TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ
Quốc hội đặt thời hạn cuối 2015 cho tái cơ cấu kinh tế
Theo Quốc hội, các hạn chế của quá trình tái cơ cấu nền kinh tế chủ yếu từ các nguyên nhân chủ quan
Chiều 28/11, thông qua nghị quyết tiếp tục nâng cao hiệu quả thực hiện tái cơ cấu nền kinh tế trong ba lĩnh vực trọng tâm, Quốc hội yêu cầu sắp xếp, tổ chức cơ cấu lại các tổ chức tín dụng yếu kém, tiếp tục thực hiện các giải pháp giảm nợ xấu và đến cuối năm 2015 còn dưới 3% trong tổng dư nợ.
Giám sát chặt sở hữu chéo
Ở báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý nghị quyết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết còn có ý kiến băn khoăn tính khả thi về mục tiêu giảm nợ xấu nói trên.
Song, theo Ủy ban, mục tiêu này phù hợp với nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2015 vừa được Quốc hội thông qua là “phấn đấu đến cuối năm 2015 đưa tỷ lệ nợ xấu dưới 3%”.
Chỉ tiêu này không bao gồm khoản 316,2 nghìn tỷ đồng dư nợ đã được giữ nguyên nhóm nợ theo Quyết định 780 và Thông tư 09/2014 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Văn Giàu giải thích.
Dẫn số liệu báo cáo của Thủ tướng tại phiên chất vấn là VAMC đã mua gần 95 nghìn tỷ đồng nợ xấu và đang từng bước xử lý theo quy định, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận định, “với cơ chế thực hiện mua bán nợ các tổ chức tín dụng và tiếp tục cho phép cơ cấu lại nợ theo quyết định của Ngân hàng Nhà nước thì tỉ lệ nợ xấu dưới 3% là khả thi”.
Tiếp thu ý kiến đại biểu, nghị quyết đã thể hiện yêu cầu tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện cơ chế hoạt động của VAMC, khẩn trương bổ sung, hoàn chỉnh các quy định pháp luật để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong xử lý tài sản đảm bảo, phát triển thị trường mua bán nợ.
Đồng thời, tăng cường thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật đối với tổ chức tín dụng, giám sát chặt chẽ vấn đề sở hữu chéo, đầu tư chéo, xử lý kịp thời các vi phạm và ngăn chặn rủi ro phát sinh.
Đáng chú ý, cuối năm 2015 cơ bản kiểm soát sở hữu chéo, đầu tư chéo theo quy định của pháp luật cũng là yêu cầu được Quốc hội đặt ra với Chính phủ.
Nhìn tổng thể, Quốc hội yêu cầu bổ sung, hoàn thiện đề án tái cơ cấu trong đó lượng hóa nội dung mô hình tăng trưởng, nêu rõ mục tiêu, lộ trình, phương thức phân bổ lại nguồn lực, huy động sự tham gia của xã hội. Việc hoàn thành phê duyệt các đề án tái cơ cấu ngành, lĩnh vực và từng địa phương cũng được chốt thời gian chậm nhất là cuối quý 2/2015.
Mục tiêu cuối 2015
Đánh giá qua hơn 3 năm thực hiện việc tái cơ cấu nền kinh tế, Quốc hội chỉ rõ, mô hình tăng trưởng mới chưa thực sự định hình, chưa xác định được toàn diện mối quan hệ giữa tái cơ cấu ba lĩnh vực trọng tâm và tái cơ cấu tổng thể nền kinh tế, khả năng cạnh tranh của nền kinh tế cải thiện chậm.
Bên cạnh đó, chính sách chưa đủ mạnh để thu hút nguồn lực từ khu vực tư nhân và đầu tư nước ngoài tham gia đầu tư vào khu vực công. Đầu tư vào ngành công nghệ cao, các ngành có khả năng dẫn dắt chuyển đổi cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại vẫn chưa đáp ứng yêu cầu.
Tiến độ thực hiện tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước theo nhận định của Quốc hội là chậm, chưa có chuyển biến mang tính đột phá.
Việc phân công, phân cấp, phân quyền thực hiện các quyền, nghĩa vụ của chủ sở hữu, đại diện chủ sở hữu nhà nước còn chồng chéo, quản trị doanh nghiệp chậm được đổi mới.
Một số giải pháp hỗ trợ tái cơ cấu tổ chức tín dụng, xử lý nợ xấu chưa mang lại hiệu quả, chưa thật sự phối hợp chặt chẽ với các giải pháp tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước và đầu tư công. Xử lý sở hữu chéo, đầu tư chéo trong hệ thống tổ chức tín dụng còn chậm, nghị quyết nêu rõ.
Theo Quốc hội, các hạn chế của quá trình tái cơ cấu nền kinh tế chủ yếu từ các nguyên nhân chủ quan, nhất là các đề án tái cơ cấu chưa được lượng hóa bằng các chỉ tiêu cụ thể và triển khai một cách đồng bộ.
Nhiều vấn đề bức xúc chưa được giải quyết triệt để, còn lúng túng, cải cách thể chế, cải cách thủ tục hành chính gắn với tái cơ cấu nền kinh tế còn thiếu đồng bộ, chưa có đột phá mạnh mẽ.
Các vị đại diện cho dân cũng nhìn nhận, trách nhiệm của người đứng đầu các ngành, địa phương, doanh nghiệp nhà nước trong thực hiện tái cơ cấu thiếu cụ thể.
