Những trường hợp nào không bị thu hồi đất tại Hà Nội?

Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội vừa ban hành quy định về thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư và làm nhà ở nông thôn tại điểm dân cư nông thôn trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Nhằm hạn chế tình trạng nhiều dự án kinh tế “núp bóng” chính quyền thu hồi đất tràn lan sai quy định, quy định này - được áp dụng từ ngày 28/1/2010 - đã chỉ rõ các trường hợp cụ thể mà Nhà nước sẽ không ban hành quyết định thu hồi đất để sử dụng vào mục đích phát triển kinh tế.

Đó là các trường hợp sử dụng đất không thuộc lĩnh vực sau:

- Xây dựng các khu công nghiệp, khu công nghệ cao, khu kinh tế; các dự án kinh tế quan trọng do Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư;

- Dự án đầu tư có nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA), dự án  sử dụng 100% vốn đầu tư nước ngoài đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền duyệt hoặc cấp giấy chứng nhận đầu tư mà dự án đó không thể đầu tư trong khu công nghiệp, khu công nghệ cao, khu kinh tế;

- Các dự án thăm dò, khai thác khoáng sản;

- Sử dụng đất để làm mặt bằng di dời các cơ sở sản xuất, kinh doanh dịch vụ theo yêu cầu bảo vệ môi trường hoặc theo quy hoạch  mà không thể bố trí vào khu  công nghiệp, khu công nghệ cao, khu kinh tế;

- Các dự án đầu tư kết cấu hạ tầng phục vụ công cộng, dự án khu dân cư, trung tâm thương mại, khách sạn cao cấp;

- Dự án chủ đầu tư được lựa chọn thông qua đấu thầu thực hiện dự án có sử dụng đất theo quy hoạch.

Bên cạnh đó, các dự án thuộc phạm vi trên nhưng chủ đầu tư tự thỏa thuận nhận chuyển nhượng hoặc góp vốn bằng quyền sử dụng đất của người đang sử dụng đất Nhà nước cũng không ban hành quyết định thu hồi đất. Tuy nhiên, những trường hợp nhận chuyển nhượng hoặc nhận góp vốn bằng quyền sử dụng đất để thực hiện dự án  mà làm thay đổi mục đích sử dụng đất thì phải thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất.

Các trường hợp thu hồi đất để thực hiện các dự án khu dân cư, trung tâm thương mại, khách sạn cao cấp phải được thể hiện trong quy hoạch sử dụng đất hoặc quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và được Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội phê duyệt chủ trương đầu tư đối với từng dự án.

Việc giao đất cho thuê đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế chỉ được tiến hành sau khi Nhà nước đã thu hồi một phần hoặc toàn bộ diện tích đất quy hoạch mở rộng khu đô thị hiện có hoặc quy hoạch xây dựng khu đô thị mới.

Hạn mức và điều kiện giao đất xây dựng nhà ở nông thôn tại điểm dân cư nông thôn cũng được quy định cụ thể trong quyết định. Theo đó, hộ gia đình sản xuất nông nghiệp có hộ khẩu thường trú tại xã, có khó khăn về nhà ở do diện tích bình quân đất ở cho một hộ gia đình nhỏ hơn diện tích ở bình quân theo hạn mức tối đa giao đất ở mới cho một hộ gia đình; chưa được xét duyệt giao đất ở giãn dân nông thôn hoặc giao đất xây dựng nhà ở nông thôn tại điểm dân cư nông thôn lần nào.

Hộ gia đình có đông nhân khẩu (từ 8 nhân khẩu trở lên) hoặc có hai cặp vợ chồng trở lên đang sử dụng nhà ở trên cùng một thửa đất ở, có khó khăn về nhà ở do diện tích bình quân đất ở cho một hộ gia đình nhỏ hơn diện tích đất ở bình quân theo hạn mức tối thiểu giao đất ở mới cho một hộ gia đình (4 nhân khẩu); không đủ diện tích để tự tách hộ xây dựng nhà ở độc lập trên cùng thửa đất và trước đó gia đình chưa chuyển nhượng một phần thửa đất ở cho người khác.

Phụ nữ có khó khăn trong việc xây dựng gia đình, vẫn ở chung với bố mẹ đẻ hoặc anh, chị, em, nếu đã tách hộ và thực sự có nhu cầu về đất ở mà gia đình không còn đủ diện tích đất để xây dựng nhà ở, thì có thể xem xét giải quyết giao đất ở nông thôn tại điểm dân cư nông thôn bằng 50% so với hạn mức đất ở/hộ theo từng vùng.