15:53 11/07/2023

Đơn kiện chồng chất, án phạt tỷ USD nhưng các big tech … không quan tâm

Thanh Minh

Tất cả các ông lớn công nghệ, từ Google, Amazon đến Apple, Facebook và startup đình đám OpenAI đều dính đơn kiện và án phạt hàng tỷ USD, nhưng các CEO đều "bình chân như vại"...

Tác phẩm của các nghệ sĩ bị lợi dụng để tạo ra các mô hình AI tổng quát. Hành vi này đã bị chỉ trích nặng nề. Một số nghệ sĩ đã kiện các công ty sáng lập vì hành vi trộm cắp và sử dụng tài sản sáng tạo của họ mà không được sự đồng ý. Người mới nhất được bổ sung vào danh sách kiện tụng là tác giả và diễn viên hài người Mỹ Sarah Silverman.

Ngôi sao Seinfeld đã đệ đơn kiện vi phạm bản quyền đối với Meta Platforms và OpenAI vì bị cáo buộc sử dụng nội dung của họ mà không được phép để đào tạo các mô hình ngôn ngữ trí tuệ nhân tạo cùng với hai tác giả khác.

VÔ SỐ ĐƠN KIỆN CHỐNG LẠI CÁC CÔNG TY CÔNG NGHỆ, NHƯNG CÁC ĐẠI GIA … KHÔNG QUAN TÂM

Không chỉ các nghệ sĩ mà cả một công ty luật nổi tiếng có trụ sở tại California đã đệ đơn kiện OpenAI dài 157 trang vì vi phạm luật riêng tư bằng cách bí mật lấy 300 tỷ từ trên internet, khai thác “sách, bài báo, trang web và bài đăng - bao gồm cả thông tin cá nhân thu được mà không có sự đồng ý”.

Kể từ khi ra đời ChatGPT, mọi con mắt đều đổ dồn vào dữ liệu được thu thập từ khắp nơi trên thế giới để huấn luyện các mô hình. Trước đó, vào năm ngoái, Midjourney và các mô hình chuyển văn bản thành hình ảnh khác cũng dính vào các vụ kiện tương tự.

Đáp lại, Stable Diffusion và Midjourney đã yêu cầu tòa án liên bang Hoa Kỳ bác bỏ vụ kiện tập thể của một nhóm nghệ sĩ chống lại họ – lập luận rằng những bức tranh do AI tạo ra không thể so sánh với tác phẩm của họ và những hình ảnh do AI tạo ra không tương tự như tác phẩm của các nghệ sĩ và vụ kiện không ghi rõ tác phẩm chính xác nào đã bị sử dụng sai mục đích.

Với số lượng cáo buộc đánh cắp dữ liệu ngày càng tăng, có vẻ như Meta, OpenAI và những công ty công nghệ lớn khác, đều không quan tâm.

Vì hàng đống vụ việc đã chồng chất kể từ khi người ta có thể nhớ, các công ty hầu hết đều thoát hình phạt bằng tiền hoặc sử dụng 'Điều khoản & Điều kiện' như một cái cớ để tránh viên đạn. Khi Apple bị cơ quan quản lý cạnh tranh Hà Lan phạt 5 lần liên tiếp vào năm 2022, sự việc đã làm dấy lên cuộc tranh luận về việc liệu các hình phạt tài chính có ảnh hưởng gì đến sự thống trị của các ông lớn công nghệ đối với nền kinh tế kỹ thuật số hay không.

Meta đã phải trả tiền phạt kể từ khi nó là Facebook. Sự thất bại của Cambridge Analytica đã gây xôn xao dư luận khi công ty do Zuck điều hành thoát khỏi khoản tiền phạt 5 tỷ USD. Tuy nhiên, khoản tiền phạt đã không được tất cả các thành viên FTC xoa dịu. Hai trong số năm ủy ban thành viên gọi số tiền phạt là không đủ và nói rằng nó sẽ làm thay đổi rất ít hành vi của công ty. Thay vì chấp nhận thỏa thuận dàn xếp này, ủy viên Rebecca Kelly Slaughter tin rằng ủy ban lẽ ra nên khởi xướng vụ kiện chống lại Facebook và Giám đốc điều hành Mark Zuckerberg.

ÁN PHẠT TIỀN CHỈ NHƯ MỘT DẠNG CHI PHÍ KINH DOANH CỦA CÁC CÔNG TY

Kể từ năm 2015, các công ty công nghệ bao gồm Google, Apple, Meta, Apple và Amazon đã cùng nhau nhận án phạt hơn 30 tỷ USD. Chủ tịch Cơ quan Cạnh tranh Pháp Isabelle da Silva tuyên bố công khai rằng tiền phạt không chỉ là “chi phí kinh doanh” đối với những gã khổng lồ công nghệ. “Phạt tiền là một yếu tố để xác định điều gì là sai trái trong hành vi.”

Ngay cả các nhà phân tích đầu tư cũng đồng ý rằng thị trường chứng khoán xem các cuộc điều tra về công nghệ lớn là rủi ro có thể kiểm soát, điều này có thể dẫn đến các án phạt tiền hơn là thúc đẩy thay đổi mô hình kinh doanh.

Trong khi các nhà hoạch định chính sách yêu cầu sự thay đổi trong gần một thập kỷ nay, các cơ quan quản lý đã phản hồi bằng các dự thảo đang được tiến hành, bao gồm Dự luật bảo vệ dữ liệu cá nhân kỹ thuật số gần đây đã được phê duyệt ở Ấn Độ. Đầu năm nay vào tháng 4, ngay cả Liên minh Châu Âu cũng đã thực hiện Quy định bảo vệ dữ liệu chung (GDPR) trao cho người tiêu dùng cuối quyền kiểm soát dữ liệu của họ.

Nhưng cuối cùng, vẫn chưa có công thức trừng phạt các công ty như OpenAI vì những hành vi sai trái. Với số vụ kiện ngày càng tăng chống lại OpenAI yêu quý của Thung lũng Silicon và phần còn lại, người dùng chỉ có thể mong đợi các cơ quan quản lý tìm ra cách để các tập đoàn công nghệ tự sửa chữa về mặt đạo đức.