Đà Nẵng “trái luật” khi tạm dừng đăng ký thường trú
Pháp luật hiện hành không có quy định tạm dừng đăng ký thường trú đối với công dân có đủ điều kiện theo quy định
Cơ quan chức năng vừa có ý kiến về một số quy định đã và đang gây nhiều tranh cãi trong dư luận của Hội đồng Nhân dân thành phố Đà Nẵng như “cấm nhập cư” hay cấm chuyển nhượng chung cư…
Tại văn bản gửi tới Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (Bộ Tư pháp) đã nêu cụ thể quá trình kiểm tra Nghị quyết số 23 của Hội đồng Nhân dân thành phố Đà Nẵng về nhiệm vụ năm 2012.
Theo đó, nghị quyết này đã được tiến hành thẩm định rất thận trọng với ý kiến cả bằng văn bản và tại một cuộc họp của nhiều cơ quan: Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội, Văn phòng Quốc hội, Vụ Pháp luật Văn phòng Chính phủ, Tổng cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội - Bộ Công an...
Với quy định tạm dừng đăng ký giải quyết đăng ký thường trú mới ở khu vực nội thành đối với các trường hợp chỗ ở là nhà thuê, mượn, ở nhờ mà không có nghề nghiệp hoặc có nhiều tiền án tiền sự (điểm 9, khoản 3, điều 1), văn bản nêu lại quan điểm của thành phố rằng đây chỉ là “giải pháp trước mắt”.
Tuy nhiên, cũng được thể hiện rõ tại văn bản là ý kiến của Phó chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội, ông Đặng Đình Luyến. Căn cứ được ông Luyến đưa ra là pháp luật hiện hành không có quy định “tạm dừng” đăng ký thường trú đối với các trường hợp công dân có đủ điều kiện theo quy định. Những điều kiện này đã quy định cụ thể trong Luật Cư trú và nghị định hướng dẫn thi hành: công dân có chỗ ở hợp pháp và đã tạm trú tại thành phố đó liên tục từ 1 năm trở lên (trường hợp chỗ ở hợp pháp do thuê, mượn, ở nhờ mà người cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ đồng ý bằng văn bản) thi đủ điều kiện để đăng ký hộ khẩu thường trú. Vì vậy, quy định này của Đà Nẵng “không có cơ sở pháp lý và trái pháp luật về cư trú”.
Có nhiều biện pháp để phân bổ dân cư, tuy nhiên sử dụng biện pháp nào cũng cần phải tuân thủ quy định của Luật Cư trú, văn bản dẫn lời ông Luyến tại cuộc họp của Cục với đại diện các cơ quan liên quan.
Quan điểm của ông Luyến đã nhận được sự đồng tình của các cơ quan chức năng với sự thống nhất cao, rằng việc Hội đồng Nhân dân thành phố Đà Nẵng đặt ra quy định nói trên là một hình thức hạn chế quyền tự do cư trú của công dân.
Ông Đặng Đình Luyến và đại diện Bộ Công an còn cho rằng việc tạm dừng giải quyết đăng ký thường trú đối với các đối tượng có tiền án, tiền sự là không thỏa đáng nếu các đối tượng này không thuộc diện bị cấm cư trú hoặc quản chế.
Bên cạnh vấn đề cư trú, Nghị quyết 23 còn quy định “từ 2012 nghiêm cấm việc chuyển nhượng chung cư cho người khác, nếu vi phạm sẽ bị cưỡng chế thu hồi”.
ý kiến của các đại biểu tham dự cuộc họp cho rằng nếu khái niệm “chung cư” được nêu trong Nghị quyết số 23 là chung cư nằm trong “chương trình có nhà ở” thuộc sở hữu của Nhà nước thì việc nghiêm là có cơ sở. Tuy nhiên, quy định như vậy cũng chưa thật sự phù hợp đối với một số trường hợp, dù đó là nhà thuộc sở hữu của Nhà nước.
Hơn nữa, cách diễn đạt của Nghị quyết số 23 dễ tạo ra sự hiểu nhầm là đối với tất cả các loại chung cư nói chung.
Qua thẩm định, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật kiến nghị Hội đồng Nhân dân thành phố Đà Nẵng kiểm tra và xử lý ngay đối với những nội dung trái luật của Nghị quyết 23, đã được thống nhất cao tại cuộc họp.
