TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ
C48: Vinalines đã làm trái ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng
Cơ quan Cảnh sát điều tra (C48) - Bộ Công an công bố kết quả điều tra ban đầu vụ án tại Vinalines
Sáng 22/5, Cơ quan Cảnh sát điều tra (C48) - Bộ Công an đã có cuộc họp báo công bố kết quả điều tra ban đầu vụ án tham ô tài sản, mở rộng điều tra sai phạm trong việc lựa chọn nhà thầu mua ụ nổi 83M và lập, phê duyệt dự án nhà máy sửa chữa tàu biển phía Nam tại Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines).
Trước đó, Thanh tra Chính phủ đã có kết luận về việc chấp hành pháp luật trong công tác quản lý và sử dụng vốn, tài sản tại Vinalines trong giai đoạn 2007-2010, cho thấy hàng loạt sai phạm gây thiệt hại lớn.
Gửi giá, quyết toán khống khối lượng
Đại tá Trần Duy Thanh, Cục trưởng C48 cho biết, từ thời điểm tháng 1/2012, qua thu thập tài liệu từ công tác trinh sát, C48 đã xác minh làm rõ dấu hiệu sai phạm và xác định: ông Trần Hải Sơn, Tổng giám đốc, ông Trần Văn Quang, Trưởng phòng Kế hoạch cùng một số cán bộ liên quan thuộc Công ty TNHH Sửa chữa tàu biển Vinalines đã thông đồng với Trần Bá Hùng, cán bộ Huyndai Vinashin và ông Phạm Bá Giáp, Giám đốc Công ty Nguyên Ân (Nha Trang) thực hiện hành vi lập hai bộ hồ sơ hợp đồng, chứng từ quyết toán khối lượng sửa chữa phần đáy ụ nổi 83M để chiếm đoạt hơn 2,9 tỷ đồng.
Ngoài ra các đối tượng còn gửi giá 10.000 đồng/kg thép hàn vào hợp đồng để chiếm đoạt tiền của Vinalines chia nhau. Trong đó, các cán bộ thuộc Công ty TNHH Sửa chữa tàu biển Vinalines được chia hơn 2.543 triệu đồng, Trần Hải Sơn chiếm hưởng 900 triệu đồng, còn lại Trần Văn Quang chiếm hưởng.
Ngày1/2/2012, C48 đã ra quyết định khởi tố vụ án tham ô tài sản, khởi tố, bắt tạm giam các bị can Trần Hải Sơn, Trần Văn Quang, Trần Bá Hùng và Phạm Bá Giáp. Ngay sau đó các bị can đã khai nhận hành vi phạm tội và đã tự giác nộp lại hơn 1.204,5 triệu đồng.
Cố ý làm trái
Về dự án nhà máy sửa chữa tàu biển phía Nam, C48 xác định: ngày 31/8/2006 Văn phòng Chính phủ có văn bản thông báo ý kiến của Phó thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng “đồng ý về mặt nguyên tắc cho Vinalines lập báo cáo đầu tư dự án... để trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định”.
Như vậy, Chính phủ mới chỉ đồng ý về mặt nguyên tắc. Khi chưa được Thủ tướng phê duyệt bổ sung dự án vào quy hoạch thì ngày 27/6/2007 ông Dương Chí Dũng - Chủ tịch Hội đồng Quản trị Vinalines thời điểm đó đã ký quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư xây dựng nhà máy sửa chữa tàu biển tại tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu với tổng mức đầu tư hơn 3.854 tỷ đồng, trong đó có việc mua, lắp đặt một ụ nổi.
Ngày 17/7/2008, sau khi ông Mai Văn Phúc, Tổng giám đốc Vinalines trình, ông Dương Chí Dũng đã ký quyết định phê duyệt chính thức dự án và mức đầu tư được nâng lên 6.489 tỷ đồng.
Theo C48, ngày 3/8/2008 ông Dương Chí Dũng mới chính thức phê duyệt dự án nhưng trước đó một năm (ngày 1/10/2007) ông Trần Hữu Chiều, Phó tổng giám đốc, Trưởng ban Quản lý dự án đã có văn bản đề nghị, ông Mai Văn Phúc ký trình và ông Dương Chí Dũng ký phê duyệt mua ụ nổi 83M, ụ nổi này là một phần không tách rời của dự án nhà máy.
