08:00 31/07/2024

Doanh nghiệp đổ xô chạy đua AI bất chấp các dấu hỏi về lợi nhuận

Sơn Trần

Rất nhiều công ty tuyên bố AI sẽ tạo ra lợi nhuận khổng lồ, thu hút hàng tỷ USD đầu tư. Tuy nhiên, những câu hỏi xoay quanh khoảng cách giữa lợi nhuận và sự phóng đại cũng dần xuất hiện…

Trí tuệ nhân tạo là cơn sốt của thế kỷ 21.
Trí tuệ nhân tạo là cơn sốt của thế kỷ 21.

Giống như việc phát hiện ra vàng trên những ngọn đồi California thế kỷ 19, trí tuệ nhân tạo là cơn sốt của thế kỷ 21 với tiềm năng to lớn, hứa hẹn mang đến lợi nhuận khủng cho "thợ khai thác", theo Yahoo Tech.

Ông Mustafa Suleyman, nhà đồng sáng lập các doanh nghiệp như DeepMind và Infection AI, hiện phụ trách bộ phận AI của Microsoft, trích dẫn nghiên cứu vào năm ngoái cho thấy Gen AI (AI tạo sinh) "sẽ bùng nổ với doanh thu dự kiến vượt 1 nghìn tỷ USD" vào năm 2032. Năm 2022, con số này đạt 40 tỷ USD.

Theo nhiều chuyên gia, kỳ vọng AI tạo ra lợi nhuận khổng lồ là vô lý bởi nhà đầu tư vẫn chưa rõ lợi nhuận sẽ đến từ đâu. Dẫu vậy, cơn sốt công nghệ vẫn đang bùng nổ không ngừng.

Rất nhiều băn khoăn mới về tính thời điểm được đặt ra. Thậm chí liệu các công ty công nghệ có đang biện minh cho khoản chi lớn và định giá cao ngất ngưởng đối với AI hay không, khi một số công ty đang thay đổi góc nhìn mới về lợi nhuận mà công nghệ này mang lại.

LỢI NHUẬN PHÓNG ĐẠI

Mới đây, Google đã cho thấy kết quả đầu tư vào AI vẫn chưa tạo ra tác động đáng kể trong báo cáo kết quả kinh doanh quý II.

Mặc dù doanh thu quý II năm nay tăng lên 84,7 tỷ USD so với 74,6 tỷ USD cùng kỳ năm ngoái, nhưng Giám đốc Điều hành Sundar Pichai và Philipp Schindler đã phải vất vả chứng minh với các nhà đầu tư về cách AI đóng góp vào bức tranh tài chính công ty.

Có một nhà đầu tư hỏi về tỷ lệ nhấp chuột và kiếm tiền từ tính năng "tổng quan AI" - tính năng tóm tắt kết quả tìm kiếm của Google (trước đây từng khuyên người dùng bỏ keo vào pizza) và nhận được phản hồi khá mơ hồ.

"Chúng tôi hướng đến nhiều quốc gia hơn và sẽ khởi đầu thận trọng, tập trung vào chất lượng, đảm bảo số liệu chính xác, v.v., bạn sẽ thấy cách chúng tôi mở rộng hệ sinh thái xung quanh AI", CEO Pichai trả lời.

Thực tế, AI khiến Google phải chi tiêu nhiều hơn. Chi tiêu vốn của công ty trong quý tăng gần gấp đôi so với cùng kỳ năm trước lên 13 tỷ USD, chủ yếu tập trung vào chip và công nghệ điện toán cần thiết, cung cấp năng lượng cho AI.

CỔ PHIẾU LAO DỐC

Giám đốc Điều hành Google đã "mách nước" giải quyết mối quan ngại. Ông Pichai cho biết "hạn chế rủi ro đầu tư ở mức cao là đừng đầu tư quá nhiều", bởi Alphabet "đang trong giai đoạn đầu của kỷ nguyên chuyển đổi lớn".

