Nội các của Thủ tướng Shinzo Abe ngày 2/11 đã phê chuẩn một dự thảo luật về mở cửa đón thêm lao động phổ thông nước ngoài trong những ngành đang thiếu nhân công nghiêm trọng ở Nhật Bản. 

Đây là một sự dịch chuyển chính sách gây tranh cãi tại Nhật, quốc gia nổi tiếng chặt chẽ trong vấn đề nhập cư.

Từ lâu, nhập cư bị xem như một vấn đề "cấm kỵ" ở Nhật Bản, bởi nhiều người nước này đề cao tính thuần nhất dân tộc. Tuy nhiên, thực trạng dân số lão hóa và suy giảm đang thách thức quan điểm này của nước Nhật.

Theo hãng tin Reuters, bất chấp sự nghi ngại ngay trong chính Đảng Dân chủ tự do (LDP) cầm quyền của ông Abe, Quốc hội Nhật Bản nhiều khả năng sẽ thông qua dự luận trên do đối mặt với sức ép lớn từ các công ty đang chật vật xoay sở với tình trạng thiếu lao động nghiêm trọng nhất trong nhiều thập niên.

Dự luật trên sẽ thiết lập hai loại thị thực (visa) mới cho lao động nước ngoài trong những ngành nghề khan hiếm lao động ở Nhật hiện nay. Tuy chưa được nêu rõ, danh sách những ngành như vậy có thể bao gồm hơn 10 lĩnh vực, từ nông nghiệp tới xây dựng, khách sạn và chăm sóc người già.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nhật Bản Takashi Yamashita ngày 2/11 từ chối đưa ra một mức trần cụ thể, nhưng truyền thông Nhật nói rằng nước này có thể theo thời gian tiếp nhận thêm đến 500.000 lao động phổ thông nước ngoài, tăng 40% so với con số 1,28 triệu lao động nước ngoài đang làm việc ở nước này hiện nay.

Ở thời điểm hiện tại, lao động nước ngoài chiếm 2% lực lượng lao động ở Nhật.

Lao động thuộc diện visa thứ nhất phải có mức độ kỹ năng và trình độ tiếng Nhật nhất định. Họ sẽ không được phép đưa theo người thân đến Nhật với thời gian lưu trú đến 5 năm. Lao động thuộc diện visa thứ hai phải có kỹ năng cao hơn, có thể mang theo gia đình và cư trú lâu dài.

Những năm gần đây, Nhật Bản đón nhiều lao động nước ngoài hơn trước, nhưng trọng tâm vẫn là lao động trình độ cao. Đối với lao động phổ thông, các công ty Nhật chủ yếu dựa vào hệ thống "thực tập sinh" và lao động nước ngoài làm ngoài giờ.

Dự luật trên vấp phải sự phản đối của nhiều nghị sỹ LDP. Các nghị sỹ phản đối dự luật này lo ngại việc đón thêm lao động phổ thông nước ngoài sẽ làm gia tăng tội phạm và gây ảnh hưởng tiêu cực đến tiền lương. Một số chính trị gia đối lập thì chỉ trích Chính phủ của Thủ tướng Abe hành động hấp tấp mà không bảo vệ tốt quyền của lao động nước ngoài.

Mặc dù vậy, một cuộc khảo sát mới đây của tờ báo Yomiuri cho thấy 51% cử tri Nhật ủng hộ việc đón thêm lao động phổ thông nước ngoài, và khoảng 43% nhất trí công nhận "nhập cư" - ngang với tỷ lệ phản đối.