Việt Nam tiếp tục được đánh giá là một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất không chỉ trong khu vực mà trên thế giới. Sự hấp dẫn về tăng trưởng của Việt Nam đã và đang là điểm cộng trong mắt các nhà đầu tư nước ngoài và trở thành điểm hút của dòng vốn đầu tư ngoại vốn. Để có thêm góc nhìn cụ thể hơn về những cơ hội của Việt Nam, Thời báo Kinh tế Việt Nam đã ghi lại những đánh giá của các hiệp hội thương mại và kinh doanh nước ngoài.

Tăng tính minh bạch cho các doanh nghiệp

(Bà Amanda Rasmussen - Chủ tịch Phòng Thương mại Hoa Kỳ (AmCham) tại Tp.HCM)

"Nhiều chuyên gia dự báo rằng nền kinh tế Việt Nam sẽ tăng trưởng 7% và với những cải cách mạnh mẽ được thực hiện để có thể đạt tới 7,06%. Theo báo cáo mới nhất của Ngân hàng Thế giới (WB), tăng trưởng kinh tế của Việt Nam đã được cải thiện vững vàng mặc dù có nhiều hạn chế từ bên ngoài. Điều này là do nhu cầu trong nước tăng mạnh kết hợp với sự gia tăng trong sản xuất theo định hướng xuất khẩu, phần lớn nhờ vào FDI.

Tuy nhiên, để duy trì mức tăng trưởng cao, Việt Nam phải tiếp tục nỗ lực để trở thành một điểm đến hấp dẫn cho đầu tư và kinh doanh thông qua việc hợp lý hóa môi trường pháp lý và tăng tính minh bạch cho các doanh nghiệp hoạt động tại đây, cho phép công nghệ phát triển và tiếp tục phát triển cơ sở hạ tầng.

Việt Nam có thể tạo ra một vị thế mới trên trường quốc tế bằng cách tiếp tục đẩy mạnh cải cách trong nước để tuân thủ các cam kết của WTO, bao gồm Hiệp định Tạo thuận lợi Thương mại WTO, và các hiệp định thương mại khác đã ký kết và thông qua. Điều này sẽ khuyến khích dòng đầu tư nước ngoài mạnh mẽ. Và thuế nhập khẩu đặc biệt của Hoa Kỳ đối với hàng nhập khẩu trị giá 250 tỷ USD từ Trung Quốc cũng sẽ hỗ trợ dòng vốn đầu tư mạnh mẽ, khi các công ty chuyển nguồn hàng từ Trung Quốc sang Việt Nam.

Việt Nam cũng nên cân nhắc việc gia nhập chương trình "Quốc gia đang phát triển được hưởng lợi" theo Hệ thống ưu đãi phổ cập (GSP) của Mỹ, cho phép xuất khẩu miễn thuế sang Mỹ hơn 3.500 sản phẩm.

Môi trường kinh doanh đang cải thiện và thị trường lao động cạnh tranh hơn kết hợp với nhu cầu tiêu dùng tăng trưởng nhanh và tầng lớp trung lưu đang tăng lên sẽ đảm bảo tăng trưởng liên tục như dự báo, trong khi các thỏa thuận thương mại bổ sung như CPTPP cũng sẽ kích thích tăng trưởng xuất khẩu và mở ra những thị trường mới và đa dạng.

Ngân hàng Thế giới (WB) ước tính CPTPP có khả năng tăng thêm GDP từ 1% đến 3,5%. Ngoài ra, các doanh nghiệp Mỹ lạc quan rằng Việt Nam sẽ tiếp tục cải cách để cải thiện môi trường kinh doanh, theo các cam kết trong các hiệp định thương mại và Nghị quyết số 19, Chính phủ đặt ra các chỉ số KPI cho các cơ quan nhà nước để nâng cao hiệu quả và cải thiện môi trường kinh doanh.

Việt Nam hiện đang rất được quan tâm, với dân số đông, chủ yếu là thế hệ trẻ với thu nhập và sức mua đang tăng lên. Tuy nhiên, vấn đề được quan tâm là việc chuyển đổi thành công sang nền kinh tế số, vì một số cơ quan chính phủ dường như đang phớt lờ các khuyến nghị từ các doanh nghiệp Mỹ mà đã xây dựng việc kinh doanh số thành công ở nhiều thị trường trên thế giới. Để duy trì sức hấp dẫn của Việt Nam như một điểm đến đầu tư, các công ty phải có khả năng hoạt động trong môi trường theo định hướng công nghệ, cân bằng nhu cầu về an ninh mạng và 1 nền kinh tế số mở".

EVFTA thúc đẩy thương mại và đầu tư vào Việt Nam

(Ông Nicolas Audier - Đồng Chủ tịch Phòng Thương mại châu Âu (EuroCham) tại Việt Nam)

"Việt Nam tiếp tục là một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất không chỉ trong khu vực mà trên thế giới. Tăng trưởng kinh tế đạt hơn 7% trong năm 2018; cao nhất trong hơn một thập kỷ. Một phần không nhỏ là nhờ vào các cải cách của Chính phủ để biến Việt Nam thành một môi trường cởi mở, cạnh tranh và thân thiện với doanh nghiệp hơn cho thương mại và đầu tư quốc tế. 

EuroCham hiện có hơn 1.000 thành viên, tăng từ con số chỉ là 60 năm 1998, cho thấy Việt Nam đã đi xa và nhanh như thế nào trong một khoảng thời gian ngắn như vậy. Thật vậy, chỉ số môi trường kinh doanh mới nhất của chúng tôi cho thấy các nhà lãnh đạo doanh nghiệp châu Âu thấy tích cực hơn về hoạt động của họ tại Việt Nam so với cuối năm 2016.