Cổ phiếu Alphabet giảm 5% vào ngày 24/7, khi đợt bán tháo cổ phiếu công nghệ chiếm lĩnh thị trường, xuất phát từ sự quan tâm quá mức đối với AI trong năm nay. Kết quả kinh doanh của Tesla tuần này cũng thể hiện rõ lợi nhuận ròng giảm, gây áp lực lên hiệu suất cổ phiếu công nghệ.

Nhà đầu tư thường ưu ái cho doanh nghiệp non trẻ nhiều thời gian và kiên nhẫn hơn, nhưng rõ ràng nhiều công ty khởi nghiệp AI ghi nhận mức định giá vượt xa so với lợi nhuận kiếm được. Hơn nữa, không có gì đảm bảo những lợi nhuận đó sẽ ngày càng lớn trong tương lai.

The Information báo cáo, OpenAI có thể lỗ tới 5 tỷ USD trong năm nay dựa trên phân tích chi phí của hãng, bao gồm chi phí vận hành và đào tạo mô hình ngôn ngữ lớn. Đây sẽ là thử thách khắc nghiệt đối với nhà sản xuất ChatGPT, công ty thành công huy động được hàng tỷ USD từ Microsoft và nhận định giá khoảng 80 tỷ USD.

Công ty khởi nghiệp AI Cohere có trụ sở tại Toronto, được thành lập bởi một số cựu nhân viên Google vào năm 2019, công bố đã kêu gọi vòng tài trợ mới trị giá 500 triệu USD, đẩy định giá công ty lên khoảng 5,5 tỷ USD; biến hãng trở thành một trong những công ty khởi nghiệp AI có giá trị cao nhất trên thế giới.

Cohere cũng không nằm ngoài danh sách công ty khởi nghiệp có mức định giá vượt xa doanh thu. Công ty cung cấp ứng dụng mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) cho doanh nghiệp, hàng năm thu về khoảng 35 triệu USD.

Cohere được thành lập bởi một số cựu nhân viên Google vào năm 2019.
Cohere được thành lập bởi một số cựu nhân viên Google vào năm 2019.

Ở khía cạnh khác, đâu đó vẫn có một số tín hiệu tích cực. Doanh thu hàng năm của Cohere tăng gấp ba lần kể từ 2023 đến cuối quý I/2024. Fortune đưa tin, công ty cũng sa thải khoảng 20 nhân viên sau khi gọi vốn.

Trong tuyên bố thông báo sa thải, đại diện Cohere nói rằng: "Ở vòng tài trợ gần nhất, chúng tôi xác định tầm nhìn mới cho tương lai của Cohere và cần sắp xếp lại một số vị trí. Chúng tôi vẫn tích cực tuyển dụng khi cần để đảm bảo giải pháp AI đa ngôn ngữ, chính xác, an toàn và riêng tư nhất trên thị trường".

KỲ VỌNG LỚN

Một công ty khởi nghiệp khác có tên Harvey, cung cấp dịch vụ AI trong lĩnh vực pháp lý, công bố vòng tài trợ trị giá 100 triệu USD do chi nhánh đầu tư mạo hiểm của Alphabet, Google Ventures dẫn đầu; nâng mức định giá lên 1,5 tỷ USD.

Trong một blog, hai nhà đồng sáng lập Harvey Winston Weinberg và Gabriel Pereyra, cho biết doanh thu định kỳ hàng năm tăng gấp ba lần kể từ lần huy động vốn cuối cùng vào tháng 12 năm ngoái.

Trước đó, The Information từng đưa tin, doanh số công ty đạt khoảng 10 triệu USD, tức là doanh thu định kỳ hàng năm hiện nay là khoảng 30 triệu USD. Mức định giá so với con số này đang lớn hơn gấp 30 lần, cho thấy kỳ vọng của giới đầu tư với Harvey là rất cao.

Vẫn còn phải theo dõi xem liệu các công ty này có thể tạo ra lợi nhuận đảm bảo đúng với sự phóng đại hay không. Năm ngoái, nhà đầu tư mạo hiểm kỳ cựu Vinod Khosla khẳng định phần lớn công ty khởi nghiệp AI đều được định giá quá cao và hầu hết các khoản đầu tư này "sẽ mất tiền".