Tại sao ô tô plug-in hybrid đối mặt với tương lai không chắc chắn?

Doanh số bán xe plug-in hybrid ở châu Âu đã tăng vào năm 2023 bất chấp sự sụt giảm đáng kể ở Đức, nơi nhu cầu về các mẫu xe có hệ thống truyền động sụt giảm sau khi nước này cắt giảm các ưu đãi mua hàng.

Theo số liệu từ nhà phân tích thị trường Dataforce, Trong suốt tháng 8, mẫu xe Ford Kuga đứng đầu phân khúc này, tiếp theo là Volvo XC60 với 26.470 và Lynk & CO 01 với 19.658. Cả ba mẫu PHEV đều ghi nhận mức tăng doanh số lớn trong năm trước.

Tuy nhiên, trong khi doanh số bán xe plug-in hybrid tăng 4,4% lên 635.487 chiếc, thị phần chung của PHEV lại giảm xuống 7,4% sau 8 tháng từ mức 8,4% trong cùng kỳ năm 2022 do chúng không theo kịp tốc độ tăng trưởng của phân khúc ô tô rộng hơn.

Sự suy giảm thị phần này cho thấy nhu cầu cơ bản về hệ thống truyền động đang yếu đi, nguyên nhân là do các ưu đãi hơn là sự hấp dẫn của người tiêu dùng.

Benjamin Kibies, nhà phân tích ô tô cấp cao tại Dataforce, cho biết: “Số phận của PHEV có mối liên hệ chặt chẽ với hệ thống thuế”.

PHEV kết hợp hệ thống truyền động hybrid truyền thống với pin lớn hơn để tăng phạm vi hoạt động chỉ chạy bằng điện. Dòng xe điện mở rộng này đã nhận được nhiều khen thưởng trong chu kỳ kiểm tra lượng khí thải chính thức với lượng CO2 rất thấp, khiến những chiếc ô tô có công nghệ đó đủ điều kiện để mua và được hưởng ưu đãi thuế ở một số quốc gia, đồng thời giúp các nhà sản xuất ô tô đạt được mục tiêu phát thải CO2 trung bình.

Mặc dù vậy, PHEV vẫn bị một số nhà lập pháp nghi ngờ, những người đã thấy bằng chứng từ các nguồn như Hội đồng Quốc tế về Giao thông Sạch (ICCT) cho thấy lượng khí thải CO2 trong thế giới thực từ ô tô sử dụng giải pháp này cao hơn nhiều so với kết quả kiểm tra WLTP của họ.

Một báo cáo của ICCT năm ngoái cho biết lượng khí thải PHEV cao gấp 3 đến 5 lần so với số liệu chính thức, đặc biệt là ô tô của công ty lái xe bằng năng lượng pin chỉ chiếm 11 đến 15% thời gian so với mức 70 đến 85% mà các bài kiểm tra khí thải WLTP giả định.

Volvo XC60 là mẫu xe plug-in hybrid cao cấp bán chạy nhất Châu Âu sau 8 tháng và đứng thứ 2 chung trong khu vực.

Quyết định của Đức loại bỏ các ưu đãi mua hàng từ 5.625 đến 6.750 euro đối với các mẫu xe plug-in hybrid mới từ đầu năm đã khiến thị trường PHEV ở đó giảm 42%, giảm doanh số bán hàng gần 80.000 chiếc trong 8 tháng đầu năm so với năm trước.

Kibies của Dataforce nói:“Bằng chứng từ Đức cho thấy nhu cầu thị trường hữu cơ sẽ trở nên thấp hơn nhiều nếu không có động cơ khuyến khích”.

Đức là một ngoại lệ trong số các thị trường lớn ở châu Âu, nơi thường không đưa ra các ưu đãi mua xe PHEV nữa mà thay vào đó làm cho chúng trở nên hấp dẫn hơn so với các loại động cơ đốt trong tương đương bằng cách giảm thuế mua hàng hoặc cắt giảm gánh nặng thuế ô tô của công ty trên cơ sở con số CO2 thấp.

Các thị trường chứng kiến ​​sự tăng trưởng của PHEV bao gồm nước đứng thứ hai là Pháp, quốc gia miễn thuế mua hàng dựa trên trọng lượng cho xe plug-in hybrid cùng với ô tô điện. Doanh số bán hàng tăng cũng được ghi nhận ở Anh - thị trường PHEV lớn thứ ba ở châu Âu - nơi cung cấp cho các tài xế kinh doanh khoản giảm giá đáng kể về thuế ô tô của công ty mang lại lợi ích bằng hiện vật.

Cũng cung cấp chương trình giảm giá ô tô cho các công ty là Bỉ, nơi doanh số bán PHEV đã tăng 79% tính đến tháng 8, đưa quốc gia này đứng thứ tư trên Ý. Bỉ có một trong những thị phần PHEV cao nhất so với bất kỳ quốc gia châu Âu nào ở mức 20%. Thụy Điển đứng đầu với 21%.

