Sam Altman trở lại Ban Điều hành, đảo ngược hoàn toàn cuộc cải tổ của OpenAI

Sự trở lại của CEO Altman diễn ra sau cuộc điều tra độc lập cho thấy Hội đồng quản trị (HĐQT) không có lý do chính đáng khi sa thải ông ngay từ đầu. Theo đó, Sam Altman đã bị HĐQT OpenAI sa thải khỏi vị trí Giám đốc Điều hành vào tháng 11 năm ngoái. Quyết định gây sốc làm xôn xao dư luận vì vị CEO dường như đã trở thành gương mặt đại diện cho toàn bộ ngành công nghiệp AI tại Thung lũng Silicon. Nhưng trong diễn biến đáng ngạc nhiên không kém, Sam Altman đã được thuê lại vài ngày sau đó. Có thời điểm, OpenAI bổ nhiệm tới ba CEO chỉ trong vòng ba ngày, CNN Business đưa tin.

Kể từ đó, OpenAI bước vào chế độ phục hồi và mối quan hệ hợp tác trị giá 13 tỷ USD với Microsoft thậm chí còn phát triển khăng khít hơn khi CEO Altman đã làm việc khoảng một tuần tại Microsoft ngay sau quyết định sa thải. Mối quan hệ hàng chục tỷ USD đã thắt chặt kiểm soát và ảnh hưởng của Microsoft đối với nền tảng công nghệ mới nổi phổ biến nhất thế giới hiện nay.

VỊ TRÍ LÃNH ĐẠO LIÊN TỤC THAY ĐỔI 

Trong khi đó, bộ máy lãnh đạo tại OpenAI vẫn chưa thực sự ổn định. Công ty, sau khi CEO Altman trở lại, đã sa thải các giám đốc chịu trách nhiệm về quyết định sa thải ông và chiêu mộ thành công nhà kinh tế học Larry Summers, cựu quan chức dưới thời Tổng thống Barack Obama và bà Hillary Clinton, cũng như đưa Giám đốc Điều hành Salesforce Bret Taylor lên làm Chủ tịch. Thành viên hội đồng quản trị duy nhất mà OpenAI giữ lại từ Ban Điều hành cũ là CEO Quora Adam D'Angelo.

Vào cuối tuần trước, OpenAI đã công bố bổ nhiệm bốn Giám đốc mới bao gồm: Sam Altman, cựu Giám đốc Điều hành Gates Foundation Sue Desmond-Hellman, cựu cố vấn Sony Nicole Seligman và Giám đốc Điều hành Instacart Fidji Simo.

Chủ tịch Taylor cho biết trong tuyên bố: “Tôi rất vui mừng được chào đón Sue, Nicole và Fidji đến với Ban Giám đốc OpenAI. Kinh nghiệm và khả năng lãnh đạo của họ sẽ hỗ trợ Hội đồng giám sát hành trình phát triển của OpenAI và đảm bảo đúng sứ mệnh giúp trí tuệ nhân tạo nói chung mang lại lợi ích cho toàn nhân loại”.

ĐIỀU TRA VỤ VIỆC “LẬT ĐỔ” CEO SAM ALTMAN

OpenAI vừa tuyên bố hoàn thành cuộc điều tra độc lập về tình huống xung quanh quyết định sa thải CEO Altman. Cuộc điều tra do công ty luật WilmerHale thực hiện, kết luận rằng vị CEO bị sa thải vì lý do chính xác mà Hội đồng quản trị đã nêu: sự mất lòng tin giữa đôi bên – không phải bất kỳ mối lo ngại nào về an toàn hoặc an ninh liên quan đến trí tuệ nhân tạo như một số nhà phân tích suy đoán.

Cuộc điều tra cho thấy vào thời điểm đó, HĐQT tin rằng việc sa thải Sam Altman sẽ khắc phục những thách thức về khâu quản lý, nhưng không lường trước được quyết định sẽ gây bất ổn cho công ty – hàng trăm nhân viên, đại diện cho gần như tất cả những người làm việc tại OpenAI thời điểm đó, đe dọa sẽ nghỉ việc sau khi “triều đại” Altman bị lật đổ, và họ yêu cầu vị CEO quay trở lại.

Rõ ràng, HĐQT có quyền sa thải Sam Alman, nhưng so sánh lý do sa thải với những gì vị CEO này đã làm được thì thật sự chưa thuyết phục. WilmerHale cũng cho biết Hội đồng đã hành động quá nhanh, không đưa ra cảnh báo trước cho các bên liên quan chính như Microsoft và không để CEO Altman có thời gian tự bào chữa hoặc sửa chữa hành vi.

