“Chỉ thu xếp được 217 ngàn tỷ mà cam kết chi đến 372 ngàn tỷ là không thể!”

Cuối phiên họp sáng 3/6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về việc phân bổ, sử dụng nguồn dự phòng kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020.

Đại biểu Hàm nhắc lại từ kỳ họp 6 tháng trước, Quốc hội đã thảo luận và khẳng định Chính phủ không thuyết minh được nguồn để sử dụng dự phòng, nếu đồng ý cho Chính phủ chia dự phòng sẽ thiếu khoảng 155 ngàn tỷ đồng trái với qui định của Luật Đầu tư công và làm cho các dự án đang triển khai đã thiếu tiền càng thiếu tiền thêm, các dự án mới cũng không có nhiều tiền để thực hiện.

Vì vậy Quốc hội đã ban hành nghị quyết 71 và đề ra nguyên tắc "sử dụng dự phòng chung trên cơ sở bảo đảm khả năng cân đối vốn đầu tư của ngân sách nhà nước hàng năm" và "các dự án được bố trí vốn dự phòng chung nguồn ngân sách trung ương phải đảm bảo nguyên tắc cân đối được nguồn trong dự toán ngân sách nhà nước hàng năm" đồng thời nghị quyết cũng giao cho Chính phủ chuẩn bị lại, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.

Ông Hàm cũng nói rõ, để có thể sử dụng dự phòng chung theo đúng nguyên tắc của nghị quyết 71 và Luật Đầu tư công thì chỉ có hai con đường: hoặc Chính phủ phải tìm nguồn khả thi để bổ sung tiền; hoặc rà soát cắt giảm mức vốn trung hạn đã giao cho các dự án để tạo nguồn triển khai các dự án dự kiến sử dụng dự phòng chung.

"Tuy nhiên đến nay các tờ trình của Chính phủ ngoài phương án phân bổ, chia dự phòng chung không có thuyết minh bổ sung nguồn hay phương án cắt giảm điều chỉnh các dự án để tạo nguồn triển khai các dự án dự kiến sử dụng dự phòng", đại biểu Hàm nhận xét.

Cụ thể hơn, vị đại biêu là thành viên cơ quan giúp Quốc hội "gác cửa" ngân sách nói: báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Tài chính - ngân sách và bản thân các tờ trình của Chính phủ đều ghi nhận mức vốn trung hạn giao cho các bộ ngành địa phương đã cao hơn so với cân đối ngân sách hàng năm có thể thu xếp được và nếu sử dụng dự phòng chung sẽ thiếu khoảng 155 ngàn tỷ đồng.

Mà, ngân sách 4 năm (2016 - 2019) đã chia xong, chỉ còn lại tiền của năm 2020 dự kiến trên nền phấn đấu cao cũng chỉ bố trí được 217 ngàn tỷ. Bây giờ phân bổ dự phòng, để chia hết mức vốn kế hoạch trung hạn dự kiến từ 2016 cách đây 3 năm, thì mức vốn trung hạn giao cho các bộ, ngành, địa phương của năm 2020 sẽ là 372 ngàn tỷ.

"Chỉ có thể thu xếp được 217 ngàn tỷ mà cam kết chi đến 372 ngàn tỷ là điều không thể. Quyết tâm thực hiện thì hệ quả sẽ là đầu tư dàn trải, tạo cơ chế xin cho. Xin cho là chắc chắn khi cam kết chi vượt khả năng thu xếp tiền", ông Hàm cảnh báo.

Vị đại biểu Phú Thọ cũng nhấn mạnh rằng, Ủy ban thẩm tra đã nhiều lần đề nghị Chính phủ chuẩn bị thêm, chưa sử dụng dự phòng do chưa đáp ứng được yêu cầu của nghị quyết 71 và chưa khẳng định rõ khả năng cân đối nguồn vốn. Uỷ ban Thường vụ cũng đã 2 lần yêu cầu Chính phủ làm rõ khả năng cân đối nguồn để bố trí cho các dự án theo thứ tự ưu tiên của nghị quyết 71. Nhưng Chính phủ vẫn chưa thực hiện. Đến lần thứ ba, tờ trình Quốc hội tại kỳ họp này, nội dung về dự phòng chung hầu như không thay đổi so với lần trình đầu tiên.

Đại biểu Hàm cũng đề nghị Quốc hội cũng cần nghiêm khắc hơn không nên để tình trạng này xảy ra thêm một lần nữa.

"Và để công khai, minh bạch đề nghị Chính phủ công khai phương án phân bổ, công khai cho các bộ, ngành, địa phương biết trước khi làm dự toán 2020 là từng dự án của mỗi bộ, ngành, địa phương dự kiến được bao nhiêu tiền thật, thiếu bao nhiêu tiền thật so với cam kết trung hạn cả dự án đang triển khai và dự án bổ sung mới", đại biểu Hàm bày tỏ quan điểm.