Ngay sau phát biểu của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình về quản lý thị trường vàng trước Quốc hội sáng 31/10, đại biểu Nguyễn Văn Hiến (Bà Rịa - Vũng Tàu) đã có phần phản biện thẳng thắn.

Dẫn lời Ủy ban Kinh tế tại báo cáo thẩm tra là cơ chế quản lý thị trường vàng, kinh doanh vàng chưa mang lại hiệu quả và chưa đạt được mục tiêu đưa giá vàng trong nước sát với giá vàng thế giới, ông Hiến cho rằng nhận định này khác với trình bày của Thống đốc là cơ chế quản lý vàng bước đầu đã mang lại kết quả cực kỳ quan trọng.

“Tôi cho rằng nhận định này còn có vẻ nhẹ nhàng, còn né tránh trước vấn đề rất nóng trong thời gian qua”, đại biểu Hiến nhìn nhận.

Vị đại biểu này cũng không giấu vẻ sốt ruột khi “chúng ta đang ngồi đây và ngoài kia hàng đoàn người đang xếp hàng để chuyển đổi, để kiểm định, để có bao bì mới của SJC và chúng ta cứ thản nhiên là người dân phải tự bảo vệ mình”.

Ông Hiến cũng nêu thực tế, từ khi Ngân hàng Nhà nước tăng cường quản lý và siết chặt kinh doanh vàng thì thị trường vàng chia làm hai. Phần còn lại bán sát giá vàng thế giới, còn SJC luôn cao hơn 2 - 3 triệu đồng.

"Thống đốc nói vừa rồi mua vào 60 tấn vàng, tại sao Nhà nước phải mua 60 tấn vàng trong khi giá cao, tại sao không nhập khẩu vàng từ nước ngoài nếu tỷ giá ổn định?", ông Hiến đặt câu hỏi.

Nói rõ là tại buổi họp báo Chính phủ ngày 28/10 vừa qua, Ngân hàng Nhà nước cho biết SJC chỉ nhận gia công và nhận 5.000 đồng tiền phí, đại biểu Hiến tiếp tục đặt câu hỏi vậy SJC gia công cho ai, tại sao giá chênh lệch như vậy và chênh lệch vào túi ai, ngân sách Nhà nước có được hưởng không?

Ông cũng cho rằng từ khi được thực hiện, chính sách này đã gây tổn thất không nhỏ cho doanh nghiệp kinh doanh vàng, cho người dân phải bù tiền để chuyển đổi.

Một loạt thông tin liên quan được đại biểu Hiến nêu tiếp, như ngày 19/9 Ngân hàng Nhà nước cho biết đã cho phép SJC chuyển đổi 13 tấn vàng, tức là 350.000 lượng từ vàng miếng các thương hiệu khác sang thương hiệu SJC, ngày 24/8 chuyển đổi 16 tấn là 418.000 lượng.

“Quy trình chuyển đổi từ vàng phi SJC sang SJC bị buông thả, để mặc thị trường xoay xở, phần thiệt thuộc về người dân và doanh nghiệp giữ vàng phi SJC”, ông Hiến kiên trì với nhận định về hạn chế trong quản lý thị trường vàng.

Ở phần phát biểu, Thống đốc Bình có nhắc đến Nghị định 24 với kết quả mang tính quyết định, song theo đại biểu Hiến thì văn bản này không có hướng dẫn về chuyển đổi của Ngân hàng Nhà nước.

Một băn khoăn khác cũng được đại biểu Hiến chỉ ra là việc xuất hiện vàng nhái SJC không nhiều nhưng gây hoang mang lớn và chỉ SJC mới có quyền "phán" là nhái hay không, trong khi đó vàng vẫn là 4 số 9.

Những hệ lụy của việc “chỉ có ở nước ta giá vàng mới phụ thuộc vào thương hiệu mà không phụ thuộc vào tuổi vàng”, theo ông Hiến, là mục đích huy động vàng trong dân không đạt được, các ngân hàng thương mại không được huy động vàng thì phải mua, mua thì nhu cầu tăng, giá tăng thì tác động xấu lên thị trường. Như thế mục đích kéo sát giá thế giới không đạt được, khi ngân hàng thương mại không được kinh doanh vàng thì huy động vàng trong dân cũng sẽ khó khăn.

Nhấn mạnh quan điểm lưu trữ vàng là truyền thống, là tập quán, là mục đích để đề phòng rủi ro cho nên thị trường vàng vẫn tồn tại một cách khách quan, ông Hiến mượn lời đại biểu Trần Du Lịch đã nhấn mạnh trong phát biểu sáng 30/10 là "không thể coi thường thị trường vàng".

"Chúng tôi đề nghị công khai minh bạch trong chính sách vàng và các chính sách khác, nếu không càng làm suy giảm lòng tin và tạo nghi ngờ về động cơ, mục đích", ông Hiến nhấn mạnh.

Không còn thời gian thảo luận tại hội trường, song bên hành lang Quốc hội, một số vị đại biểu cũng bày tỏ sự đồng tình với phân tích của đại biểu Hiến.