Theo New York Times, mặc dù có rất ít thông tin chi tiết về nguyên nhân sa thải, nhưng cựu Giám đốc Công nghệ OpenAI kiêm Giám đốc Điều hành trong một ngày Mira Murati đã phàn nàn với Hội đồng quản trị về phong cách quản lý của Sam Altman. Nhà khoa học Ilya Sutskever cũng là người góp phần trong việc lật đổ đế chế Sam Altman nhưng sau đó lại công khai xin lỗi. Bà Murati sau đó cũng ủng hộ CEO Altman quay trở lại.

Tại cuộc họp báo cuối tuần trước, Sam Altman cho biết ông thất vọng vì những thông tin rò rỉ này, “làm ảnh hưởng xấu đến sứ mệnh của OpenAI”, nhưng ông khẳng định luôn ủng hộ bà Murati.

“Mira đã thực hiện một công việc tuyệt vời khi giúp điều hành công ty”, ông nói. “Tôi vô cùng tự hào về những người lãnh đạo mà tôi đã đồng hành ở đây”.

Bà Murati, trong một bài đăng trên X , cho biết Hội đồng quản trị cũ đã cố gắng coi bà là “vật tế thần” cho “cơn lốc” cải tổ vào tháng 11 của OpenAI.

Hội đồng lâm thời, sau khi xem xét kết quả cuộc điều tra, tuyên bố rằng CEO Altman và nhà đồng sáng lập Greg Brockman, người cũng bị sa thải vào tháng 11 năm ngoái, xứng đáng quay trở lại.

Chủ tịch Taylor cho biết: “Chúng tôi đã nhất trí kết luận rằng Sam và Greg là những nhà lãnh đạo phù hợp cho OpenAI”.

HĐQT cũng cho biết sẽ cải thiện cơ cấu quản trị của công ty sau tình trạng hỗn loạn. Ngoài việc áp dụng bộ nguyên tắc hoàn toàn mới để điều hành công ty, Hội đồng nhấn mạnh sẽ tăng cường chính sách tránh xung đột lợi ích, tạo đường dây nóng tố giác cho nhân viên mong muốn chỉ điểm ẩn danh và phát triển các Ủy ban mới nhằm giám sát chiến lược của công ty và đảm bảo mọi vị trí đang thực hiện đúng sứ mệnh đã đề ra.

SỨ MỆNH CỦA OPENAI

Một phần lý do đằng sau bối cảnh đổi chiều liên tục này chính là: OpenAI sở hữu cấu trúc doanh nghiệp vô cùng kỳ lạ.

Thực tế, OpenAI được thành lập để kiểm soát những giả định mà đội ngũ sáng lập tin rằng đó là mối đe dọa nghiêm trọng mà trí tuệ nhân tạo mang lại cho nhân loại. Công ty đã thành lập Hội đồng giám sát để xem xét bất kỳ sản phẩm nào được tung ra thị trường. 

Nhưng Altman, Brockman và Sutskever vào năm 2019 đã thành lập OpenAI LP, tổ chức vì lợi nhuận tồn tại trong cơ cấu của công ty mẹ. Công ty vì lợi nhuận đã đưa OpenAI từ con số 0 lên mức định giá 90 tỷ USD chỉ trong vài năm - và Altman được coi là người lĩnh xướng kế hoạch và là chìa khóa thành công.

Gã khổng lồ vì lợi nhuận trong một tổ chức phi lợi nhuận, được điều hành bởi một Hội đồng phi lợi nhuận, chỉ có thể là OpenAI. Cấu trúc cũng khiến công ty bị kiện vào tuần trước bởi nhà đồng sáng lập Elon Musk, người tuyên bố rằng việc tìm kiếm lợi nhuận và cải tổ HĐQT của công ty là vi phạm hợp đồng. Ngược lại, OpenAI đã công khai một số email của tỷ phú Musk dường như mâu thuẫn với tuyên bố đã nêu của ông. 

CEO Sam Altman trong cuộc họp báo đã ca ngợi toàn bộ nhân viên công ty vì tinh thần quyết tâm làm việc trong thời kỳ hỗn loạn. Ông cũng ca ngợi HĐQT mới mà ông tin rằng sẽ giúp công ty “tiến thêm một bước trưởng thành”.

Ông chia sẻ: “Toàn thể đội ngũ OpenAI đã rất tập trung và kiên cường trong thời gian qua. Tôi đã học được rất nhiều điều từ trải nghiệm này… Tôi rất mong muốn được tiếp tục đồng hành cùng với các thành viên Hội đồng quản trị mới”. Vị CEO nói thêm: “Tôi tin tưởng rằng họ sẽ có những đóng góp đáng kể cho sứ mệnh cao đẹp của OpenAI”.