15:15 18/01/2024

Mùa đông gọi vốn và "hạn hán" IPO: Cơ hội cho các nhà đầu tư thứ cấp

Thanh Minh

Các startup và quỹ đầu tư mạo hiểm gặp khó khăn do không thể tiến hành IPO cũng như cạn kiệt nguồn vốn. Vì vậy, đây sẽ là thời điểm thích hợp để các nhà đầu tư thứ cấp “kiếm được món hời”...

Mùa đông gọi vốn hay tình trạng khô hạn kéo dài đối với các hoạt động mua lại và chào bán lần đầu ra công chúng đã diễn ra trong cả năm qua. Dù gọi tên đó là “hiện tượng thời tiết” gì, thì thực trạng này cũng đang mang lại cơ hội cho các hãng đầu tư.

Theo Financial Times, các công ty đầu tư đang huy động hàng tỷ USD để mua lại cổ phần trong các công ty khởi nghiệp công nghệ được nguồn vốn mạo hiểm hỗ trợ, do các nhà đầu tư sớm phải bán bớt cổ phần của họ với mức giá chiết khấu.

GIAO DỊCH SÔI ĐỘNG TRÊN THỊ TRƯỜNG THỨ CẤP DÀNH CHO CÁC STARTUP 

Thị trường thứ cấp dành cho các công ty khởi nghiệp, nơi các nhà đầu tư và nhân viên mua và bán số cổ phiếu trị giá hàng chục tỷ đô la của các công ty tư nhân, đang trở thành một địa điểm giao dịch ngày càng sôi động và quan trọng, trong bối cảnh thiếu vắng các phương thức rút tiền truyền thống và do tốc độ tài trợ khởi nghiệp đang chậm lại. 

Vì vậy, những người mua quỹ đầu tư mạo hiểm thứ cấp đang chuẩn bị cho một năm bận rộn khi các nhân viên khởi nghiệp tìm cách bán cổ phiếu của họ và các nhà đầu tư tìm cách trả lại vốn cho những người ủng hộ họ hoặc phân bổ lại vốn ở nơi khác.

Chuyên gia thị trường thứ cấp Lexington Partners tuần trước đã công bố quỹ mới trị giá 23 tỷ USD để mua cổ phần từ “các nhà đầu tư quy mô lớn”. Lexington ban đầu đặt mục tiêu huy động 15 tỷ USD, nhưng đã tăng mục tiêu do nhu cầu cao và cho biết cơ hội mua mới chỉ “đang ở giai đoạn đầu” và có thể kéo dài nhiều năm.

Người phát ngôn cho biết quỹ này sẽ chủ yếu mua cổ phiếu từ các quỹ đầu tư tư nhân nhưng cũng dự kiến sẽ đầu tư tới 5 tỷ USD vào các quỹ đầu tư mạo hiểm thứ cấp.

Người đứng đầu một công ty đầu tư mạo hiểm trị giá 2 tỷ USD cho biết: “Chúng tôi đang chứng kiến ​​một lượng lớn [các nhà đầu tư đối tác hạn chế] đang gặp khó khăn và cần giảm bớt gánh nặng liên doanh của họ”.

Các công ty chuyên môn khác như Pinegrove Capital Partners, một công ty chung do Brookfield Asset Management và Sequoia Heritage thành lập, và StepStone cũng đang huy động vốn hàng tỷ đô la để nhắm mục tiêu vào các công ty liên doanh thứ cấp.

Một người có hiểu biết về thỏa thuận cho biết StepStone đã huy động được 1,25 tỷ USD ban đầu cho quỹ mới nhất của mình, theo hồ sơ và bảng điểm thu nhập của Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch, đồng thời đang nhắm mục tiêu tổng số tiền huy động được hơn gấp đôi con số đó.

Theo các nhà đầu tư, số vốn lớn mới cho thấy giao dịch ở mức cao đã quay trở lại sau hai năm suy thoái.

