Nếu căn cứ theo khung giá đất của Chính phủ thì sẽ khó áp dụng đối với những trường hợp cụ thể.

Chính vì vậy, theo ông Trần Thế Ngọc, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường , trong dự thảo sửa đổi Luật Đất đai, Chính phủ sẽ không ban hành khung giá đất mà giao cho các tỉnh thực hiện.

Thưa ông, vì sao hiện nay giá thuê đất của Nhà nước vẫn thấp hơn nhiều so với giá thuê đất trên thị trường?

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên được xác định bởi những yếu tố sau.

Thứ nhất là do giá bồi thường theo phương án giải phóng mặt bằng thường rất thấp trong khi giá chuyển nhượng lại cao, thậm chí cao gấp nhiều lần nên dẫn tới việc đẩy giá đất lên cao, gây ra những “cơn sốt” đất.

Thứ hai, do sự thiếu công bằng giữa chi phí đầu vào của từng dự án, giữa chi phí đầu vào bằng giá nhà nước với chi phí đầu vào của dự án bằng giá tự do.

Điều này đã dẫn đến tình trạng là có nhiều dự án nhà đầu tư được giao đất với giá thấp theo quy định của nhà nước nhưng lại bán sản phẩm nhà, đất ở hay đất có hạ tầng theo giá thị trường để hưởng chênh lệch lớn.

Vì vậy, theo tôi, vấn đề cốt lõi là phải hình thành được bảng giá đất sát với giá thị trường trong điều kiện bình thường.

Nhưng thực tế để ban hành một khung giá đất sát với thị trường là không hề đơn giản, thưa ông?

Bảng giá đất khi ban hành bao giờ cũng có một thời hạn nhất định. Do đó, chúng tôi sẽ cân nhắc, tính toán việc áp dụng giá đất trong những trường hợp cụ thể.

Cũng chính vì vậy mà trong dự thảo sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai năm 2003 thì Chính phủ sẽ không ban hành khung giá đất mà giao cho UBND cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ban hành trong 3 hoặc 5 năm để làm căn cứ tính thuế, phí.

Bên cạnh đó, chúng tôi cũng sẽ đẩy mạnh việc thành lập các tổ chức định giá đất chuyên nghiệp để giúp nhà nước trong việc xác định giá đất và thành lập hội đồng thẩm định giá để thẩm định việc định giá đất trước khi ban hành.

Nhưng nếu giá đất do UBND cấp tỉnh quy định vượt khỏi nguyên tắc sát giá thị trường trong điều kiện bình thường, thì sẽ giải quyết như thế nào?

Giá đất luôn biến động theo thời gian, do đó, chủ trương đưa ra là sẽ hình thành cơ chế bảng giá đất được áp dụng cho các hình thức thu thuế, phí và các khoản thu khác của nhà nước.

Còn các hoạt động khác như thu tiền sử dụng đất, cổ phần hoá, định giá tài sản… sẽ định lại theo từng thời điểm cụ thể. Đây là cơ chế phù hợp với biến động thường xuyên của thị trường cũng như phù hợp với thông lệ quốc tế.

Còn trong trường hợp chưa sát với giá thị trường thì chúng tôi sẽ yêu cầu phải điều chỉnh lại cho phù hợp.
 
Hiện nay, các nhà đầu tư nước ngoài vẫn đang phàn nàn về việc giá thuê đất ở Việt Nam không thống nhất và thiếu bình đẳng trong áp dụng các chính sách đất đai?

Vấn đề thiếu bình đẳng giữa nhà đầu tư nước ngoài với nhà đầu tư trong nước thì đang được thảo luận, lấy ý kiến ở các địa phương, các cấp, ngành liên quan. Chủ trương của Bộ là cần có sự lành mạnh hóa, công bằng trong quan hệ sử dụng đất, trong cơ chế chính sách của nhà đầu tư trong nước và nước ngoài.

Theo quy định hiện hành, nhà đầu tư trong nước chỉ được trả tiền thuê đất hàng năm trong khi nhà đầu tư nước ngoài được trả tiền một lần hoặc trả tiền hàng năm tùy chọn. Điều này liên quan đến quyền của người sử dụng đất, quyền của tổ chức cho thuê đất.

Tuy nhiên, trong dự thảo chúng tôi sẽ điều chỉnh theo hướng tất cả các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài đều được chọn hình thức thuê đất trả tiền một lần hoặc trả tiền hàng năm cho thời gian thuê.

Ngoài ra, chúng tôi cũng sẽ tiếp tục nghiên cứu về phương pháp xác định giá cho thuê, các quy định cho thuê làm sao đảm bảo công bằng giữa nhà đầu tư trong nước và ngoài nước.