08:59 19/11/2007

Cổ phiếu OTC giao dịch tại công ty chứng khoán

Hoàng Xuân

Phương án tổ chức và quản lý giao dịch chứng khoán của công ty đại chúng chưa niêm yết đã chính thức được ban hành

Mỗi nhà đầu tư chỉ được phép mở một tài khoản giao dịch tại một công ty chứng khoán để giao dịch chứng khoán của công ty đại chúng chưa niêm yết.
Mỗi nhà đầu tư chỉ được phép mở một tài khoản giao dịch tại một công ty chứng khoán để giao dịch chứng khoán của công ty đại chúng chưa niêm yết.
Sau nhiều lần lấy ý kiến đóng góp từ các thành viên thị trường, phương án tổ chức và quản lý giao dịch chứng khoán của công ty đại chúng chưa niêm yết đã chính thức được ban hành theo Quyết định số 3567/QĐ-BTC do Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà ký ngày 8/11/2007.

Tuy nhiên, phương án này vẫn chưa ghi rõ thời gian cụ thể thực hiện lộ trình mà chỉ đề ra hai giai đoạn thực hiện bao gồm: giai đoạn triển khai chuẩn bị và giai đoạn áp dụng đồng loạt.

Như vậy, kể từ nay, tất cả chứng khoán của các công ty đại chúng chưa niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán hoặc Trung tâm Giao dịch Chứng khoán sẽ phải đăng ký, lưu ký tập trung tại Trung tâm Lưu ký Chứng khoán và giao dịch tại công ty chứng khoán. Kết quả giao dịch sẽ được tổng hợp qua Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Hà Nội để thực hiện thanh toán bù trừ tại Trung tâm Lưu ký.

Trong giai đoạn triển khai chuẩn bị, Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Hà Nội và Trung tâm Lưu ký Chng khoán sẽ lập phương án chi tiết trình Ủy ban Chứng khoán và Bộ Tài chính thông qua.

Đồng thời, hai trung tâm này sẽ phối hợp với các thành viên lưu ký, công ty chứng khoán thống nhất phương án hoạt động, mua sắm máy móc, thiết bị, điều chỉnh và thử nghiệm hệ thống phần mềm, chọn một số công ty đại chúng để áp dụng (tập trung vào các công ty chứng khoán, tổ chức tài chính, bảo hiểm, ngân hàng-những doanh nghiệp có hệ thống quản trị tốt). Sau giai đoạn chuẩn bị, đến giai đoạn áp dụng đồng loạt sẽ triển khai áp dụng cho tất cả các công ty đại chúng.

Về giao dịch, người sở hữu chứng khoán muốn giao dịch phải lưu ký chứng khoán tại các thành viên lưu ký và thực hiện giao dịch tại các công ty chứng khoán. Để thực hiện giao dịch, các nhà đầu tư phải mở tài khoản tại công ty chứng khoán và ký quỹ đầy đủ 100% chứng khoán và tiền.

Mỗi nhà đầu tư chỉ được phép mở một tài khoản giao dịch tại một công ty chứng khoán để giao dịch chứng khoán của công ty đại chúng chưa niêm yết. Nếu đã có tài khoản giao dịch chứng khoán niêm yết thì sẽ dùng chính tài khoản này để thực hiện giao dịch và lưu ký chứng khoán chưa niêm yết.

Một điểm đáng lưu ký và khác biệt so với thị trường niêm yết hiện nay là các giao dịch chứng khoán chưa niêm yết không quy định đơn vị giao dịch, nhưng quy định biên độ dao động giá là +/- 20% để tránh tình trạng thông đồng giữa các nhà đầu tư và đưa ra mức giá không thực tế. Giá tham chiếu cũng sẽ được quy định do Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Hà Nội tính toán và công bố theo phương pháp bình quân gia quyền.

Phương thức thực hiện giao dịch là thỏa thuận và nhà đầu tư có thể thỏa thuận giao dịch với nhau bất kỳ thời gian nào trong ngày nhưng thời gian yêu cầu công ty chứng khoán nhập báo cáo kết quả giao dịch vào hệ thống là từ 10h-12h và từ 13h-15h tất cả các ngày làm việc. Phí giao dịch do công ty chứng khoán quy định nhưng mức thu vượt quá mức trần hay thấp hơn mức sàn do Bộ Tài chính quy định.

Đặc biệt, các báo cáo kết quả giao dịch đã nhập vào hệ thống sẽ không được phép hủy bỏ. Trong trường hợp phát hiện sai sót trong quá trình nhập báo cáo giao dịch thì công ty chứng khoán sẽ thực hiện sửa báo cáo giao dịch trên hệ thống theo quy trình do Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Hà Nội hướng dẫn.

Tuy nhiên, trong trường hợp thành viên lưu ký có giao dịch bị lỗi hoặc rơi vào tình trạng tạm thời mất khả năng thanh toán bị loại bỏ giao dịch sẽ phải chịu phạt theo quy định của Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Hà Nội, Trung tâm Lưu ký.

Dựa vào mức độ hệ quả phát sinh từ việc hủy giao dịch, thành viên có giao dịch bị hủy phải bồi thường cho thành viên có giao dịch đối ứng trên cơ sở thỏa thuận, tối đa không quá 10% giá trị giao dịch. Thành viên sửa lỗi sẽ phải chịu hoàn toàn trách nhiệm đối với những thiệt hại phát sinh cho nhà đầu tư do việc giao dịch bị loại bỏ.

Một đề nghị hết sức thiết thực của các thành viên thị trường được đưa vào đề án đó là rút ngắn hiệu lực của lệnh chào mua/chào bán xuống chỉ còn tối đa một ngày giao dịch hoặc cho đến khi được thực hiện hoặc bị hủy bỏ.

Trong trường hợp muốn thay đổi các thông tin của lệnh, công ty chứng khoán phải thực hiện hủy lệnh chào mua/ chào bán cũ và nhập lại lệnh mới. Phương thức thanh toán vẫn áp dụng là bù trừ đa phương và ngày thanh toán là T+3. Đối với các giao dịch lô lớn (trên 100.000 cổ phiếu) các thành viên lưu ký thỏa thuận thời hạn thanh toán.

Riêng đối với tỷ lệ tham gia của nhà đầu tư nước ngoài (room) tại công ty đại chúng chưa niêm yết sẽ được quản lý theo hướng áp dụng như đối với các công ty niêm yết, nghĩa là bằng 49% vốn điều lệ.