết trong 10 giờ.

Renault Twizy đã có chỗ đứng trong nhiều năm, cung cấp một phương tiện chạy bằng pin, bốn bánh, giá cả phải chăng chủ yếu cho cư dân thành phố trẻ tuổi.

Gia đình thương hiệu của Stellantis hiện cung cấp ba loại xe siêu nhỏ chạy bằng điện: Citroen Ami, Opel Rocks-e và Fiat Topolino. Các mẫu xe này có giới hạn tốc độ tối đa là 45 km/h và độ tuổi lái xe tối thiểu là 14 tuổi ở nhiều quốc gia.

Để đáp ứng nhu cầu, Stellantis đang đầu tư vào nhà máy của mình ở Kenitra, Morocco, để tăng gấp đôi sản lượng ô tô siêu nhỏ.

Ami, ra mắt lần đầu tiên vào năm 2020 và Rocks-e đã mang lại thành công cho Stellantis. Việc sản xuất các biến thể Citroen và Opel đạt tổng cộng khoảng 20.000 chiếc vào năm 2022, với việc bổ sung Topolino dự kiến sẽ tăng sản lượng lên 35.000 đến 40.000 chiếc trong năm nay.

Phản ứng của Renault đến trong năm nay là sự xuất hiện của Duo từ đơn vị dịch vụ di động của hãng, Mobilize. Duo hứa hẹn phạm vi được cải thiện, thoải mái hơn và tốc độ tối đa cao hơn tùy chọn so với Twizy. Renault cho biết họ có thể sản xuất tới 17.000 chiếc Duo mỗi năm tại nhà máy ở Tanger, Morocco.

Fiat Topolino Dolcevita có cửa sổ trời bằng vải bạt, cửa có thể tháo rời và vòi sen tùy chọn để rửa sạch sau một ngày trên bãi biển.

Theo một báo cáo gần đây của McKinsey, những động thái này đã được chú ý khi phân khúc xe siêu nhỏ toàn cầu được dự đoán trị giá 100 tỷ USD vào năm 2030.

Xe điện cỡ nhỏ cung cấp một tùy chọn phương tiện nhập cảnh mới do phân khúc minicar của châu Âu đã bị bỏ rơi bởi các thương hiệu như Ford, Volkswagen và Opel. Do đó, xe ô tô mini hiện chỉ chiếm 4,2% tổng doanh số bán hàng trong khu vực, giảm từ mức hơn 10% vào năm 2010, tạo cơ hội cho ô tô siêu nhỏ, hiện có giá dưới 12.000 Euro.

Các thương hiệu lớn của châu Âu không phải là những thương hiệu duy nhất quan tâm đến thị trường ngách. Công ty khởi nghiệp xe điện City Transformer có trụ sở tại Israel đang nhận đơn đặt hàng trước cho CT-1, một chiếc xe hai chỗ có thể thay đổi hình dạng, trị giá 16.000 euro, có tốc độ tối đa 90 km/h.

City Transform cho biết CT-1 có thể mở rộng chiều rộng khi lái và sau đó thu nhỏ lại chiều dài cơ sở rộng 1 mét từ 1,4 mét để có khả năng cơ động tốt hơn ở tốc độ thấp hơn và khi đỗ xe.

Sự nhanh nhẹn là quan trọng, nhưng điều quan trọng hơn nữa là khả năng chi trả. Nhà phân tích Pedro Pacheo của Gartner cho biết: “Hầu hết xe điện vẫn có giá vượt quá ngân sách của nhiều người”.

Công ty khởi nghiệp xe điện City Transformer có trụ sở tại Israel đang nhận đơn đặt hàng trước cho chiếc xe điện hai chỗ ngồi có thể thay đổi hình dạng trị giá 16.000 euro.

Giám đốc điều hành và đồng sáng lập của City Transformer, Udi Meridor, tin rằng đây là thời điểm thích hợp cho những chiếc xe điễn cơ nhỏ vì nhiều thành phố đã kết luận rằng họ cần một cách để giảm tắc nghẽn đồng thời khuyến khích các lựa chọn giao thông bền vững hơn giúp giảm lượng khí thải.