Hiệp định thương mại tự do EU - Việt Nam (EVFTA) là một trong những hiệp định toàn diện và tham vọng nhất từng được ký kết giữa EU và một quốc gia đang phát triển. Sau khi được phê chuẩn và có hiệu lực, EVFTA sẽ thiết lập chương trình giảm dần 99% thuế quan trên một loạt các sản phẩm và loại bỏ các rào cản kỹ thuật đối với thương mại. Điều này sẽ thúc đẩy thương mại và đầu tư giữa châu Âu và Việt Nam, giúp các công ty châu Âu tiếp cận nhiều hơn với thị trường tiêu dùng đang phát triển nhanh của Việt Nam.

Đặc biệt, gần như tất cả các thuế hải quan sẽ được loại bỏ và giảm 65% ngay khi EVFTA có hiệu lực. Hơn nữa, Việt Nam đã vượt lên trên cơ sở WTO về khả năng tiếp cận thị trường cho các nhà cung cấp dịch vụ EU, mở ra các phân ngành bổ sung như nghiên cứu và phát triển (R&D), dịch vụ xây dựng và làm sạch. Trong khi đó, Thỏa thuận bảo vệ đầu tư (IPA) đi kèm với EVFTA sẽ giúp các nhà đầu tư (NĐT) châu Âu tự tin hơn để phát triển hoạt động tại Việt Nam. Nói tóm lại, EVFTA sẽ tăng giao thương và biến Việt Nam thành điểm đến đầu tư hấp dẫn hơn cho các công ty châu Âu.

Quyết định của Chính phủ theo cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và số hóa tất cả các lĩnh vực và các ngành là một bước tiến mạnh mẽ và tích cực, và một trong những điều đó sẽ khuyến khích hơn nữa các công ty châu Âu gia tăng hiện diện của họ ở đây. Đặc biệt, nếu Chính phủ có thể tiếp tục cải thiện các kỹ năng của lực lượng lao động Việt Nam, ví dụ như thông qua sự hợp tác chặt chẽ hơn giữa các công ty công nghệ thông tin và tổ chức giáo dục quốc tế, điều này sẽ giúp mở ra toàn bộ lợi thế của số hóa và mang lại cho quốc gia việc làm và cơ hội trong tương lai. Ngược lại, điều này cũng sẽ thu hút nhiều công ty châu Âu đầu tư vào Việt Nam.

EuroCham tháng trước đã ra mắt phiên bản thứ 11 của Sách Trắng thường niên tại Hà Nội. Năm nay, như trong các phiên bản trước, mỗi Hội đồng ngành của chúng tôi đã đưa ra một số khuyến nghị chi tiết để giúp Chính phủ Việt Nam cải thiện thương mại và đầu tư trong một loạt các ngành và lĩnh vực.

Tuy nhiên, điểm chung mà tất cả các thành viên của chúng tôi đề xuất là cần tiếp tục giảm gánh nặng hành chính đối với các doanh nghiệp nước ngoài, tự do hóa hơn nữa nền kinh tế và tiếp tục cải cách khung pháp lý để tạo ra một môi trường đầu tư và thương mại dễ dự đoán hơn.

Tại hội nghị cấp cao này, EuroCham đã tập hợp các vấn đề và khuyến nghị của các thành viên theo ba chủ đề chính: chăm sóc sức khỏe, thuế và hải quan, và bền vững. Các nhà lãnh đạo doanh nghiệp châu Âu đã thảo luận các chủ đề của chính phủ bao gồm thuế và chuyển giá, logistics và cơ sở hạ tầng, tăng trưởng xanh, nguồn nhân lực, y tế và các vấn đề pháp lý.

Nếu được đưa ra và giải quyết, chúng tôi tin rằng những hiểu biết của Hội đồng ngành của chúng tôi sẽ giúp tăng cường thương mại và đầu tư từ châu Âu và biến Việt Nam thành một thị trường đổi mới, cởi mở và thân thiện với doanh nghiệp vì lợi ích của tất cả".

FDI sẽ đóng góp nhiều hơn nữa trong tương lai

(Ông Koji Takimoto - Trưởng đại diện Tổ chức Xúc tiến Thương mại Nhật Bản (JETRO) tại Tp.HCM)

"Tôi nghĩ rằng FDI đã thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong hơn 20 năm qua và sẽ đóng góp nhiều hơn nữa trong tương lai. Thành công của Việt Nam cho thấy các chính sách mở để thu hút vốn FDI là phương tiện chính xác để phát triển đất nước và Chính phủ có thể gửi thông điệp như vậy tại WTO, G20, hay ASEAN.

Theo số liệu năm 2017, 70% xuất khẩu của Việt Nam đến từ các FTA. Ngoài ra, tôi muốn nói rằng Việt Nam có quan hệ tốt với các nước xã hội chủ nghĩa và có các FTA với Trung Quốc và Nga. Các công ty Nhật Bản có thể tận dụng Việt Nam như một cửa ngõ vào Khối Đông, mà Nhật Bản không có các hiệp định thương mại.

Dân số đất nước còn trẻ và đang phát triển. Thu nhập và sức mua cũng tăng lên. Do đó, có nhiều cơ hội để áp dụng công nghệ kỹ thuật số, không chỉ trong các mô hình kinh doanh hiện tại mà còn trong các dịch vụ mới đầy thách thức.

Tuy nhiên, vẫn có nhiều luật lệ và quy định tác động đến hoạt động kinh doanh, cùng với việc thực thi mà không minh bạch. Hơn nữa, chi phí lao động tăng đã thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư gần đây. Tôi mong Chính phủ Việt Nam sẽ tiếp tục nỗ lực tháo gỡ những trở ngại cho các doanh nghiệp và thúc đẩy giáo dục để tăng kỹ năng và phát triển khu nông thôn".