Thị trường thứ cấp đã phát triển ồ ạt trong thập kỷ qua, với các ngân hàng lớn, nhà quản lý tài sản và công ty thương mại đều đầu tư vào nhiều nền tảng giao dịch khác nhau. Nó cũng đã trở thành một “van xả” quan trọng cho các nhân viên khởi nghiệp, những người không thể nhận ra giá trị cổ phiếu của họ vì thiếu đợt IPO. Trong năm ngoái, các công ty bao gồm OpenAI và SpaceX của Elon Musk đã sắp xếp việc bán cổ phiếu của nhân viên thông qua thị trường thứ cấp.

“SẼ CÓ MỘT ĐỢT GIẢM GIÁ TRÊN TOÀN THỊ TRƯỜNG”

Tom Callahan, giám đốc điều hành của Nasdaq Private Market, một địa điểm giao dịch, cho biết: “Lối thoát chính của các quỹ đầu tư mạo hiểm chủ yếu là IPO và [mua bán và sáp nhập], nhưng cả hai điều đó đều không xảy ra. Vì thế, họ đang gặp áp lực to lớn và đây chính là những cơ hội đáng kinh ngạc cho các nhà đầu tư đến và mua các công ty với mức chiết khấu sâu”.

Tuy nhiên, thị trường thứ cấp này được mô tả là kém thanh khoản hơn nhiều so với thị trường đại chúng. Một nhà đầu tư mạo hiểm nói rằng đó là “một thị trường lộn xộn bị thống trị bởi các nhà môi giới qua điện thoại”.

Hoạt động IPO dự kiến sẽ khởi sắc vào cuối năm nay, nhưng vẫn có thể phải mất vài tháng để trở lại bình thường.

Giao dịch thứ cấp bị đình trệ vào năm 2022 ảnh hưởng của mức lãi suất cao khiến việc định giá các công ty khởi nghiệp khó khăn. Callahan của Nasdaq Private Market cho biết tại các thời điểm trong hai năm qua, các công ty đầu tư mạo hiểm đã yêu cầu mức giá cao hơn 30% so với mức giá mà người mua tiềm năng sẵn sàng trả.

Lối thoát chính của các quỹ đầu tư mạo hiểm chủ yếu là IPO và mua bán sáp nhập, nhưng cả hai điều đó đều không xảy ra
Lối thoát chính của các quỹ đầu tư mạo hiểm chủ yếu là IPO và mua bán sáp nhập, nhưng cả hai điều đó đều không xảy ra

Marcus New, giám đốc điều hành của sàn giao dịch InvestX, cho biết khoảng cách định giá đã bắt đầu thu hẹp khi các công ty đầu tư mạo hiểm “ngày càng gặp khó khăn”, dẫn đến nguồn cung cổ phiếu để bán tăng lên. Tuy nhiên, ông và Callahan đều cho biết các quỹ phòng hộ và các nhà đầu tư tổ chức vẫn thận trọng trong việc mua cổ phiếu của tất cả các công ty tư nhân lớn nhất và nổi tiếng nhất.

Các nhà đầu tư và nền tảng giao dịch đang hy vọng sự xuất hiện của những người mua thứ cấp chuyên nghiệp với hàng tỷ đô la để chi tiêu sẽ bù đắp cho điều đó và tăng khối lượng.

Hans Swildens, nhà đầu tư thứ cấp và người sáng lập Industry Ventures, cho biết: “Giá trị sẽ được điều chỉnh giảm trong quý này”. “Sẽ có một đợt giảm giá trên toàn thị trường. Nếu điều đó xảy ra thì khối lượng [giao dịch] sẽ bắt đầu tăng vọt”.

Forge Global, một sàn giao dịch thứ cấp được giao dịch công khai dành cho cổ phiếu tư nhân, đã báo cáo khối lượng giao dịch tăng hơn 50% so với quý trước trong quý 3 năm 2023 và giám đốc điều hành Kelly Rodriques cho rằng “xu hướng đó sẽ tiếp tục”.

InvestX cho biết những người sẵn sàng dũng cảm mua lại cổ phiếu thứ cấp này trước khi thị trường IPO rộng lớn hơn phục hồi có thể kiếm được món hời.

Marcus New cho rằng vài tháng tới sẽ là thời điểm tốt nhất tham gia, trở thành người mua loại chứng khoán này trong nửa thập kỷ qua.