Ông Phùng Văn Hùng, Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội lo ngại sự chồng chéo này sẽ dễ dẫn đến "một nhà nước nhỏ trong một nhà nước lớn" khi đưa SCIC về Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước.

Đây là trăn trở được ông Phùng Văn Hùng chia sẻ tại một hội thảo do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ vừa tổ chức ngày 18/9.

Theo đó, liên quan đến việc thành lập Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước (hay còn gọi là "siêu" ủy ban) và dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về hoạt động của ủy ban này, ông Phùng Văn Hùng cùng chuyên gia kinh tế Lưu Bích Hồ và Cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp (Bộ Tài chính) Đặng Quyết Tiến đã đưa ra nhiều quan điểm mới.

Chuyên gia kinh tế Lưu Bích Hồ cho rằng, "siêu" ủy ban phải tập trung vào việc quản lý được nguồn vốn, không để xảy ra tình trạng vừa đá bóng vừa thổi còi như một số bộ, ngành trước đây. Việc giao quyền cho ủy ban là quan trọng, nhưng khi có quyền thì ủy ban phải thực hiện cho tốt, làm đúng, rõ ràng minh bạch, uy tín, thì mới có uy chứ không chỉ có quyền.

"Với quy mô của một ủy ban thuộc Chính phủ, "siêu" ủy ban sẽ quản lý hơn 2 triệu tỷ đồng vốn Nhà nước ở doanh nghiệp nên tôi cho rằng giai đoạn đầu Chính phủ, lãnh đạo Chính phủ cần trực tiếp chỉ đạo, hỗ trợ ủy ban hoạt động cho đúng. Nhất là vấn đề minh bạch thông tin, không làm quy định vốn là căn bệnh cố hữu của doanh nghiệp nhà nước nên tôi hy vọng lần này ủy ban sẽ làm tốt", ông Lưu Bích Hồ nhận định.

Đồng tình với quan điểm của ông Hồ, ông Phùng Văn Hùng, Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cũng cho rằng, khi lập "siêu" ủy ban quản lý lượng vốn lớn của các tập đoàn của Nhà nước, mục đích đặt ra là khắc phục tình trạng vừa đá vừa thổi còi. Mục đích tiếp theo là quan trọng làm sao quản lý và sử dụng vốn Nhà nước hiệu quả. Vì thế Dự thảo đã giao chức năng quan trọng cho ủy ban, phải bảo đảm an toàn khối lượng tài sản lớn của Nhà nước.

Ông Hùng cũng cho rằng, trong quy định chức năng nhiệm vụ ủy ban cần bảo đảm tính chủ động, nếu không tạo cơ chế để ủy ban chủ động, chịu trách nhiệm thì rất khó, nên cần quy định trách nhiệm rõ ràng, giao quyền phù hợp.

"Tôi mừng vì dự thảo Nghị quyết của Chính phủ có đưa SCIC về ủy ban này để giúp quản lý vốn, dùng vốn đó sản xuất kinh doanh đầu tư hiệu quả, chứ không phải cho vào két. SCIC về Ủy ban là đúng đắn, nhưng làm sao để phát huy được vai trò SCIC mà vẫn bảo đảm tính thống nhất của ủy ban?", ông Hùng nêu quan điểm.

Theo đại diện Ủy ban Kinh tế Quốc hội, tại dự thảo về hoạt động của "siêu" ủy ban, vẫn giao SCIC đại diện chủ sở hữu các doanh nghiệp chuyển giao từ các bộ, ngành. Tuy nhiên "siêu" ủy ban cũng đại diện các doanh nghiệp chủ sở hữu. Điều này dẫn đến sự chồng chéo là trong ủy ban có đại diện chủ sở hữu khác.

"Như vậy, tôi băn khoăn liệu chúng ta có tạo nên "nhà nước nhỏ trong một nhà nước lớn"? Trách nhiệm SCIC với việc chung thế nào? Vai trò ủy ban với các doanh nghiệp mà SCIC đại diện chủ sở hữu thế nào? Đây là vấn đề cần rõ ràng minh bạch để Ủy ban hoạt động tốt, SCIC phát huy tác dụng hiệu quả", ông Hùng nói.

Cũng đề cập đến những khía cạnh mà ông Hùng đã nêu, ông Đặng Quyết Tiến cho rằng, SCIC cùng với 18 doanh nghiệp nhà nước khác được tập trung về ủy ban đều là các anh cả đỏ. Ủy ban này quản lý các đơn vị lớn như điện, than, dầu khí. Còn SCIC, như ý kiến ông Hùng đã nói, là công cụ để ủy ban đầu tư và kinh doanh vốn.

Khi 18 doanh nghiệp còn lại thiếu nguồn, SCIC có nhiệm vụ cấp nguồn vốn mồi, cho nên nếu không thống nhất về một mối thì có thể SCIC đầu tư vào điện, trong khi ngành điện cũng làm hết rồi dẫn đến trùng nhau.

"SCIC là ông đưa ra vốn mồi, chịu trách nhiệm quản trị dự án, chịu trách nhiệm trước Uỷ ban. SCIC là người giúp ủy ban, Chính phủ tiếp nhận các doanh nghiệp còn lại, tiếp nhận vốn Nhà nước về không thuộc 19 tập đoàn lớn của Nhà nước. SCIC có trách nhiệm thoái vốn, SCIC có kinh nghiệm thoái vốn và đạt nhiều quả tốt trong thoái vốn doanh nghiệp", ông Tiến nhận định.

Theo vị đại diện Bộ Tài chính, SCIC cũng là doanh nghiệp có nguồn lực thuê chuyên gia tốt, chịu trách nhiệm cao, làm việc tốt hơn so với các bộ ngành. Còn nếu SCIC làm không tốt thì sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích của doanh nghiệp này, sẽ phải chịu mức lương thấp.

"SCIC sẽ giúp ủy ban không phải lo thêm việc thoái vốn doanh nghiệp nhỏ, chỉ phải tập trung quản lý 19 tập đoàn lớn, làm sao nguồn lực không chồng chéo, phát huy được vai trò của SCIC", ông Tiến nhấn mạnh.