TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ
ADB lo Việt Nam nới chính sách quá nhanh
Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) vừa công bố báo cáo về triển vọng phát triển châu Á (ADO) 2012, trong đó có Việt Nam
Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) vừa công bố báo cáo về triển vọng phát triển châu Á (ADO) 2012, trong đó có những đánh giá về tình hình và triển vọng kinh tế Việt Nam trên cơ sở kết quả quý 1.
Theo ADB, lạm phát trung bình năm nay có thể hạ xuống mức sát dưới hai con số, với điều kiện chính sách được duy trì đủ chặt chẽ. Tuy vậy, lạm phát lõi, không bao gồm thực phẩm và năng lượng, sẽ khó giảm hơn. Năm 2013, mức lạm phát được dự báo tăng lại lên mức 11,5%, do nguyên nhân tăng trưởng kinh tế và dự đoán về giá lương thực thế giới tăng cao, cũng như tăng giá điện và nhiên liệu trong nước.
ADB cho rằng, lạm phát trong năm nay được dự báo có xu hướng đi xuống trong năm nay, phản ánh việc thắt chặt chính sách và mức cơ sở cao đối với chỉ số giá tiêu dùng trong năm 2011. Lạm phát giá lương thực đang suy yếu và giá lương thực thế giới được dự báo sẽ giảm nhiệt trong năm nay.
Trong khi đó, trước tác động từ tổng thể các chính sách của Chính phủ, GDP được dự báo tăng trưởng ở mức 5,7% trong năm 2012, và mức tăng trưởng này dự báo sẽ tăng lên 6,2% trong năm 2013, nhờ cải thiện triển vọng phát triển toàn cầu đối với thương mại và đầu tư, và khả năng tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ trong năm tới.
Tuy nhiên, cũng có những thông tin và nhận định không mấy khả quan. ADB dẫn số GDP đã tăng 4,0% trong quý 1/2012, giảm so với mức 6,1% trong quý 4 của năm 2011. Sản xuất công nghiệp tăng 4,1% so sánh theo năm. Tín dụng thu hẹp thêm 2,5% trong 2 tháng đầu năm. Trong những dấu hiệu khác chứng tỏ hoạt động kinh tế chậm lại, nhập khẩu hàng hoá tăng ở mức 7% trong quý 1.
Ngoài ra, tiêu dùng cá nhân trong năm 2012 sẽ nhận được hỗ trợ từ việc lạm phát giảm nhiệt. Đầu tư nhiều khả năng sẽ vẫn suy yếu, trong bối cảnh những bất ổn về sức khoẻ của ngành tài chính, và chi tiêu vốn của chính phủ được dự đoán sẽ giữ nguyên. Tăng trưởng xuất khẩu sẽ chậm lại so với năm 2011, do thương mại toàn cầu yếu hơn.
Theo ADB, với tài khoản vãng lai được dự báo sẽ ở mức thâm hụt tương đương với 1,5% GDP trong năm 2012 và 2,2% trong năm 2013, chủ yếu do việc xuất khẩu sụt giảm.
Tuy nhiên, ngân hàng này cho rằng, triển vọng phát triển này có thể có rủi ro nếu Chính phủ nới lỏng chính sách quá nhanh dẫn tới bất ổn đối với thị trường ngoại hối. Tiết kiệm thực của những người gửi bằng tiền đồng tác động bởi lãi suất thực âm trong một giai đoạn kéo dài. Những “sai lầm và bỏ sót” tích tụ trong cán cân thanh toán, được ước tính ở mức 18 tỷ đô la trong giai đoạn 2009 - 2011 phản ánh một lượng lớn ngoại tệ và vàng ở bên ngoài hệ thống ngân hàng.
Theo ADB, việc hạ lãi suất quá nhanh có thể đặt đồng Việt Nam dưới những áp lực mới. Và điều này sẽ giảm hiệu quả những nỗ lực ổn định kinh tế vĩ mô, ảnh hưởng đến niềm tin của nhà đầu tư và người tiêu dùng, và làm suy yếu dự trữ ngoại tệ. Tính dễ bị tổn thương trong ngành ngân hàng cũng cho thấy một rủi ro khác. Niềm tin của doanh nghiệp và hệ thống tài chính sẽ bị lung lay nếu các vấn đề tại các ngân hàng nhỏ lan rộng.