Với nghị quyết này, Quốc hội nhấn mạnh yêu cầu tiếp tục thực hiện đề án tổng thể tái cơ cấu nền kinh tế, để đến cuối năm 2015 bảo đảm cơ bản hoàn thành cơ cấu lại nền kinh tế theo hướng phát triển nhanh và bền vững, hài hòa giữa mục tiêu tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô và an sinh xã hội.
Giám sát chặt sở hữu chéo
Ở báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý nghị quyết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết còn có ý kiến băn khoăn tính khả thi về mục tiêu giảm nợ xấu nói trên.
Song, theo Ủy ban, mục tiêu này phù hợp với nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2015 vừa được Quốc hội thông qua là “phấn đấu đến cuối năm 2015 đưa tỷ lệ nợ xấu dưới 3%”.
Chỉ tiêu này không bao gồm khoản 316,2 nghìn tỷ đồng dư nợ đã được giữ nguyên nhóm nợ theo Quyết định 780 và Thông tư 09/2014 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Văn Giàu giải thích.
Dẫn số liệu báo cáo của Thủ tướng tại phiên chất vấn là VAMC đã mua gần 95 nghìn tỷ đồng nợ xấu và đang từng bước xử lý theo quy định, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận định, “với cơ chế thực hiện mua bán nợ các tổ chức tín dụng và tiếp tục cho phép cơ cấu lại nợ theo quyết định của Ngân hàng Nhà nước thì tỉ lệ nợ xấu dưới 3% là khả thi”.
Tiếp thu ý kiến đại biểu, nghị quyết đã thể hiện yêu cầu tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện cơ chế hoạt động của VAMC, khẩn trương bổ sung, hoàn chỉnh các quy định pháp luật để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong xử lý tài sản đảm bảo, phát triển thị trường mua bán nợ.
Đồng thời, tăng cường thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật đối với tổ chức tín dụng, giám sát chặt chẽ vấn đề sở hữu chéo, đầu tư chéo, xử lý kịp thời các vi phạm và ngăn chặn rủi ro phát sinh.
Đáng chú ý, cuối năm 2015 cơ bản kiểm soát sở hữu chéo, đầu tư chéo theo quy định của pháp luật cũng là yêu cầu được Quốc hội đặt ra với Chính phủ.
Nhìn tổng thể, Quốc hội yêu cầu bổ sung, hoàn thiện đề án tái cơ cấu trong đó lượng hóa nội dung mô hình tăng trưởng, nêu rõ mục tiêu, lộ trình, phương thức phân bổ lại nguồn lực, huy động sự tham gia của xã hội. Việc hoàn thành phê duyệt các đề án tái cơ cấu ngành, lĩnh vực và từng địa phương cũng được chốt thời gian chậm nhất là cuối quý 2/2015.
Mục tiêu cuối 2015
Đánh giá qua hơn 3 năm thực hiện việc tái cơ cấu nền kinh tế, Quốc hội chỉ rõ, mô hình tăng trưởng mới chưa thực sự định hình, chưa xác định được toàn diện mối quan hệ giữa tái cơ cấu ba lĩnh vực trọng tâm và tái cơ cấu tổng thể nền kinh tế, khả năng cạnh tranh của nền kinh tế cải thiện chậm.
Bên cạnh đó, chính sách chưa đủ mạnh để thu hút nguồn lực từ khu vực tư nhân và đầu tư nước ngoài tham gia đầu tư vào khu vực công. Đầu tư vào ngành công nghệ cao, các ngành có khả năng dẫn dắt chuyển đổi cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại vẫn chưa đáp ứng yêu cầu.
Tiến độ thực hiện tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước theo nhận định của Quốc hội là chậm, chưa có chuyển biến mang tính đột phá.
Việc phân công, phân cấp, phân quyền thực hiện các quyền, nghĩa vụ của chủ sở hữu, đại diện chủ sở hữu nhà nước còn chồng chéo, quản trị doanh nghiệp chậm được đổi mới.
Một số giải pháp hỗ trợ tái cơ cấu tổ chức tín dụng, xử lý nợ xấu chưa mang lại hiệu quả, chưa thật sự phối hợp chặt chẽ với các giải pháp tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước và đầu tư công. Xử lý sở hữu chéo, đầu tư chéo trong hệ thống tổ chức tín dụng còn chậm, nghị quyết nêu rõ.
Theo Quốc hội, các hạn chế của quá trình tái cơ cấu nền kinh tế chủ yếu từ các nguyên nhân chủ quan, nhất là các đề án tái cơ cấu chưa được lượng hóa bằng các chỉ tiêu cụ thể và triển khai một cách đồng bộ.
Nhiều vấn đề bức xúc chưa được giải quyết triệt để, còn lúng túng, cải cách thể chế, cải cách thủ tục hành chính gắn với tái cơ cấu nền kinh tế còn thiếu đồng bộ, chưa có đột phá mạnh mẽ.
Các vị đại diện cho dân cũng nhìn nhận, trách nhiệm của người đứng đầu các ngành, địa phương, doanh nghiệp nhà nước trong thực hiện tái cơ cấu thiếu cụ thể.
Với nghị quyết này, Quốc hội nhấn mạnh yêu cầu tiếp tục thực hiện đề án tổng thể tái cơ cấu nền kinh tế, để đến cuối năm 2015 bảo đảm cơ bản hoàn thành cơ cấu lại nền kinh tế theo hướng phát triển nhanh và bền vững, hài hòa giữa mục tiêu tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô và an sinh xã hội.