Ụ nổi 83M sản xuất năm 1965 (42 tuổi và quá thời hạn theo quy định là 22 tuổi, không đủ điều kiện nhập khẩu), có sức nâng là 25.000 tấn với tổng mức đầu tư là 14,136 triệu USD, trong đó chi phí mua, sửa chữa tại Nga, cước vận chuyển là 12,5 triệu USD.
Tuy nhiên lãnh đạo Vinalines đã thay đổi phương án mua dẫn đến chi phí thực tế cho việc mua, vận chuyển ụ nổi về Việt Nam sửa chữa, tổng chi phí hết 24,3 triệu USD. Nhưng đến nay, ụ nổi này vẫn không đủ điều kiện đăng ký, đăng kiểm tại Việt Nam.
Thêm vào đó, Vinalines còn chi cho việc mua, vận chuyển, sửa chữa ụ nổi, lãi vay ngân hàng và một số khoản chi phí khác là 480 tỷ đồng. Đến nay việc vay vốn và xây dựng nhà máy đã bị tạm ngừng, và ụ nổi chưa được đưa vào khai thác, gây lãng phí lớn. Cụ thể, đến tháng 4/2010, Vinalines phải chi 30 tỷ đồng tiền thuê chỗ neo đậu, bảo vệ, trực sự cố và 70 tỷ đồng tiền trả lãi vay ngân hàng cho khoản tiền mua, sửa chữa ụ nổi 83M.
C48 cho biết, hành vi của các ông Dương Chí Dũng, Mai Văn Phúc, Trần Hữu Chiều là trái ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, trái quy định tại Nghị định 49/2006/NĐ-CP, Luật Đầu tư, Luật Đấu thầu...
Ngày 17/5/2012, Cơ quan Cảnh sát điều tra ra quyết định bổ sung quyết định khởi tố vụ án số 01/C48 (P2) ngày 1/2/2012, khởi tố bị can về tội cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, lệnh bắt tạm giam, lệnh khám xét với ông Dương Chí Dũng, ông Mai Văn Phúc và Trần Hữu Chiều.
Đại tá Trần Duy Thanh cho biết, đến nay các bị can nguyên là lãnh đạo Vinalines đã thừa nhận hành vi cố ý làm trái quy định về quản lý kinh tế. Riêng bị can Dương Chí Dũng đã bỏ trốn ngay trước khi cơ quan điều tra ra lệnh bắt tạm giam.
“Chúng tôi đã ra quyết định truy nã đặc biệt và phối hợp với các lực lượng trên toàn quốc để truy bắt bị can Dương Chí Dũng”, Đại tá Thanh khẳng định.
Trước đó, Thanh tra Chính phủ đã có kết luận về việc chấp hành pháp luật trong công tác quản lý và sử dụng vốn, tài sản tại Vinalines trong giai đoạn 2007-2010, cho thấy hàng loạt sai phạm gây thiệt hại lớn.
Gửi giá, quyết toán khống khối lượng
Đại tá Trần Duy Thanh, Cục trưởng C48 cho biết, từ thời điểm tháng 1/2012, qua thu thập tài liệu từ công tác trinh sát, C48 đã xác minh làm rõ dấu hiệu sai phạm và xác định: ông Trần Hải Sơn, Tổng giám đốc, ông Trần Văn Quang, Trưởng phòng Kế hoạch cùng một số cán bộ liên quan thuộc Công ty TNHH Sửa chữa tàu biển Vinalines đã thông đồng với Trần Bá Hùng, cán bộ Huyndai Vinashin và ông Phạm Bá Giáp, Giám đốc Công ty Nguyên Ân (Nha Trang) thực hiện hành vi lập hai bộ hồ sơ hợp đồng, chứng từ quyết toán khối lượng sửa chữa phần đáy ụ nổi 83M để chiếm đoạt hơn 2,9 tỷ đồng.
Ngoài ra các đối tượng còn gửi giá 10.000 đồng/kg thép hàn vào hợp đồng để chiếm đoạt tiền của Vinalines chia nhau. Trong đó, các cán bộ thuộc Công ty TNHH Sửa chữa tàu biển Vinalines được chia hơn 2.543 triệu đồng, Trần Hải Sơn chiếm hưởng 900 triệu đồng, còn lại Trần Văn Quang chiếm hưởng.
Ngày1/2/2012, C48 đã ra quyết định khởi tố vụ án tham ô tài sản, khởi tố, bắt tạm giam các bị can Trần Hải Sơn, Trần Văn Quang, Trần Bá Hùng và Phạm Bá Giáp. Ngay sau đó các bị can đã khai nhận hành vi phạm tội và đã tự giác nộp lại hơn 1.204,5 triệu đồng.