Mặc dù dự trữ ngoại tệ đã được khôi phục một phần song vẫn ở mức thấp, khiến nền kinh tế dễ bị tổn thương với những cú sốc từ bên ngoài. Về khía cạnh tài chính, chi phí của việc tái cấp vốn cho các ngân hàng, tái cơ cấu các doanh nghiệp nhà nước (SOE), và nâng lương cho công chức để bù đắp cho lạm phát tăng nhanh đặt ra những rủi ro chi tiêu công của Chính phủ.
“Tỷ lệ tài khoản vãng lai trên chi tiêu vốn đã tăng đáng kể trong năm ngoái. Ngoài ra, tỷ lệ chi tiêu của chính phủ được chuyển hướng ra ngoài ngân sách đang tăng lên, làm tăng các rủi ro trong quản lý tài chính công”, ngân hàng này cho biết.
Ngân hàng này khuyến nghị, Chính phủ cần đẩy nhanh cải cách đối với các doanh nghiệp nhà nước nếu muốn nâng cao tính hiệu quả của khu vực kinh tế rất lớn này, một điều kiện tiên quyết đối với việc nâng mức tăng trưởng GDP lên 7-8%, mục tiêu của chiến lược phát triển kinh tế-xã hội giai đoạn 2011 - 2020.
Thực tế, theo ADB, các nỗ lực cải cách đến nay mới chỉ tập trung vào các doanh nghiệp nhà nước quy mô nhỏ và vừa, trong khi Chính phủ đã cam kết xây dựng kế hoạch tái cơ cấu cho 21 tập đoàn nhà nước lớn nhằm làm các tập đoàn này hoạt động theo hướng thương mại lớn hơn.
Ngoài ra, việc tăng tính minh bạch của hiệu quả hoạt động tài chính tại các doanh nghiệp nhà nước sẽ tạo ra một tín hiệu mạnh mẽ đối với thị trường rằng Chính phủ thực sự cam kết cải cách.
Theo ADB, lạm phát trung bình năm nay có thể hạ xuống mức sát dưới hai con số, với điều kiện chính sách được duy trì đủ chặt chẽ. Tuy vậy, lạm phát lõi, không bao gồm thực phẩm và năng lượng, sẽ khó giảm hơn. Năm 2013, mức lạm phát được dự báo tăng lại lên mức 11,5%, do nguyên nhân tăng trưởng kinh tế và dự đoán về giá lương thực thế giới tăng cao, cũng như tăng giá điện và nhiên liệu trong nước.
ADB cho rằng, lạm phát trong năm nay được dự báo có xu hướng đi xuống trong năm nay, phản ánh việc thắt chặt chính sách và mức cơ sở cao đối với chỉ số giá tiêu dùng trong năm 2011. Lạm phát giá lương thực đang suy yếu và giá lương thực thế giới được dự báo sẽ giảm nhiệt trong năm nay.
Trong khi đó, trước tác động từ tổng thể các chính sách của Chính phủ, GDP được dự báo tăng trưởng ở mức 5,7% trong năm 2012, và mức tăng trưởng này dự báo sẽ tăng lên 6,2% trong năm 2013, nhờ cải thiện triển vọng phát triển toàn cầu đối với thương mại và đầu tư, và khả năng tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ trong năm tới.
Tuy nhiên, cũng có những thông tin và nhận định không mấy khả quan. ADB dẫn số GDP đã tăng 4,0% trong quý 1/2012, giảm so với mức 6,1% trong quý 4 của năm 2011. Sản xuất công nghiệp tăng 4,1% so sánh theo năm. Tín dụng thu hẹp thêm 2,5% trong 2 tháng đầu năm. Trong những dấu hiệu khác chứng tỏ hoạt động kinh tế chậm lại, nhập khẩu hàng hoá tăng ở mức 7% trong quý 1.
