Sáng 19/4, Uỷ ban Tư pháp của Quốc hội tổ chức phiên giải trình đánh giá việc thực hiện các kiến nghị của uỷ ban này về nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm xâm hại tình dục trẻ em và giải pháp trong thời gian tới.

Phát biểu khai mạc phiên họp, Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga nhấn mạnh tình trạng báo động là xâm hại tình dục trẻ em đang diễn ra rất nghiêm trọng, không chỉ trẻ em nữ mà có cả trẻ em nam.

Những kiến nghị về các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm xâm hại tình dục trẻ em đã được Uỷ ban Tư pháp gửi đến Chính phủ và các bộ, ngành liên quan từ tháng 4/2017. Nhưng hai năm qua tình hình xâm hại tình dục trẻ em vẫn diễn ra phức tạp, nghiêm trọng, Chủ nhiệm Nga nhấn mạnh.

Theo báo cáo của Bộ Công an thì số vụ án xâm hại tình dục trẻ em bị phát hiện có xu hướng giảm dần qua các năm: 2017 phát hiện 1.592 vụ, giảm 49 vụ; các con số tương tự của 2018 là 1.547 vụ, giảm 45 vụ.

Toà án Nhân dân Tối cao cho biết, từ 1/10/2017 đến ngày 28/2/2019, toà án nhân dân các cấp đã thụ lý theo thủ tục sơ thẩm và phúc thẩm 2.719 vụ với 2.894 bị cáo phạm tội xâm hại tình dục. Các toà án đã xét xử, giải quyết 2.437 vụ với 2.577 bị cáo. Không có trường hợp nào toà án cấp sơ thẩm tuyên bị cáo không phạm tội.

Về cơ bản, quá trình điều tra, truy tố xét xử các vụ án xâm hại tình dục, đặc biệt là xâm hại tình dục trẻ em được tiến hành đúng pháp luật, bảo đảm đúng người đúng tội, được nhân dân đồng tình, ủng hộ. Tuy nhiên, có một số vụ án chưa thật sự chặt chẽ, khách quan thì ngay khi có ý kiến phản ứng của dư luận đã được các cơ quan chức năng  tiếp thu, khắc phục, Uỷ ban Tư pháp đánh giá.

Vụ ông Nguyễn Hữu Linh vì sao chậm?

Tại phiên họp, Uỷ ban Tư pháp đề nghị các cơ quan giải trình một số vụ việc, vụ án cụ thể.

Một trong số đó có vụ việc ông Nguyễn Hữu Linh, nguyên Phó viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Đà Nẵng có hành vi sàm sỡ bé gái trong thang máy của chung cư quận 4, Tp.HCM.

Báo cáo của Ủy ban nêu rõ, cử tri, báo chí và một số đại biểu Quốc hội phản ánh, điều 147 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 quy định trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận được tố giác, tin báo về tội phạm, cơ quan điều tra phải ra một trong ba quyết định: quyết định khởi tố vụ án; quyết định không khởi tố vụ án; quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo. Trường hợp vụ việc có nhiều tình tiết phức tạp hoặc phải xác minh ở nhiều địa điểm thì mới có thể kéo dài nhưng không quá 2 tháng hoặc có thể gia hạn thêm 2 tháng nữa.

Vụ việc xảy ra từ ngày 2/4/2019, có camera ghi lại hình ảnh, nhưng đến nay đã là ngày 19/4/2019 vẫn chưa có quyết định của cơ quan điều tra.

Cử tri phản ánh việc giải quyết như vậy là chậm, trong khi vụ việc không phức tạp, không phải xác minh tại nhiều nơi.

Nhiều đại biểu Quốc hội đề nghị Bộ Công an giải trình ý kiến cử tri nêu liên quan đến tiến độ giải quyết tố giác, tin báo vụ việc này, Uỷ ban Tư pháp phản ánh.

Ép hôn xử phạt 200 ngàn là khiên cưỡng

Một vụ việc khác cũng được nhóm công tác của Uỷ ban Tư pháp nêu là ông Đỗ Mạnh Hùng có hành vi dùng vũ lực, dùng tay giữ má nạn nhân để ép hôn trái ý muốn trong thang máy một chung cư tại quận Thanh Xuân, Hà Nội.

Theo báo cáo của Bộ Công an, ngày 4/3/2019, trong thang máy của chung cư, người đàn ông đã có hành vi dùng vũ lực, dùng tay giữ má nạn nhân để ép hôn trái ý muốn chị V.

Kết quả giải quyết, Công an quận Thanh Xuân áp dụng điểm a, khoản 1, điều 5 nghị định số 167/2013NĐ-CP của Chính phủ xử phạt người vi phạm về hành vi "có cử chỉ, lời nói thô bạo, khiêu khích, trêu gẹo, xúc phạm danh dự, nhân phẩm người khác" với mức phạt là 200.000 đồng.

Cử tri cho rằng, với hành vi nêu trên mà áp dụng quy định của điều 5 nghị định 167 "có cử chỉ, lời nói thô bạo, khiêu khích, trêu ghẹo, xúc phạm danh dự, nhân phẩm người khác" là khiên cưỡng, không chính xác. Hành vi dùng vũ lực, dùng tay giữ má nạn nhân để ép hôn trái ý muốn thực chất là hành vi xâm hại tình dục, xâm hại đến thân thể của nạn nhân, không phải là "cử chỉ". Mức xử phạt 200.000 đồng không có tính răn đe, gây bức xúc dư luận.

Nhóm nghiên cứu của Uỷ ban Tư pháp đề nghị Bộ Công an giải trình ý kiến của cử tri liên quan đến tính chính xác của việc áp dụng điểm a, khoản 1, điều 5 nghị định số 167 để xử lý hành vi trên và hướng đề xuất sửa đổi thời gian tới.

Về vấn đề này, ngày 23/3/2019, Phó thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình đã yêu cầu Bộ Công an rà soát, khẩn trương đề xuất sửa đổi các quy định của Nghị định 167 chưa đủ nghiêm khắc để bảo đảm răn đe, nhóm công tác nhấn mạnh.