Ủy ban Pháp luật của Quốc hội sẽ họp để nêu quan điểm chính thức, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội về Nghị quyết 23 của Đà Nẵng, báo cáo của Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật cho biết thêm.
Tại văn bản gửi tới Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (Bộ Tư pháp) đã nêu cụ thể quá trình kiểm tra Nghị quyết số 23 của Hội đồng Nhân dân thành phố Đà Nẵng về nhiệm vụ năm 2012.
Theo đó, nghị quyết này đã được tiến hành thẩm định rất thận trọng với ý kiến cả bằng văn bản và tại một cuộc họp của nhiều cơ quan: Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội, Văn phòng Quốc hội, Vụ Pháp luật Văn phòng Chính phủ, Tổng cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội - Bộ Công an...
Với quy định tạm dừng đăng ký giải quyết đăng ký thường trú mới ở khu vực nội thành đối với các trường hợp chỗ ở là nhà thuê, mượn, ở nhờ mà không có nghề nghiệp hoặc có nhiều tiền án tiền sự (điểm 9, khoản 3, điều 1), văn bản nêu lại quan điểm của thành phố rằng đây chỉ là “giải pháp trước mắt”.
Tuy nhiên, cũng được thể hiện rõ tại văn bản là ý kiến của Phó chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội, ông Đặng Đình Luyến. Căn cứ được ông Luyến đưa ra là pháp luật hiện hành không có quy định “tạm dừng” đăng ký thường trú đối với các trường hợp công dân có đủ điều kiện theo quy định. Những điều kiện này đã quy định cụ thể trong Luật Cư trú và nghị định hướng dẫn thi hành: công dân có chỗ ở hợp pháp và đã tạm trú tại thành phố đó liên tục từ 1 năm trở lên (trường hợp chỗ ở hợp pháp do thuê, mượn, ở nhờ mà người cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ đồng ý bằng văn bản) thi đủ điều kiện để đăng ký hộ khẩu thường trú. Vì vậy, quy định này của Đà Nẵng “không có cơ sở pháp lý và trái pháp luật về cư trú”.
Có nhiều biện pháp để phân bổ dân cư, tuy nhiên sử dụng biện pháp nào cũng cần phải tuân thủ quy định của Luật Cư trú, văn bản dẫn lời ông Luyến tại cuộc họp của Cục với đại diện các cơ quan liên quan.
Quan điểm của ông Luyến đã nhận được sự đồng tình của các cơ quan chức năng với sự thống nhất cao, rằng việc Hội đồng Nhân dân thành phố Đà Nẵng đặt ra quy định nói trên là một hình thức hạn chế quyền tự do cư trú của công dân.
Ông Đặng Đình Luyến và đại diện Bộ Công an còn cho rằng việc tạm dừng giải quyết đăng ký thường trú đối với các đối tượng có tiền án, tiền sự là không thỏa đáng nếu các đối tượng này không thuộc diện bị cấm cư trú hoặc quản chế.
Bên cạnh vấn đề cư trú, Nghị quyết 23 còn quy định “từ 2012 nghiêm cấm việc chuyển nhượng chung cư cho người khác, nếu vi phạm sẽ bị cưỡng chế thu hồi”.
ý kiến của các đại biểu tham dự cuộc họp cho rằng nếu khái niệm “chung cư” được nêu trong Nghị quyết số 23 là chung cư nằm trong “chương trình có nhà ở” thuộc sở hữu của Nhà nước thì việc nghiêm là có cơ sở. Tuy nhiên, quy định như vậy cũng chưa thật sự phù hợp đối với một số trường hợp, dù đó là nhà thuộc sở hữu của Nhà nước.
Hơn nữa, cách diễn đạt của Nghị quyết số 23 dễ tạo ra sự hiểu nhầm là đối với tất cả các loại chung cư nói chung.
Qua thẩm định, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật kiến nghị Hội đồng Nhân dân thành phố Đà Nẵng kiểm tra và xử lý ngay đối với những nội dung trái luật của Nghị quyết 23, đã được thống nhất cao tại cuộc họp.
Ủy ban Pháp luật của Quốc hội sẽ họp để nêu quan điểm chính thức, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội về Nghị quyết 23 của Đà Nẵng, báo cáo của Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật cho biết thêm.