Ngoài ra, tiêu dùng cá nhân trong năm 2012 sẽ nhận được hỗ trợ từ việc lạm phát giảm nhiệt. Đầu tư nhiều khả năng sẽ vẫn suy yếu, trong bối cảnh những bất ổn về sức khoẻ của ngành tài chính, và chi tiêu vốn của chính phủ được dự đoán sẽ giữ nguyên. Tăng trưởng xuất khẩu sẽ chậm lại so với năm 2011, do thương mại toàn cầu yếu hơn.
Theo ADB, với tài khoản vãng lai được dự báo sẽ ở mức thâm hụt tương đương với 1,5% GDP trong năm 2012 và 2,2% trong năm 2013, chủ yếu do việc xuất khẩu sụt giảm.
Tuy nhiên, ngân hàng này cho rằng, triển vọng phát triển này có thể có rủi ro nếu Chính phủ nới lỏng chính sách quá nhanh dẫn tới bất ổn đối với thị trường ngoại hối. Tiết kiệm thực của những người gửi bằng tiền đồng tác động bởi lãi suất thực âm trong một giai đoạn kéo dài. Những “sai lầm và bỏ sót” tích tụ trong cán cân thanh toán, được ước tính ở mức 18 tỷ đô la trong giai đoạn 2009 - 2011 phản ánh một lượng lớn ngoại tệ và vàng ở bên ngoài hệ thống ngân hàng.
Theo ADB, việc hạ lãi suất quá nhanh có thể đặt đồng Việt Nam dưới những áp lực mới. Và điều này sẽ giảm hiệu quả những nỗ lực ổn định kinh tế vĩ mô, ảnh hưởng đến niềm tin của nhà đầu tư và người tiêu dùng, và làm suy yếu dự trữ ngoại tệ. Tính dễ bị tổn thương trong ngành ngân hàng cũng cho thấy một rủi ro khác. Niềm tin của doanh nghiệp và hệ thống tài chính sẽ bị lung lay nếu các vấn đề tại các ngân hàng nhỏ lan rộng.
Mặc dù dự trữ ngoại tệ đã được khôi phục một phần song vẫn ở mức thấp, khiến nền kinh tế dễ bị tổn thương với những cú sốc từ bên ngoài. Về khía cạnh tài chính, chi phí của việc tái cấp vốn cho các ngân hàng, tái cơ cấu các doanh nghiệp nhà nước (SOE), và nâng lương cho công chức để bù đắp cho lạm phát tăng nhanh đặt ra những rủi ro chi tiêu công của Chính phủ.
“Tỷ lệ tài khoản vãng lai trên chi tiêu vốn đã tăng đáng kể trong năm ngoái. Ngoài ra, tỷ lệ chi tiêu của chính phủ được chuyển hướng ra ngoài ngân sách đang tăng lên, làm tăng các rủi ro trong quản lý tài chính công”, ngân hàng này cho biết.
Ngân hàng này khuyến nghị, Chính phủ cần đẩy nhanh cải cách đối với các doanh nghiệp nhà nước nếu muốn nâng cao tính hiệu quả của khu vực kinh tế rất lớn này, một điều kiện tiên quyết đối với việc nâng mức tăng trưởng GDP lên 7-8%, mục tiêu của chiến lược phát triển kinh tế-xã hội giai đoạn 2011 - 2020.
Thực tế, theo ADB, các nỗ lực cải cách đến nay mới chỉ tập trung vào các doanh nghiệp nhà nước quy mô nhỏ và vừa, trong khi Chính phủ đã cam kết xây dựng kế hoạch tái cơ cấu cho 21 tập đoàn nhà nước lớn nhằm làm các tập đoàn này hoạt động theo hướng thương mại lớn hơn.
Ngoài ra, việc tăng tính minh bạch của hiệu quả hoạt động tài chính tại các doanh nghiệp nhà nước sẽ tạo ra một tín hiệu mạnh mẽ đối với thị trường rằng Chính phủ thực sự cam kết cải cách.