Cố ý làm trái
Về dự án nhà máy sửa chữa tàu biển phía Nam, C48 xác định: ngày 31/8/2006 Văn phòng Chính phủ có văn bản thông báo ý kiến của Phó thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng “đồng ý về mặt nguyên tắc cho Vinalines lập báo cáo đầu tư dự án... để trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định”.
Như vậy, Chính phủ mới chỉ đồng ý về mặt nguyên tắc. Khi chưa được Thủ tướng phê duyệt bổ sung dự án vào quy hoạch thì ngày 27/6/2007 ông Dương Chí Dũng - Chủ tịch Hội đồng Quản trị Vinalines thời điểm đó đã ký quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư xây dựng nhà máy sửa chữa tàu biển tại tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu với tổng mức đầu tư hơn 3.854 tỷ đồng, trong đó có việc mua, lắp đặt một ụ nổi.
Ngày 17/7/2008, sau khi ông Mai Văn Phúc, Tổng giám đốc Vinalines trình, ông Dương Chí Dũng đã ký quyết định phê duyệt chính thức dự án và mức đầu tư được nâng lên 6.489 tỷ đồng.
Theo C48, ngày 3/8/2008 ông Dương Chí Dũng mới chính thức phê duyệt dự án nhưng trước đó một năm (ngày 1/10/2007) ông Trần Hữu Chiều, Phó tổng giám đốc, Trưởng ban Quản lý dự án đã có văn bản đề nghị, ông Mai Văn Phúc ký trình và ông Dương Chí Dũng ký phê duyệt mua ụ nổi 83M, ụ nổi này là một phần không tách rời của dự án nhà máy.
Ụ nổi 83M sản xuất năm 1965 (42 tuổi và quá thời hạn theo quy định là 22 tuổi, không đủ điều kiện nhập khẩu), có sức nâng là 25.000 tấn với tổng mức đầu tư là 14,136 triệu USD, trong đó chi phí mua, sửa chữa tại Nga, cước vận chuyển là 12,5 triệu USD.
Tuy nhiên lãnh đạo Vinalines đã thay đổi phương án mua dẫn đến chi phí thực tế cho việc mua, vận chuyển ụ nổi về Việt Nam sửa chữa, tổng chi phí hết 24,3 triệu USD. Nhưng đến nay, ụ nổi này vẫn không đủ điều kiện đăng ký, đăng kiểm tại Việt Nam.
Thêm vào đó, Vinalines còn chi cho việc mua, vận chuyển, sửa chữa ụ nổi, lãi vay ngân hàng và một số khoản chi phí khác là 480 tỷ đồng. Đến nay việc vay vốn và xây dựng nhà máy đã bị tạm ngừng, và ụ nổi chưa được đưa vào khai thác, gây lãng phí lớn. Cụ thể, đến tháng 4/2010, Vinalines phải chi 30 tỷ đồng tiền thuê chỗ neo đậu, bảo vệ, trực sự cố và 70 tỷ đồng tiền trả lãi vay ngân hàng cho khoản tiền mua, sửa chữa ụ nổi 83M.
C48 cho biết, hành vi của các ông Dương Chí Dũng, Mai Văn Phúc, Trần Hữu Chiều là trái ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, trái quy định tại Nghị định 49/2006/NĐ-CP, Luật Đầu tư, Luật Đấu thầu...
Ngày 17/5/2012, Cơ quan Cảnh sát điều tra ra quyết định bổ sung quyết định khởi tố vụ án số 01/C48 (P2) ngày 1/2/2012, khởi tố bị can về tội cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, lệnh bắt tạm giam, lệnh khám xét với ông Dương Chí Dũng, ông Mai Văn Phúc và Trần Hữu Chiều.
Đại tá Trần Duy Thanh cho biết, đến nay các bị can nguyên là lãnh đạo Vinalines đã thừa nhận hành vi cố ý làm trái quy định về quản lý kinh tế. Riêng bị can Dương Chí Dũng đã bỏ trốn ngay trước khi cơ quan điều tra ra lệnh bắt tạm giam.
“Chúng tôi đã ra quyết định truy nã đặc biệt và phối hợp với các lực lượng trên toàn quốc để truy bắt bị can Dương Chí Dũng”, Đại tá Thanh khẳng định.
