Khủng hoảng kinh tế toàn
cầu đã tác động mạnh tới Đài Loan, buộc nhiều
doanh nghiệp phải sa thải bớt lao động.
Đánh giá về tình hình
lao động Việt Nam ở Đài Loan trong bối cảnh này, ông Nguyễn Bá Hải, Trưởng ban Quản lý
lao động Việt Nam tại Đài Loan nói:
- Ngành bị tác
động mạnh nhất là công nghiệp điện tử, vì các sản phẩm này chủ yếu xuất
sang Nhật Bản và Mỹ, hai nước bị suy thoái nghiêm trọng. Hiện có khoảng
30% trong tổng số 81.000 lao động Việt Nam đang làm việc tại ngành công
nghiệp điện tử Đài Loan.
Theo đánh giá của các cơ quan Đài Loan,
từ tháng 6/2009 trở đi, nền kinh tế sẽ phục hồi và mọi việc sẽ ổn định
trở lại. Còn từ giờ đến tháng 6 chắc chắn sẽ còn nhiều lao động mất
việc, phải về nước trước thời hạn.
Tuy nhiên, không phải lao
động ở tất cả ngành nghề đều phải về nước. Hiện với hợp đồng chúng tôi
mới thẩm định thì mấy tháng tới, mỗi tháng vẫn đều đặn 3.000-4.000 lao
động sang Đài Loan.
Vậy với những ngành bị ảnh hưởng do tình hình suy thoái, chúng ta làm gì để bảo về người lao động?
Chúng
tôi đã đề nghị Cục Lao công Đài Loan chuyển lao động sang những nơi có
đủ việc làm, hạn chế hết mức việc đưa lao động về nước. Bên cạnh đó,
Đài Loan có những chính sách hỗ trợ người lao động nước ngoài. Được
biết, tất cả huyện thị đều đã thành lập các trung tâm lao động nước ngoài.
Với số lao động về nước trước thời hạn, cơ quan này cử
người đến giám sát việc thanh lý hợp đồng để bảo vệ quyền lợi người lao
động. Trước khi xuất cảnh có trạm đặt tại sân bay hỗ trợ người lao
động.
Ông có nói đến việc Đài Loan có chính sách hỗ trợ người lao động nước ngoài bị mất việc. Cụ thể chính sách đó là gì, thưa ông?
Lao
động bị mất việc làm, một là về nước, hai là chuyển chủ, hoặc có thể
chủ cho về nước một thời gian sau đó lại sang.
Đối với lao động về
nước, luật của Đài Loan quy định người kết thúc hợp đồng trước thời hạn
sẽ được đền bù mỗi năm làm việc một tháng lương cơ bản (17.280 Đài tệ,
khoảng 600 USD). Trong hợp đồng của lao động cũng có điều khoản nếu bên
nào kết thúc hợp đồng trước thì phải đền bù giá vé máy bay lượt về.
Nếu
lao động không về nước, Cục Lao công địa phương sẽ bố trí chuyển chủ
cho họ. Thời gian ở lại chờ chuyển chủ là 60 ngày. Hết thời gian này
nếu không tìm được việc làm mới thì buộc phải về nước. Hiện đã có
khoảng 30 người về theo kiểu này. Theo thông báo của cơ quan lao động
địa phương, thông thường khoảng 10% lao động nước ngoài được chuyển chủ.
Ông có khuyến cáo gì với lao động chuẩn bị sang Đài Loan làm việc và doanh nghiệp xuất khẩu lao động của Việt Nam?
Lao
động nên đề nghị đơn vị ký hợp đồng cung cấp đầy đủ số liệu, tin tức về
công việc sắp tới sẽ làm để tránh trường hợp phải về nước trước thời
hạn. Về phía các doanh nghiệp xuất khẩu lao động, thời điểm này không
nên đưa ồ ạt lao động qua Đài Loan.
Cần thận trọng nghiên cứu
kỹ các đơn hàng, tránh những doanh nghiệp có nguy cơ ngưng trệ hoạt
động hoặc phá sản. Phải liên hệ thường xuyên với Cục Quản lý lao động
ngoài nước tại Việt Nam hoặc Ban quản lý lao động ở Đài Loan để cập
nhật thông tin.
* Năm 2008, trong 85.000 lao động Việt Nam xuất khẩu, Đài Loan là thị trường
dẫn đầu về số lượng với 33.000 người. Lao động sang Đài Loan làm công
nhân nhà máy và xây dựng, làm việc 2 năm và được gia hạn một năm. Với
thu nhập 400-700 USD/tháng, thị trường này khá hấp dẫn người lao động.