Theo Dataforce, các doanh nghiệp là động lực chính cho nhu cầu PHEV, với doanh số bán hàng tư nhân giảm 18% trong 8 tháng đầu năm, chiếm 1/4 tổng doanh số.

Trong khi đó, đội xe chiếm gần như toàn bộ mức tăng trưởng và một nửa doanh số bán PHEV trong giai đoạn này, với tổng số lượt đăng ký trước của các nhà sản xuất và đại lý là 15%. Doanh số bán hàng cho các công ty cho thuê hàng ngày đạt 6,4%.

Bất chấp những thách thức, các nhà sản xuất ô tô vẫn tiếp tục tung ra những chiếc PHEV mới khi nhu cầu về động cơ diesel giảm, vốn là lựa chọn phổ biến nhất trong nhiều năm đối với những người lái xe.

Các thương hiệu VW và Skoda của Tập đoàn Volkswagen gần đây đã công bố 4 mẫu xe mới trên nền tảng MQB Evo sửa đổi kết hợp động cơ xăng 1,5 lít và pin lớn 19,7 kilowatt giờ.

Các phiên bản PHEV mới của SUV nhỏ gọn VW Tiguan, SUV cỡ trung VW Passat, SUV cỡ trung Skoda Kodiaq và SUV cỡ trung Skoda Superb có thể di chuyển quãng đường lên tới 100 km (62 dặm) chỉ bằng năng lượng điện và những chiếc xe này cũng sạc nhanh ở tốc độ lên tới 50 kW. Theo truyền thống, plug-in hybrid chỉ có thể sạc chậm trên bộ sạc AC.

Các mẫu plug-in hybrid mới ra mắt khác bao gồm mẫu minivan BMW 2-Series Active Tourer cũng như 8 mẫu SUV: Alfa Romeo Tonale, Peugeot 408, Lexus RX, Honda CR-V, Mazda CX-60, BMW XM, Range Rover và Jeep Grand cherokee.

Bất chấp những thách thức mà PHEV phải đối mặt, các nhà sản xuất ô tô vẫn tiếp tục tung ra các mẫu xe mới với hệ truyền động, bao gồm cả mazda CX-60.

Giám đốc tiếp thị và bán hàng của Skoda, Martin Jahn ước tính phiên bản PHEV của Kodiaq mới sẽ chiếm từ 10 đến 30% doanh số bán hàng. Ông nói với Automotive News Europe tại buổi ra mắt xe gần đây: “Nó thực sự được thúc đẩy bởi các ưu đãi, nhưng sự hỗ trợ của chính phủ đang bị giảm bớt”. Đối với các nhà sản xuất ô tô khác, tỷ lệ này cao hơn nhiều.

Ford Kuga PHEV dẫn đầu phân khúc chiếm 44% doanh số bán hàng của Kuga và là yếu tố chính trong chiến lược của Ford nhằm đáp ứng mục tiêu CO2 trung bình của đội xe khi công ty đang chờ đợi chiếc SUV nhỏ chạy điện Explorer bị trì hoãn sẽ ra mắt vào mùa hè năm 2024.

Volvo XC60 PHEV chiếm 43% tổng doanh số của XC60, trong khi chiếc Mercedes-Benz GLC PHEV đứng thứ tư chiếm 35% tổng doanh số của mẫu xe này. Lynk & CO 01 chỉ có sẵn dưới dạng plug-in hybrid.

Việc các nhà sản xuất ô tô thúc đẩy lắp pin lớn hơn và sạc nhanh cho PHEV một phần là để đáp lại mối đe dọa của Liên minh Châu Âu về việc đánh giá lại bài kiểm tra khí thải hào phóng, cũng như buộc các nhà sản xuất ô tô phải báo cáo số liệu tiết kiệm nhiên liệu thực tế được ghi nhận từ ô tô trên đường.

Năm ngoái, EU cho biết bắt đầu từ năm 2025, họ sẽ giảm cái gọi là “các yếu tố tiện ích” mà các cơ quan quản lý sử dụng để tính toán lượng khí thải, có tính đến cách chúng được lái xe trên đường. Không có thêm thông tin nào được đưa ra.

Các nhà sản xuất ô tô hiện đã sẵn sàng chịu chi phí bổ sung một cục pin lớn và hệ thống truyền động điện cùng với động cơ đốt trong nếu lượng khí thải CO2 trung bình giảm và lợi ích thuế tiêu dùng để bù đắp chi phí tăng thêm.

Khi lượng CO2 trung bình của PHEV tăng lên trên 50 g/km do những thay đổi được đề xuất trong kiểm tra khí thải thì lợi ích sẽ mất đi. Kibies của Dataforce cho rằng: "Nếu EU quyết định áp dụng phép đo CO2 thực tế hơn thì nhu cầu PHEV sẽ sụp đổ”.