Từ năm tới, Thủ tướng được trao thêm quyền

Được Văn phòng Chủ tịch nước công bố ngày 17/7, Luật Tổ chức Chính phủ sửa đổi sẽ có hiệu lực từ ngày đầu tiên của năm 2016.

Thẩm quyền và trách nhiệm của Thủ tướng là một trong những nội dung được tranh luận nhiều chiều trước khi luật này được thông qua tại kỳ họp thứ 9 của Quốc hội.

Thông tin từ cuộc họp báo cho biết, luật mới có 4 điều, bổ sung 2 điều so với luật hiện hành về nhiệm vụ, quyền hạn của Thủ tướng.

Cụ thể, Thủ tướng được bổ sung quyền giao quyền bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ theo đề nghị của Bộ trưởng Bộ Nội vụ trong trường hợp khuyết chức danh nào đó trong thời gian Quốc hội không họp.

Người đứng đầu Chính phủ còn có thêm quyền giao quyền chủ tịch UBND cấp tỉnh theo đề nghị của Bộ trưởng Bộ Nội vụ trong trường hợp có tỉnh khuyết chức danh này trong thời gian giữa hai kỳ họp hội đồng nhân dân cấp tỉnh.

Theo luật, Thủ tướng còn được quyết định bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu cơ quan thuộc Chính phủ; quyết định điều động, đình chỉ công tác, cách chức chủ tịch, phó chủ tịch UBND tỉnh…

Giao thêm thẩm quyền song luật cũng quy định thêm trách nhiệm cho người đứng đầu cơ quan hành pháp. Theo đó, Thủ tướng phải chịu trách nhiệm trước Quốc hội về hoạt động của Chính phủ về hệ thống hành chính nhà nước từ trung ương đến địa phương, về các quyết định và kết quả thực hiện các quyết định của mình.

Báo cáo công tác, giải trình, trả lời chất vấn trước Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội và chỉ được ủy quyền cho phó thủ tướng thực hiện trong trường hợp vắng mặt cũng là trách nhiệm luật định của Thủ tướng.

Thủ tướng còn phải thực hiện chế độ báo cáo trước nhân dân thông qua các phương tiện thông tin đại chúng về những vấn đề quan trọng thuộc thẩm quyền giải quyết của Chính phủ, Thủ tướng.

Đáp ứng yêu cầu chống “lạm phát” cấp phó, luật quy định cụ thể số lượng thứ trưởng, phó thủ trưởng cơ quan ngang bộ không quá 5 người; còn Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Ngoại giao không quá 6 người.

Nhìn tổng thể, với lần sửa đổi này, Luật Tổ chức Chính phủ được cho là sẽ khắc phục được những hạn chế bất cập của luật hiện hành.

Chẳng hạn, hiện tại, Thủ tướng Chính phủ chưa thực sự trở thành một thiết chế hữu hiệu để giải quyết các vấn đề cụ thể và mới phát sinh trong hoạt động của Chính phủ, chưa xác định rõ nhiệm vụ, thẩm quyền, trách nhiệm của Thủ tướng với tư cách là người lãnh đạo Chính phủ, của bộ trưởng với tư cách là thành viên Chính phủ và là người đứng đầu một cơ quan của Chính phủ.