Với đề án tiếp nhận xử lý tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi đang được Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam (DIV) xây dựng, lần đầu tiên Việt Nam có một cơ chế tiếp nhận và xử lý đồng bộ các ngân hàng khi khủng hoảng và đổ vỡ.

Như vậy, kể từ nay các tổ chức tín dụng khi gặp sự cố, có nguy cơ dẫn đến đổ vỡ sẽ được tiếp nhận và xử lý theo một quy trình bài bản, hạn chế hậu quả ở mức thấp nhất và bảo vệ quyền lợi cho người gửi tiền.

Theo lãnh đạo DIV, đề án này sẽ xây dựng một cơ chế chính thức trong việc tiếp nhận xử lý các tổ chức gặp vấn đề trong hoạt động và dẫn đến đổ vỡ. Sau hội thảo lấy ý kiến các bộ ngành, cuối tuần qua, DIV đã tổ chức họp báo về hai đề án quan trọng: "Tính phí trên cơ sở rủi ro" và "Tiếp nhận và xử lý các tổ chức tín dụng gặp đổ vỡ".

Theo ông Bùi Khắc Sơn - Tổng giám đốc DIV, hiện nay, Việt Nam chưa có môi trường pháp lý cho việc giải quyết phá sản, giải thể phù hợp với đặc thù của hoạt động tiền tệ và ngân hàng, chưa có tổ chức đầu mối chịu trách nhiệm trong xử lý và thiếu một cơ chế phối hợp để xử lý khủng hoảng.

Đề án này sẽ giải quyết các tồn tại hiện nay trong việc xử lý các tổ chức đổ vỡ dựa trên nguyên tắc thị trường và chi phí tối thiểu, hạn chế sử dụng ngân sách để giải quyết các tổ chức tài chính yếu kém. Tuy nhiên, ông Sơn cũng nhấn mạnh tới sự cần thiết phải có sự can thiệp sớm của cơ quan giám sát và tổ chức bảo hiểm tiền gửi dựa trên các hoạt động giám sát và cảnh báo sớm để việc xử lý triệt để và không lây lan.

Theo dự thảo đề án được công bố, sẽ có 7 kịch bản xảy ra sự cố và mỗi kịch bản sự cố sẽ có những biện pháp xử lý một cách phù hợp và bài bản theo nguyên tắc thị trường, chi phí thấp nhất, thời gian nhanh nhất, thu hồi được tài sản cao nhất, có hiệu quả và chia sẻ được rủi ro.

Thứ nhất là khi tổ chức tài chính tham gia bảo hiểm tiền gửi gặp khó khăn đột xuất và tạm thời mất khả năng chi trả.

Thứ hai, tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi mất khả năng thanh toán, đứng trước nguy cơ đổ vỡ nhưng đã xây dựng được kế hoạch khả thi để tự phục hồi và đã được phê duyệt.

Thứ ba, tổ chức mất khả năng thanh toán, không thể tồn tại và đã có một tổ chức tài chính lành mạnh đồng ý tiếp nhận.

Thứ tư, tổ chức tín dụng nhỏ tự thỏa thuận với nhau trong việc hợp nhất để tạo thành tổ chức có quy mô lớn và khả năng cạnh tranh hơn.

Thứ năm, tổ chức tín dụng nhỏ phải hợp nhất theo chỉ định của cơ quan có thẩm quyền.

Thứ sáu, tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi mất khả năng thanh toán, không thể tồn tại và không có tổ chức nào đồng ý tiếp nhận,

Thứ bảy, khủng hoảng hệ thống với các tình huống hoảng loạn rút tiền quy mô lớn, sụp đổ tổ chức quá lớn, sụp đổ hàng loạt có tính dây chuyền.

Cùng với đề án tiếp nhận xử lý, DIV cũng đang xây dựng đề án hệ thống phí trên cơ sở rủi ro của tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi. Mức phí sẽ cao hơn đối với những tổ chức được đánh giá có nhiều rủi ro và ngược lại là thấp hơn đối với tổ chức hoạt động an toàn.

Điều này sẽ buộc các ngân hàng đứng trước lựa chọn nếu chấp nhận rủi ro và nguy cơ thiệt hại cao thì phải chấp nhận nộp phí cao và ngược lại.