Mỹ xoá bỏ hỗ trợ tín dụng thuế xe điện, nhiều ông lớn lao đao

Doanh số bán xe điện tại Mỹ đã tăng trong những năm gần đây, một phần là do khoản tín dụng thuế 7.500 USD từ chính phủ liên bang giúp giảm chi phí mua xe.

Một dự luật ngân sách mà Đảng Cộng hòa tại Hạ viện công bố vào thứ Hai tuần này sẽ chấm dứt khoản tín dụng thuế đó. Đề xuất này cũng sẽ đặt ra những hạn chế mới đối với các khoản giảm thuế khác đã khuyến khích các nhà sản xuất ô tô đầu tư hàng chục tỷ USD vào các nhà máy sản xuất pin mới tại Mỹ.

Đến năm sau, dự luật sẽ xóa bỏ khoản tín dụng thuế 7.500 USD cho người mua xe điện mới và khoản tín dụng 4.000 USD có thể được áp dụng cho việc mua ô tô và xe tải điện đã qua sử dụng.

Nếu được ký thành luật, thay đổi này có khả năng sẽ làm tăng doanh số bán xe điện trong những tháng tới khi người tiêu dùng chạy đua để tận dụng khoản tín dụng thuế trước khi nó hết hạn tại Mỹ. Nhưng các nhà phân tích cho rằng doanh số có khả năng sẽ chậm lại hoặc giảm sau khi các khoản tín dụng kết thúc.

"Điều này chắc chắn sẽ tác động đến việc áp dụng và làm chậm đáng kể quá trình này", Stephanie Valdez Streaty, giám đốc phân tích thông tin ngành tại Cox Automotive, một công ty nghiên cứu, cho biết.

Cox dự đoán ​​xe điện sẽ chiếm 10% tổng số xe mới được mua tại Mỹ trong năm nay. Nếu Quốc hội Mỹ không thay đổi khoản tín dụng thuế, con số đó sẽ tăng lên gần 1/3 vào năm 2030.

Nhưng nếu Quốc hội bãi bỏ các khoản tín dụng, bà Valdez Streaty tính toán doanh số bán xe điện sẽ chiếm 20 đến 24% doanh số bán xe mới vào năm 2030.

Vấn đề đáng nói là việc mất các khoản tín dụng sẽ giáng một đòn tài chính nữa vào các nhà sản xuất ô tô đang phải đối mặt với chi phí cao hơn do mức thuế 25% của Tổng thống Trump đối với ô tô và phụ tùng ô tô nhập khẩu.

Đề xuất thuế của đảng Cộng hòa sẽ gây tổn hại cho nhiều nhà sản xuất ô tô đang chạy đua để giới thiệu các mẫu xe mới. General Motors và Ford Motor có thể bị ảnh hưởng đặc biệt nặng nề. Cả hai nhà sản xuất này đều đã đầu tư mạnh vào các nhà máy và chuỗi cung ứng với hy vọng cuối cùng sẽ sản xuất được hàng triệu xe điện mỗi năm.

G.M. đã mở hai nhà máy sản xuất pin tại Ohio và Tennessee. Công ty đã xây dựng chúng thông qua liên doanh với LG Energy Solution. Ford có ba nhà máy sản xuất pin đang được xây dựng, một nhà máy do công ty sở hữu hoàn toàn tại Michigan và hai nhà máy hợp tác với một công ty Hàn Quốc, SK On, tại Kentucky và Tennessee.

Cả hai nhà sản xuất ô tô Detroit cũng đã đầu tư vào các hoạt động khai thác để đảm bảo nguồn cung cấp lithium trong nước, một vật liệu chính cho pin.

Tesla, nhà bán xe điện lớn nhất tại Mỹ, cũng sẽ bị ảnh hưởng. Doanh số bán hàng của công ty đã giảm trong những tháng gần đây vì công ty không giới thiệu các mẫu xe mới, giá cả phải chăng hơn và vì phản ứng dữ dội của người tiêu dùng đối với giám đốc điều hành Elon Musk, người đã đóng vai trò nổi bật trong chính quyền Tổng thống Trump.

