16:34 29/12/2023

Startup AI thắng lớn trong cuộc chiến gọi vốn, nhưng không phải từ các quỹ đầu tư mạo hiểm

Thanh Minh

Trong năm 2023, các công ty Big Tech đã chi “bạo tiền” vào startup AI, nhiều hơn cả các quỹ đầu tư mạo hiểm …

Theo Financial Times, các công ty công nghệ lớn đã chi một số tiền lớn hơn rất nhiều so với các nhóm đầu tư mạo hiểm, để đầu tư vào các công ty khởi nghiệp AI mang tính sáng tạo, Những gã khổng lồ công nghệ lâu đời đã sử dụng sức mạnh tài chính của họ để thống trị lĩnh vực AI được quảng cáo rầm rộ này.

STARTUP AI HUY ĐỘNG 27 TỶ USD TRONG NĂM 2023

Theo dữ liệu mới từ các nhà nghiên cứu thị trường tư nhân PitchBook, năm 2023, Microsoft, Google và Amazon đã đạt được một loạt thương vụ bom tấn, chiếm tới 2/3 trong số 27 tỷ USD mà các công ty AI non trẻ huy động được vào năm 2023.

Khoản chi khổng lồ bùng nổ sau khi ra mắt ChatGPT của OpenAI vào tháng 11 năm 2022, nêu bật cách các tập đoàn lớn nhất ở Thung lũng Silicon đang lấn át các nhà đầu tư công nghệ truyền thống cho các giao dịch lớn nhất trong ngành.

Sự nổi lên của AI sáng tạo - các hệ thống có khả năng tạo ra video, văn bản, hình ảnh và âm thanh giống con người trong vài giây - cũng đã thu hút các nhà đầu tư hàng đầu ở Thung lũng Silicon. Nhưng các quỹ đầu tư mạo hiểm đã bị áp đảo, buộc phải giảm tốc độ chi tiêu khi họ điều chỉnh theo lãi suất cao hơn và định giá các công ty trong danh mục đầu tư của họ giảm.

Đề cập đến một số công ty khởi nghiệp AI hàng đầu, Nina Achadjian, một đối tác tại công ty liên doanh Index Ventures của Mỹ, cho biết: “Trong năm qua, chúng ta đã chứng kiến thị trường nhanh chóng hợp nhất xung quanh một số mô hình nền tảng, những hãng công nghệ lớn tham gia và rót hàng tỷ USD vào các công ty như OpenAI, Cohere, Anthropic và Mistral”.

Một loạt thỏa thuận, chẳng hạn như khoản đầu tư 10 tỷ USD của Microsoft vào OpenAI cũng như hàng tỷ USD được Anthropic có trụ sở tại San Francisco huy động từ cả Google và Amazon, đã giúp đẩy tổng chi tiêu cho các nhóm AI lên gần gấp ba lần so với kỷ lục 11 tỷ USD được thiết lập hai năm trước trước đó.

Đầu tư mạo hiểm vào công nghệ đạt mức kỷ lục vào năm 2021, khi các nhà đầu tư tận dụng lãi suất cực thấp để huy động và triển khai số tiền lớn trên nhiều ngành, đặc biệt là những ngành bị gián đoạn nhiều nhất bởi Covid-19.

HẦU HẾT STARTUP CÓ TIỀM NĂNG ĐỀU ĐƯỢC CÁC BIG TECH ĐƯƠNG NHIỆM ĐỂ MẮT

Microsoft cũng đã cam kết đầu tư 1,3 tỷ USD vào Inflection, một công ty khởi nghiệp về AI mang tính đột phá khác, nhằm cạnh tranh với các đối thủ như Google và Amazon.

Xây dựng và đào tạo các công cụ AI tổng quát là một quá trình chuyên sâu, đòi hỏi sức mạnh tính toán và tiền mặt khổng lồ. Do đó, các công ty khởi nghiệp thích hợp tác với các công ty Big Tech có thể cung cấp cơ sở hạ tầng đám mây và quyền truy cập vào các con chip cũng như tiềm lực tài chính mạnh nhất.

Điều đó đã nhanh chóng đẩy giá trị của các công ty khởi nghiệp tư nhân trong không gian AI lên cao, khiến các nhà đầu tư mạo hiểm khó đặt cược vào các công ty đi đầu về công nghệ. Một đợt bán cổ phiếu của nhân viên tại OpenAI đang tìm cách định giá công ty ở mức 86 tỷ USD, gần gấp ba lần mức định giá mà nó nhận được vào đầu năm nay.

“Ngay cả những nhà đầu tư mạo hiểm hàng đầu thế giới, quản lý hàng chục tỷ USD, cũng không thể cạnh tranh với các Big Tech đương nhiệm”, Patrick Murphy, đối tác sáng lập của Tapestry VC, công ty đầu tư mạo hiểm giai đoạn đầu, cho biết.

“Trong làn sóng AI này, hầu hết các startup có tiềm năng cho đến nay đều đã bị các công ty Big Tech đương nhiệm nắm bắt”.

Một chuỗi thỏa thuận của Microsoft, Google và Amazon chiếm tới 2/3 trong số 27 tỷ USD mà các công ty AI non trẻ huy động được vào năm 2023
Một chuỗi thỏa thuận của Microsoft, Google và Amazon chiếm tới 2/3 trong số 27 tỷ USD mà các công ty AI non trẻ huy động được vào năm 2023

Tuy nhiên, VC cũng không vắng mặt trên thị trường. Thrive Capital, công ty có trụ sở tại New York của Josh Kushner, là nhà đầu tư chính trong đợt bán cổ phiếu cho nhân viên của OpenAI, đồng thời đã ủng hộ công ty vào đầu năm nay. Thrive đã tiếp tục đầu tư trong thời kỳ suy thoái chi tiêu mạo hiểm vào năm 2023.

Mistral có trụ sở tại Paris đã huy động được khoảng 500 triệu USD từ các nhà đầu tư bao gồm các công ty liên doanh Andreessen Horowitz và General Catalyst, và nhà sản xuất chip Nvidia kể từ khi được thành lập vào tháng 5 năm nay.

Một số VC đang tìm cách đầu tư vào các công ty xây dựng ứng dụng dựa trên cái gọi là “mô hình nền tảng” do OpenAI và Anthropic phát triển, giống như cách các ứng dụng bắt đầu được phát triển trên thiết bị di động trong những năm sau khi điện thoại thông minh được giới thiệu.

Sarah Guo, người sáng lập công ty liên doanh tập trung vào AI Conviction, cho biết: “Có rất nhiều lĩnh vực ứng dụng AI vẫn chưa được khám phá và rất nhiều công ty AI có giá trị nhất về cơ bản sẽ là những công ty mới”.