"Từ các đơn đặt hàng trước của chúng tôi, chủ yếu là người tiêu dùng từ 40 đến 65 tuổi”, ông Udi Meridor nói và cho biết thêm rằng hầu hết họ sống ở ngoại ô trung tâm thành phố. "Họ thường sở hữu một chiếc xe hơi và là phương tiện thứ hai hoặc là cách vận chuyển ưa thích trong tuần”.

Meridor cho biết công ty đang nhắm mục tiêu bắt đầu từ Đức, Anh, Pháp, Ý và Hà Lan, với mục tiêu bắt đầu giao hàng cho khách hàng vào năm 2025.

Udi Meridor cho hay: “Chúng tôi đang tìm cách bắt đầu với vài nghìn chiếc xe được giao. Chúng tôi thấy tổng tiềm năng sản xuất hàng loạt từ 50.000 đến 75.000 xe mỗi năm”.

Udi Meridor nói thêm rằng quá trình chuyển đổi xe điện sẽ gặp khó khăn nếu các phương tiện chạy bằng pin, lớn hơn, nặng hơn, tốn nhiều tài nguyên hơn thay thế các phương tiện bằng động cơ đốt trong.

"Một cục pin Tesla nặng bằng một chiếc City Transformer, cộng với pin, cộng với hai hành khách và vali của họ”, Meridor thông tin. "Các trung tâm thành phố cần những phương tiện nhỏ hơn”.

Không giống như người tiền nhiệm của nó, Renault Twizy, Duo có cửa phù hợp, túi khí, đệm ghế và điều hòa không khí.

Có một câu hỏi lớn về những chiếc xe điện cỡ nhỏ là: “Chúng có an toàn không?

"Vấn đề an toàn chắc chắn là một trong những trở ngại đối với việc áp dụng đại trà”, Pacheco của Gartner cho biết.

Alain Doucet, giám đốc điều hành cơ sở sản xuất Ami của Citroen, nói rằng xe siêu nhỏ không được phép chạy trên đường cao tốc và tốc độ tối đa của chúng được giữ ở mức thấp, điều này dẫn đến môi trường an toàn hơn cho xe hơi.

"Khi so sánh với xe gắn máy hoặc xe tay ga, Ami an toàn hơn những lựa chọn đó. Điều này được cân nhắc khi các gia đình thảo luận về việc mua một chiếc cho con cái của họ", Alain Doucet cho biết. "Có dây an toàn ba điểm, trong khi quy định chỉ yêu cầu thắt dây an toàn một điểm, những chiếc xe có cấu trúc ống lồng cũng như khả năng quan sát 360 độ, giúp bạn dễ dàng quan sát xung quanh”.

Doucet cho hay thị trường mục tiêu của Ami trên thực tế là những người trẻ tuổi không có bằng lái xe và lưu ý rằng thị trường cho những phương tiện này đã có sẵn ở Pháp.

"Trong số 40.000 microcar, Pháp là quê hương của hơn 20.000 chiếc. Khi chúng tôi ra mắt Ami vào năm 2020, mục đích là làm mới loại xe siêu nhỏ để tiếp cận thế hệ trẻ. Họ muốn di chuyển, họ muốn độc lập. 77% khách hàng của chúng tôi là các gia đình có hai thanh thiếu niên”, Alain Doucet thông tin.

Nhu cầu của Pháp tiếp tục phát triển mạnh mẽ. Vào ngày 20 tháng 6, khách hàng ở Pháp đã mua 300 trong số 800 chiếc Citroen My Ami Buggy được rao bán trực tuyến vào ngày hôm đó. Toàn bộ số xe đã được bán hết trong 10 giờ.

Với Ami, Rocks-E và Topolino, cũng như các sản phẩm phái sinh như My Ami Buggy và Topolino Dolcevita mui trần, Doucet thấy trước một tương lai tươi sáng cho những chiếc ô tô siêu nhỏ.

“Đó mới chỉ là khởi đầu của câu chuyện này, vì hiện tại chúng tôi có rất nhiều đối thủ cạnh tranh đang tham gia vào thị trường. Thị trường đang phát triển, đặc biệt là đối với những người có ngân sách hạn chế”, Alain Doucet nhấn mạnh.