Nhưng Tesla có một số lợi thế. Trong khi hầu hết các nhà sản xuất ô tô vẫn đang thua lỗ vì ô tô điện, Tesla đã kiếm được tiền từ chúng trong nhiều năm. Do đó, công ty có thể có nhiều dư địa tài chính hơn để hạ giá nhằm thúc đẩy nhu cầu nếu các khoản tín dụng kết thúc. Công ty cũng ít phụ thuộc vào các bộ phận nhập khẩu hơn các nhà sản xuất ô tô khác của Mỹ.

Các hãng sản xuất ô tô lớn khác đang chạy đua để bắt kịp Tesla trong lĩnh vực xe điện, bao gồm cả việc xây dựng các nhà máy mới, chủ yếu ở các tiểu bang đã bầu ra nhiều nhà lập pháp Cộng hòa.

Toyota thì xây dựng một nhà máy sản xuất pin ở Bắc Carolina. Hyundai đã bắt đầu sản xuất xe điện tại một nhà máy ở Georgia và có kế hoạch sản xuất pin tại đó. Stellantis và một đối tác đang xây dựng hai nhà máy sản xuất pin ở Indiana. Các tiểu bang có các nhà máy này đã trông cậy vào chúng để tạo ra hàng nghìn việc làm được trả lương cao.

Nếu các quy tắc về thuế thay đổi đáng kể, các hãng sản xuất ô tô có thể hủy bỏ, thu hẹp quy mô hoặc trì hoãn các kế hoạch của họ.

“Nếu chính phủ muốn Mỹ cạnh tranh với Trung Quốc và phần còn lại của thế giới trong thị trường xe điện chắc chắn sẽ rất lớn và muốn G.M. và Ford thực hiện các dự án lớn thì cần phải mở rộng tín dụng thuế dài hạn”, Erik Gordon, giáo sư tại Đại học Michigan, người theo dõi ngành công nghiệp ô tô, cho biết.

Trung Quốc là nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới và là nguồn cung cấp vật liệu quan trọng nhất cho pin và động cơ điện, chẳng hạn như lithium đã qua chế biến và khoáng chất đất hiếm. Việc loại bỏ tín dụng thuế sẽ khiến ngành công nghiệp ô tô Mỹ khó bắt kịp hơn nhiều.

Bà Valdez Streaty nhận định: "Những gì điều này gây ra trên toàn cầu đối với ngành công nghiệp ô tô Mỹ và khả năng cạnh tranh của ngành này. Tôi nghĩ rằng nó sẽ gây tổn hại và sẽ cho thấy Mỹ đã tụt hậu so với Trung Quốc".

Ford và Stellantis cũng như Liên minh Đổi mới Ô tô từ chối bình luận.

Chính phủ liên bang bắt đầu cung cấp khoản tín dụng 7.500 USD dưới thời Tổng thống Barack Obama và vẫn duy trì trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Trump. Khoản tín dụng đã được gia hạn và mở rộng trong Đạo luật Giảm lạm phát mà Tổng thống Joseph R. Biden Jr. đã ký thành luật.

Vì xe điện đắt hơn xe động cơ đốt trong nên khoản tín dụng này rất cần thiết để thu hút nhiều người mua xe hơn.

Khoản tín dụng này dành cho xe thể thao đa dụng và xe bán tải có giá bán 80.000 USD trở xuống và xe ô tô mui kín có giá không quá 55.000 USD. Xe ô tô phải được lắp ráp tại Bắc Mỹ và pin của xe phải đáp ứng các yêu cầu về quốc gia mà vật liệu pin của xe đến từ đó. Để đủ điều kiện, người mua cá nhân phải có thu nhập không quá 150.000 USD một năm và các cặp đôi không quá 300.000 USD.

Nhiều điều kiện trong số đó không áp dụng cho xe cho thuê. Nhưng thuế tín dụng trên những chiếc xe ô tô và xe tải đó sẽ được chuyển cho công ty cho thuê xe cho cá nhân, thường là bộ phận tài chính của các hãng sản xuất ô tô. Nhiều công ty cho thuê đã chuyển khoản tiết kiệm cho khách hàng của họ, một hoạt động đã dẫn đến sự gia tăng mạnh mẽ trong việc cho thuê xe điện. Khoảng 595.000 xe điện đã được cho thuê vào năm 2024 tại Mỹ, bà Valdez Streaty nhấn mạnh, tăng từ khoảng 96.000 xe vào năm 2022 trước khi có ưu đãi cho thuê.